’n doel? Nog ’n nuwe stuk gereedskap op die plaas, dis wat ek is, nè? ’n Nuwe broeimasjien vir Babilon sodat daar altyd ’n De Ridder vir Babilon sal wees!”
“Salome!” Sy vuis kom met geweld op die lessenaar neer sodat die rolletjie note eintlik tril. “Jou woordkeuse is onvanpas en platvloers. Ek wil nooit weer hoor dat jy jouself só noem nie. Dis …”
Die eerste keer in sy lewe ervaar die baas van Babilon die onaangename gevoel om in die rede geval te word, en in geen onseker taal nie.
“Hoekom mag ek nie daardie woord gebruik nie? Ek kan weliswaar nie spog met die verfynde opvoeding waarmee Babilon se kinders grootgeword het nie, maar ek is darem van kleins af geleer om eerlik te wees en nie met die waarheid om die bos te spring nie. Dis dan die rede hoekom jy en Deon se ma my hier duld: omdat ek die vrou is wat Babilon se nageslag in die wêreld moet bring. Nou begryp ek. Maar ek wil vandag vir jou sê, Calvyn, ek is geen dooie, siellose, koue stuk masjinerie wat na Babilon gebring is om ’n spesifieke doel te dien, soos wat jy ’n trekker sou aanskaf om jou lande te ploeg nie, verstaan! Ek is ’n mens en … waar dit die nageslag van Babilon aangaan … daaroor het nie Deon se ma óf jy – die grootbaas van Babilon – enige seggenskap of mag nie. Daardie sakie berus net by my. Of het die baas van Babilon sulke onbeperkte, selftoegeëiende mag dat hy selfs sy broer se slaapkamersake vir hom gaan reël?”
“Salome!”
Was dit onder ander omstandighede, sou Salome kon uitbars van die lag vir die uitdrukking op Calvyn de Ridder se gesig. Skok oor sulke blatante taal, verbystering dat iemand dit durf waag om hom op só ’n toon aan te spreek, woede oor die opstand van die onbelangrikste en mins geagte lid van die gesin en, les bes, parmantigheid van ’n klein hierjy van nêrens teenoor hom, die groot diktator van Babilon, is duidelik in sy oë en op sy gesig te lees. Maar hy kom nie verder nie. Sy skud haar kop en hou ’n fyn handjie omhoog – maar ’n handjie wat hom tot swye bring toe sy voortgaan: “Ek is ook nie te koop nie, Calvyn. Vat jou geld. Ek sal regkom.”
Sy wil omdraai, maar hy is te gou vir haar, en die volgende oomblik voel sy hoe sterk vingers in die sagte vleis van haar boarms inboor. Dis ’n donker, woedende gesig, so kil en so koud soos ’n ysblok, waarin sy opkyk. Selfs die oë blink glasig van ysigheid.
“Ek het nie nou tyd om verder met jou te redeneer nie. Anderdag kan ons weer oor hierdie netelige sakie praat. Maar die geldsaak word nou beslis. Dis nie my geld nie. Ek verseker jou ek sal presies boekhou van elke sent wat jy ontvang. Ek is geensins van plan om my broer se vrou te onderhou nie. Maar Deon het geen geld om jou te gee solank die boedel nog nie afgehandel is nie. Daarom skiet ek vir jou – én vir hom – voor. Sodra die boedel afgehandel is, sal ek sorg dat julle my elke sent terugbetaal … plus rente. Dus hoef jy nie jou neus vir die geld op te trek nie. Dis nie myne nie. Dis jou eie wat jy sal gebruik.”
Sy kyk aarselend na hom op. Die saak klink nou heeltemal anders, maar nog is daar ’n teësinnigheid in haar om geld uit sy hand te ontvang. Sy voel nog steeds dat dit haar dan onder ’n eienaardige verpligting teenoor hom plaas, haar afhanklik van hom maak – en Calvyn de Ridder is die laaste mens op aarde teenoor wie sy ’n verpligting wil voel of van wie sy afhanklik wil wees.
Hy sien dat sy nog aarsel, en sy hoor hom liggies op sy tande kners. Dan haal hy sy hande vinnig van haar boarms weg en sê styf: “Ek sal vanoggend by die bank reël dat daar ’n rekening vir jou oopgemaak word, en jou eerste toelaag daarin stort.” Sy oë rus weer skerp op haar. “En as ek jy is, sal ek jou man nie daarvan vertel nie. Deon het sy eie rekening, afgesien van wat hy uit sy ma trek. Jou rekening is bedoel vir jou persoonlike behoeftes.”
