en maak haar eie tafeldoeke en servette. Sy kry ’n krat vol kapokkies present en help Andries om die ietwat verwaarloosde perdekarretjie skoon te skrop.
Sy is kaalvoet, sopnat en windverwaaid, besig om ’n steeks Ouperd met die soveelste appel te probeer omkoop, toe die span honde aankondig dat ’n vreemde bakkie onder die soetdoring by die agterdeur stilgehou het.
Dis Thys, in ’n uitgewaste kniebroek, ’n bont hemp en ’n paar verslete tekkies, sy vaalbruin hare borselkop gesny. ’n Windmakerige sweep hang oor sy skouer.
Hy grinnik breed toe hy haar sien. “Haai daar, mooiste!”
Dis hoe Thys haar altyd noem – “mooiste” of “meis” – al van skooldae af. Groot, rustige Thys, wat selfs nie eens ’n honger muskiet sal doodklap nie. Ruan se beste vriend wat saam met hom rugby gespeel het – vaskopstut in die voorry. Dit kon sy bynaam gewees het – stut – want dis wat Thys Vorster altyd vir almal was, op skool en op varsity.
Maar die ouens het hom “Vonkprop” gedoop, later sommer net “Vonk”. Want hy kan met ’n motor se ingewande toor. Hy praat nooit sommer van ’n kar nie, altyd van ’n motor, want so ’n stuk wonderbaarlike meganika verdien respek, het hy verduidelik. Ruan het groot agting vir sy vriend en het altyd gespot: “As jy enigiets wil weet, vra vir Vonk. Die Vonk sal weet.”
Later het dit ’n slagspreuk onder die studente geword: “Die Vonk weet” pleks van “die vet weet”. Haar ma is dol oor hom en vir Nikka is hy soos die broer wat sy nooit gehad het nie.
“Jy lyk kliphard besig, meis,” merk Thys op.
“Ek is.”
“Met wat?”
Nikka sug moedeloos. “Met ’n steeks, moedswillige perd wat vierpoot vasskop en weier om voor die vervlakste karretjie ingespan te word. Omkoop met lekkernye help nie. Ek het al als probeer: suiker oor ’n appel gestrooi, stroop opgesmeer, appelkooskonfyt en hawermout en als waaraan ek kon dink, maar ek kry Ouperd nie nader gelok nie. Hy trek net eenvoudig sy neus op en wil nie eens próé nie.”
“Dalk hou hy nie van appels nie,” merk Thys droogweg op. “Probeer ’n wortel.”
Nikka gaap hom sprakeloos aan. As ’n wortel die ding doen, gaan sy haarself skop.
Thys vryf met sy oop hand oor Ouperd se neus en gesels rustig met hom. “Wat’s jou moeilikheid, ou beesblaas? Hierdie is nie sommer ’n hierjy-meisiekind nie, ou perd. Sy’s ’n GT-model, met V12-superturbo’s. Fyn getjoen soos ’n Ferrari. Hoe kan jy vir haar nee sê?”
Ouperd draai sy kop skeef, loer eenogig na Thys en skud sy maanhare.
“Dit beteken hy’s jammer,” vertaal Thys oor sy skouer vir Nikka. “Het jy ’n wortel?”
“Ja, hordes, in die groentetuin.”
“Gaan trek drie uit.”
Nikka draf om te gehoorsaam. Drie groot sappiges, en sy spoel die grond in die sementdam af.
“Daarso, nog spiekeries skoongewas ook,” paai Thys en swaai die grootste wortel voor Ouperd se neus.
Nikka se oë rek. Ewe gretig, met gulsige lippe en klappende tande, verorber Ouperd die aas, terwyl Thys die tuigharnas oor sy skimmel rug gooi en die buikgord vasgespe.
Nikka lag, omhels Thys en gee hom ’n druk. “Dankie, dankie duisend maal!”
“Altyd ’n plesier. Sal ons ’n draai ry, om te kyk of die ou hom gedra?”
“Ja, graag!”
Nikka wil nog vastrapplek soek, maar Thys kies kortpad. Hy plaas sy twee groot hande om haar middel, ’n fris knie onder haar sitvlak en hys haar onseremonieel boontoe.
