ek weet nie of Erika al ooit in ’n ander man behalwe my ouboet belanggestel het nie. Sy skrik al die ander mans af met haar bekwaamhede. Dis net Michael wat by haar kan kers vashou en sy manlikheid teen haar bekwaamhede kan behou. En tog is sy nie die vrou vir hom nie. Michael het ’n sagte vrou nodig, iemand wat hom kan aanvul. As hy met Erika trou, sal al die gewig net aan die een kant van die skaal hang.”
“Hoe hou Lettie van haar?” en onwetend is dit haar soveelste glips van die dag. Johan frons vinnig, maar ruk hom gou reg.
“Ook nie juis veel nie, maar sy is in die stad. Die verhouding hinder haar nie so veel soos vir my nie.”
“Dan is daar ’n volwaardige verhouding tussen hulle twee?”
“Ja, op ’n ander manier. Ek het hulle weliswaar nog nooit sien handjies vashou of agter die kraalmuur sien verdwyn nie, maar …”
Marista besef dit ook nie, maar dis ook die soveelste keer vandag dat sy spontaan, hartlik lag … soos wat Ouma dit graag sou wou hoor.
“O, Johan! Jy lees te veel vrystories! Deesdae verdwyn mense nie meer agter die kraalmuur nie!”
“Nie? Dis ’n jammerte. Nog ’n goeie ou tradisie wat aan’t uitsterf is,” lag hy saam, en kyk haar tergend aan. “Ek was dan van plan om jou nog eendag met my rolstoel agter die kraalmuur in te jaag!”
Sy skud haar kop en kyk hom waarskuwend aan. “Jy moet dat ouboet Michael jou hoor! Hy maak braaivleis van ons albei!”
Skielik verdwyn die skertsende ondertoon toe hy ernstig laat hoor:
“Ek is ’n volwasse man, Miemie. Michael is my broer, nie my baas nie. As ek eendag verlief raak op ’n meisie, sal Michael geen seggenskap hê nie.”
Marista bly maar stil, maar vir haarself sê sy: Dis wat jý dink, liewe Johan. Hy sal wel deeglik sy sê hê, glo my!
Die laaste bietjie lus vir skerts verdwyn toe hulle Duiwelskloof se werf binnery. Michael staan soos ’n oordeelsengel, arms gekruis oor die breë bors, en wag hulle op die onderste stoeptreetjie in.
“Daardie draadtang van ’n Erika!” kry Johan dit brommend uit voordat Marista die motor tot stilstand bring.
Michael is dadelik by.
“Het jy seergekry, Johan?”
Sy broer blik hom vererg aan. “Nee, natuurlik nie! Hemel, Michael, ek is darem nie ’n baba nie!”
“Jy is erger as een, want vir ’n baba is daar verskoning, nie vir ’n groot man sonder verantwoordelikheidsin nie.” Dan gaan sy oë yskoud na Marista waar sy bedremmeld by die motordeur staan.
Met ’n moed van êrens, waarvandaan weet sy self nie, kyk sy hom egter vas aan en laat reguit hoor: “Johan het niks hiermee te doen gehad nie. Ek het goed op die dorp nodig gehad. Dis alles my verantwoordelikheid.”
Sy mondhoeke krul sarkasties. “Prysenswaardig, juffrou – ook jou handigheid agter ’n stuurwiel.”
Johan tree tussenbeide. “Dit kon met jou ook gebeur het, Michael, en so ook met jou wonderlike Erika. Niemand kan dit help as daar skielik ’n skaap op ’n draai in die pad voor jou verskyn nie.”
Michael se koue blik keer terug na sy broer, ’n kwaai frons tussen sy wenkbroue. “Dit klink na dankbaarheid nadat Erika julle daar moes uithelp.”
Johan se mond gaan oop om te protesteer, en Marista laat vinnig hoor, want sy is bang dat daar ’n volbloed rusie tussen die twee broers kan ontstaan en dat sy die oorsaak daarvan gaan wees: “Ek is jammer oor wat gebeur het, meneer De Beer, maar die kosbare motor het darem niks oorgekom nie.”
Weer ontmoet hul oë.
“Die kosbare motor, juffrou, kos geld … en ék het daarvoor gewerk. En my broer se lewe kan met geen geld gekoop word nie.”
