my vertel?”
Die man kyk die ander onseker aan.
“Omdat ek so ’n vreemde gevoel het dat alles nie pluis is nie,” sê hy dan.
Die ander man se skerp, donker oë kyk stip.
“Wat laat jou dit sê?”
“Ek weet nie,” en hy trek sy skouers op. “Daar is net iets aan die hele besigheid wat my onrustig maak. Ten eerste: waarom is ék juis een van die vyf uitverkorenes? Waar kom daardie oubaas aan my naam? Ek ken nie eens daardie deel van die wêreld nie – was nog nooit daar nie. En alles is so geheimsinnig. Niemand mag hiervan weet nie, selfs nie ons huismense nie. Met ander woorde, ons vyf moet so te sê ’n maand lank van die aardbol af verdwyn – net om op ’n sekere eiland te gaan vakansie hou. Indien daar gedurende hierdie tyd iets met ons gebeur, sal geen haan ooit daarna kraai nie. Geen siel weet waar ons ons bevind nie. En daarna word ons elkeen ’n bedrag wat swaar dra aan al die nulle in die hand gestop en totsiens gewuif. Jy weet, dit maak dit ’n totale bedrag van hoeveel miljoen! Nee, daar is iets wat nie reg klink nie.”
Sy stem is beslis. Die ander staan op en begin stadig heen en weer loop, sy blik peinsend op die vloer voor hom.
“Waarom dink jy dat daar gedurende jul verblyf op die eiland miskien iets met julle kan gebeur?”
“Ek weet nie!” antwoord die jong man seker die honderdste keer gedurende hierdie gesprek. “En hou nou op om vir mý vrae te vra. Ek het jou laat kom om die ding te probeer uitpluis en nou moet ek jou alles vertel. Jy kom heeldag met vreemde dinge in aanraking. Ek het gedink jy sal my dadelik kan sê of dit net my verbeelding is wat my op loop jaag, of …”
“Nee, dit is nie. Ek stem met jou saam. Daar is iets … e … vreemds aan die affêre.” Die man gaan staan en kyk die ander reguit aan. “Daar is nog net twee dae oor voordat julle moet vertrek. Dus is daar nie eintlik tyd om eers die saak ’n bietjie te ondersoek nie. Maar ek dink ek het ’n plan …”
“Wat is dit? Maar, ou neef, ek sê jou vooraf ek het geen geld om jou vir jou diens te betaal nie. Ek is platsak …”
“Soos gewoonlik,” is die droë tussenwerpsel. “Nee, jy hoef my nie te vergoed nie. Ek gaan vir my eie bevrediging. Die ding interesseer my baie.”
“Gaan?”
“Ja. Ek gaan in jou plek – as jy nie omgee nie.”
“Nie omgee nie! Liewe hemel, man, dink jy ek sal jou met daardie fortuin laat wegkom net omdat ek ’n vreemde gevoel oor die hele affêre het? Jy moet seker laf wees, my liewe neef! Ek het geld nog nooit so broodnodig gehad soos nou nie.”
“Moenie so opgewonde raak nie. Ek gaan in jou plek, onder jou naam en ek sal jou tjek vir jou bring. Ek stel nie in die geld belang nie. Jy behoort dit tog te weet.”
“Ja, maar, almaskie …”
“Die saak is beklink. Ek belowe plegtig dat ek nie ’n enkele veer van jou goue gans sal pluk nie. Maar as ek jy is, sal ek nie my hart daarop sit nie.”
“Wat bedoel jy?” vra die ander vinnig.
“Ek het natuurlik dalk die kat aan die stert beet, of dan die goue gans aan die stertveer … maar ek het ’n vermoede dat die geld net as lokaas gebruik word. As die bedrag die helfte kleiner was, sou dit nie agterdog gewek het nie. Maar ek voel ook soos jy. Daardie klomp nulle is te goed om waar te wees!”
Die volgende dag ontvang prokureur Berks vyf oproepe waartydens hy in kennis gestel word dat al vyf “uitverkorenes” bereid is om die volgende aand na Drakeneiland te vertrek. Hy glimlag ingenome met homself toe hy ná die laaste oproep die telefoon neersit. Wat die uitverkorenes nie weet nie, is dat hy dieselfde bedrag sal ontvang as hy die vyf mense oorreed om op Drakeneiland te gaan vakansie hou en indien hy die vereiste nakom dat alles in die grootste geheimhouding geskied. Wel, die helfte van die stryd is gewonne. Al vyf is bereid om te gaan. Nou moet daar nog net voorsorg getref word dat niemand, familie of vriende, van die vyf se afwesigheid bewus raak nie. Een vir een word hulle weer na die prokureurskantoor ontbied. So ook Irma Bruwer.