“Oppas, jy gaan my laat val!” keer sy.
“Ek sal nie, ek het al baie geoefen: sakke ertappels agterop ’n vragmotor gelaai.”
Veilig bo, met haar agterstewe op die houtbankie, kan Nikka dit bekostig om parmantig te wees. “O, en ek en ’n sak ertappels is dieselfde?”
Thys wip langs haar op, verbasend lig op sy voete vir so ’n groot ou. Hy vryf nadenkend oor sy ken. “Daar is nogal heelwat ooreenkomste, maar jy het een of twee ekstra rondings.”
“Dankie, vir niks!”
Hy lag en tel die leisels op. “Dalk so drie of vier ekstra,” erken hy. “Rondings, bedoel ek. En kurwes …”
Sy het nie gedink hy weet van sulke dinge nie, net van vergassers en verkoelers en uitlaatpype. Nikka gee hom ’n skuins kyk. ’n Knie onder haar sitvlak, tot wie weet waar … Nie eens Ruan het nog ooit so rof met haar gewerk nie. G’n wonder Thys Vorster het nog nooit ’n nooi gehad nie, as hy hulle almal soos ertappelsakke hanteer.
Thys klap die sweep. “Hié-há!” beveel hy soos ’n cowboy in ’n fliek, omring deur ’n swetterjoel opgewonde honde.
Ouperd loer vir hom en beur gewillig vorentoe.
“Hy weet van die ander wortels in my sak,” gesels Thys. “Hy kan tel, soos bobbejane tel: een, twee, baie … Dit beteken daar’s nog báie van daardie sappige soetgoed oor. Hy is gewoond aan karretjies trek, weet wat ons wil hê hy moet doen, en as hy dit doen, gaan hy weer van daardie soetgoed kry. So maklik, perdelogika.”
Nikka knik. “Die arme ou was dalk mishandel. Te swaar vragte moes trek. Dié dat hy so steeks was om ingespan te word.”
“Dit kan wees. Ek wil hom nie dryf nie, laat hy liewer teen sy eie pas stap.” Thys kyk na Nikka. “Of is jy haastig?”
Sy skud haar kop. “Nee, glad nie. Ek het baie tyd. Tyd wat verbysleep …”
Thys hoor die skielike weemoed in haar stem. Hy weet wat die oorsaak is, maar dring hom nie op nie. ’n Meisie en ’n perd is eenders – dis beter om hulle te los dat hulle self die pas aangee. Meis sal praat wanneer sy reg is …
Hy skreef sy oë teen die lig en hou ’n suikerbekkie dop wat blinkvlerk tussen die aalwyne rondflits, met sy krom snawel op soek na nektar. Die grondpad is plek-plek lelik verspoel, sien hy. Die karretjie het gelukkig rubberwiele, maar die pad sal geskraap moet word. Ruan het hom die telefoonnommer van ’n konstruksiebouer gegee, een wat ’n stootskraper het en hom ’n guns skuld. Glo ’n buurman, hier naby. Gevra hy moet die man bel en reël.
By die uitkykplek beskou Thys die lapa met ’n kennersoog. Niks met die stellasie verkeerd nie, dit kort net ’n laag carbolineum. Die vinke en ape het egter die dekgras verniel. Ruan het ’n kwotasie gekry van ’n firma wat gazebo’s oprig, gevra Thys moet daarna kyk en dit met Nikka uitklaar. Sy wil glo sitplek vir sowat dertig gaste inrig. Daar’s genoeg onderdakruimte, maar die vloer is te ongelyk vir soveel tafels en stoele. Die stootskraper sal hier ook werk hê.
Meis het ’n goeie idee beet, dink Thys. Piekepiekniek kan werk. Ruan weet dit, maar hy is te vol draadwerk om dit teenoor Nikka te erken.
Sy vriend het ’n skroef los, meen Thys. Hy besef nie wat hy aan ’n mooie vroumens soos Meis het nie. Fyntjies soos ’n ballerina … Hy kan met sy twee hande haar middel omsirkel. Hare die kleur van ebbehout