Hy stap by haar verby en sy bly alleen agter. Dis eers nadat sy al ’n lang ruk na die foto staar dat sy bewus word waarna sy kyk. Sy stap nader en beskou die skraal, fyn gesiggie. Die vrou vertoon delikaat in die groot, met goud versierde raam. Daar is ’n mooi, sagte glimlaggie om die vol lippe en die oë kyk begrypend terug in hare. Dan gaan haar blik na die groot raam langsaan, en dis of sy na ’n ewebeeld van Calvyn kyk – dieselfde vierkantige skouers; dieselfde reguit, vaste blik; die besliste kakebeen; die skerp, prominente neus. Calvyn se ouers.
Weer trek die vroutjie in die vergulde raam haar oë, en Salome kyk haar peinsend aan. Was jy gelukkig hier op Babilon? wil sy haar vra. En hoe het jy daardie eerste Calvyn gehanteer? Maar dan besef sy dat dit verspotte vrae is. Want hierdie vroutjie was die vrou van die eerste Calvyn, die vrou van sy hart. En sy, Salome, is niks van die tweede Calvyn nie.
Sy draai vinnig om, loop uit en kom aarselend tot stilstand toe sy die vreemde jong meisie langs haar skoonma op die stoep by die teetafeltjie gewaar. Sy wil vinnig omdraai, maar die meisie het haar reeds gewaar en kom nader gestap.
“Ek neem aan jy is Salome.”
Salome kan net knik, want ook hier sien sy geen vriendelikheid in die oë wat na haar kyk nie, hoewel daar ’n beleefde glimlaggie om die ander se mond is. ’n Hand word na haar uitgesteek. “Ek is Wanda Wolfaardt van die buurplaas.” Sy lag, en hoewel sy dit seker as ’n grap bedoel het, klink dit bitter en onnatuurlik. “Jy het seker al van my gehoor. Ek is die meisie wat, soos almal gedink het, eendag Deon se vrou sou word. Ek het spesiaal vandag na Babilon gekom om te kyk hoe lyk Deon se keuse. Ek het maar gister van vakansie af teruggekeer en toe die … e … nuus ontvang.”
Salome neem die uitgestrekte hand. Sy besef dat dit verstandig sal wees om liewer van hierdie meisie ’n vriendin as ’n vyand te probeer maak, maar die bitterheid huiwer nog in haar en haar stem is koel.
“Aangename kennis, juffrou Wolfaardt. Nee, ek het nog nooit van jou gehoor nie.”
Die ander lyk ’n bietjie van stryk gebring deur so ’n reguit antwoord. Dan lag sy, en hierdie keer klink dit beslis humorloos.
“Ek moet erken dit verbaas my. Gewoonlik is Babilon se mense nie so danig taktvol nie.”
Hulle staan mekaar ’n rukkie en beskou, en meteens verlaat die ergste opstand Salome en kry sy die jong meisie voor haar jammer. Nog iemand wat verwagtinge van Deon gekoester het en wat teleurgestel is; nog iemand wat haar hoop en drome op ’n De Ridder van Babilon gevestig het en bedroë daarvan afgekom het.
Sy is ’n mooi meisietjie met kort, donker krulle, diepbruin oë en ’n songekleurde vel wat getuig van ’n gesonde buitelewe op die plaas. Teenoor haar vertoon die ligte Salome bleek en gans te maer. Met ’n ligte frons en afgewende oë neem Salome teësinnig langs die teetafel plaas. Een ding is seker – nog ’n maand en dan sal sy aan so ’n minderwaardigheidskompleks ly dat sy nooit weer daarvan sal herstel nie. Tot die buurmeisie van Babilon laat haar uit haar plek voel. As sy nie wil toelaat dat hierdie mense haar geheel en al verswelg nie, wag daar ’n bitter stryd op haar om haarself te laat geld, om as ’n mens uit eie reg hier te bly en nie maar net ’n blote stuk gereedskap vir ’n doel op Babilon te word nie.
Soos gewoonlik neem Salome nie aan die gesprek deel nie. Sy luister maar na wat tussen haar skoonma en Deon se gewese nooi gesels word. Dat hierdie twee op baie goeie voet verkeer, en dat die hooghartige mevrou De Ridder die bure se dogter as skoondogter sou verwelkom het, blyk baie duidelik. Salome het gou in die sewe dae geleer dat dit beter is om sulke dinge soos water van ’n eend se rug te laat afrol. Waar dit haar skoonma aangaan, moet sy hoor en ook nie hoor nie.
Gelukkig kom daar geleentheid vir haar om van die rol van stille toehoorder te ontsnap toe die telefoon lui. Sy staan dadelik op, hoewel dit die eerste keer sedert haar aankoms op Babilon sal wees dat sy die telefoon beantwoord. Sy sug saggies toe sy die bruuske stem aan die ander kant dadelik herken.
“Ek bel om te sê dat ek moeilikheid met die motor gekry het en dat ons seker eers vanmiddag sal huis toe kom. Ria wil graag die middagvertoning van ’n