Hy maak die agterdeur oop en sy blik dwaal oor die twee kartondose, maar behalwe vir die ophaal van die wenkbroue, sê hy niks nie. Dan help hy om Johan se rolstoel uit te kry en Marista wink vinnig dat Efraim die twee dose moet indra huis toe. Nie sy of Johan waag dit om verder iets te sê nie. Dis eers toe hulle die veiligheid van die kombuis bereik dat Johan verlig laat hoor: “Dank die gode dis verby!” Hy glimlag skeef. “En nou, ou sussie, sal ons moet wegspring met daardie aandete. Dit sal ons niks baat om onse Michael nog verder ontstoke te maak nie. As jy vanaand vir hom ’n heerlike bord kos kan voorsit, sal sy buierigheid dadelik sak. Dis maar net omdat hy honger is dat hy so knorrig is. In elk geval sê hulle mos die pad na ’n man se hart loop deur sy maag!”
Marista snuif fyntjies, iets wat sy tot vandag nog nie gedoen het nie. Maar sedert sy ’n paar uur gelede op Duiwelskloof aangekom het, het sy in ’n vreemde wese verander. Waar sy nie eens daaraan sou dink om so ’n geluid te uiter in die teenwoordigheid van haar fyn beskaafde vriende en verloofde nie, pas dit nou op dié oomblik heel goed in die groot ou kombuis van Duiwelskloof.
“Jou broer, liewe Johan, het g’n hart nie. Hoe sal daar dan nog ’n pad daarheen loop? Die bekwame Erika moet liewer by al haar baie ander bekwaamhede ook nog leer hoe om ’n stootskraper te hanteer, want sy gaan dit nodig kry. O, sy gaan dit nodig kry!”
“Wat bedoel jy? Wat moet sy met ’n stootskraper maak?”
Sy glimlag liefies. “Sy moet ’n pad maak … ’n pad na ene Michael de Beer, die despoot van Duiwelskloof, se hart natuurlik. En sy sal nog dinamiet ook nodig kry! Hope en hope daarvan! Want as die pad klaar is, sal sy eers sy hart moet losskiet waar dit al eeue lank soos ’n versteende fossiel lê. Hy …”
Iets in Johan se oë laat haar vinnig swyg en natuurlik gewaar sy die groot gestalte gans te laat in die binnedeur. Johan skraap doelbewus keel. Marista staan net verslae daar langs die kombuistafel en die despoot van Duiwelskloof gooi met ’n diaboliese glimlaggie iets op die tafel voor haar neer. “Voel jy soos ’n bruid, juffrou?”
Sonder om op ’n antwoord te wag, stap hy na buite en Marista sê saggies, maar eers nadat sy seker gemaak het hy is buite hoorafstand: “Nee, meneer De Beer. Ek voel lus om te móór!”
Johan bekyk die blitsende oë en ontstoke gesiggie intens en sy word vir hom elke minuut mooier. Hy word ook elke oomblik meer vasberade dat, kom wat wil, hierdie nuwe huishoudster op Duiwelskloof gaan bly. Hy laat vinnig hoor: “Kom, bruid! Laat ons sien … Hmm. Hier staan dit op bladsy sewentig: ‘Planne met blikkieskos. Die hedendaagse bruidjie werk gewoonlik ook en kom saans laat by die huis of woonstel aan. Dan moet daar vinnig kos gekook word en is sy soms verlig om die hulp van die handige blikkies in te roep. Hier volg ’n paar wenke en maklike resepte wat u in staat sal stel om manlief heerlik te verras met ’n wonderlike ete, in ’n kits voorberei. En hy sal nie eens agterkom dat die inhoud uit ’n blikkie kom nie!’ Oulik! Dis die ware Jakob waarna ons soek, nè?”
Marista staan ook belangstellend nader en kort voor lank is dit ’n hele doenigheid voor die groot ou stoof. Ou Sabien is al huis toe, maar die vleis, rys en aartappels staan eenkant gestoot, gereed om opgeskep te word. Johan se taak is om die blikkies oop te sny en die resepte te raadpleeg, terwyl Marista die bevele wat hy hardop voorlees, haarfyn uitvoer.
Toe die tafel eindelik gedek en die kos opgedis is, staan hulle terug om hul handewerk te bewonder, en vir albei voel dit asof hulle ’n groot prestasie behaal het! Ouma, waar is jy? vra Marista weer stilswyend.
Johan