“Ek het gedink jy moet ’n brief aan jou ouers skryf en hulle vertel dat jy vir die vakansie werk gekry het om sodoende ’n bietjie ekstra geld te verdien. Daarom sal jy nie huis toe kom nie. Dan skryf jy ’n paar briewe waarin jy hulle so ’n ietsie van die werk vertel wat jy doen – of veronderstel is om te doen – en ek sal hulle met gereelde tussenposes pos sodat jou ouers geen onraad kan vermoed nie. Wat dink jy van die plan?”
Volgens die uitdrukking op haar gesig voel Irma glad nie gelukkig nie. Maar sy besef dat sy nie meer kan omdraai nie. As sy nou kop uittrek, sal dit te laat wees vir meneer Berks om iemand anders in haar plek te vind. Dus knik sy nou maar gedwee en probeer met die ou spreekwoord, die doel heilig die middele, die onseker gevoel in haar binneste smoor.
Nadat sy drie briewe aan haar ouers geskrywe het, lees die prokureur hulle noukeurig en is blykbaar tevrede met die inhoud, want hy stoot ’n pak koeverte na haar en sê: “Adresseer drie koeverte, asseblief. Ek sal sorg dat hulle gepos word.”
“Meneer Berks, en wat as daar iets by my ouerhuis gebeur? Sê siekte of dood of iets dergeliks?” vra sy bekommerd.
Hy stel haar dadelik gerus.
“Ek sal jou pos ontvang en as jy nie omgee nie, sal ek dit deurgaan. Indien daar iets kom wat jou aandag vereis, sal ek jou dadelik laat weet. Is jy nou tevrede?”
Sy knik weer en staan dan op. “As dit al is, meneer …”
“Dankie vir die mooi samewerking, juffrou Bruwer. Net nog een ding. Dis in verband met jou vervoer tot daar. ’n Private vliegtuig is gehuur om jou en die ander na jul bestemming te bring. Ongelukkig sal die rit in die nag afgelê moet word, want die vliegtuig is gedurende die dag vol bespreek. Jy sal dus môrenag om halfeen deur ’n taxi by jou losiesplek opgelaai word en jy sal om en by eenuur van Johannesburg af vertrek. Jy sal omstreeks halfses die oggend op Kakamas aankom, waar jy ontmoet sal word deur iemand in ’n motor wat jou tot by die eiland sal bring. Ek is baie jammer dat dit alles op so ’n ongeleë tyd in die vroeë oggend moet geskied. Maar soos ek reeds gesê het, is die vliegtuig nie op ’n ander tyd beskikbaar nie.”
“Dis alles reg, meneer Berks. Dit maak nie saak nie. Ek sal sorg dat ek gereed is.”
“Goed. Ek sal in elk geval op die lughawe wees om jou weg te sien. En intussen vertrou ek dat jy niemand iets hiervan vertel het nie. Jy het nog nie jou woord verbreek nie, of hoe?”
Daar is ’n breë glimlag op sy gesig en sy stem klink lighartig. As Irma ’n bietjie ouer was en miskien oplettender, sou sy gesien het dat hy met ’n mate van spanning op haar versekering wag.
“Nee, meneer. Ek het niemand vertel nie en ek sál ook nie,” belowe sy weer en groet dan.
Die prokureur draai terug na sy lessenaar en skakel ’n nommer. Indien sy sekretaresse op daardie oomblik sy kantoor binnegekom het, sou sy van skone verbasing op haar rug geval het, want sy sou iets vreemds gehoor het – dat haar baas benewens Engels en Afrikaans ’n derde taal magtig is, volkome magtig volgens die vloeiende, vreemde klanke wat in kortaf sinne oor sy lippe rol. Sy sou die taal ook nie kon eien nie, want dis ’n taal wat selde in Suid-Afrika gepraat word. Sy sou nie ’n enkele woord daarvan verstaan het nie.
Toe prokureur Berks eindelik die gehoorbuis neersit,
