knik. “Ek begin al hoe meer besef daar is wel ruimte vir verbetering op La Rhône. Ons moet weer oor hierdie saak gesels, Manie.”
“Beslis. Laat gaan jou gedagtes so ’n bietjie en dan kom ons vanaand bymekaar en bespreek die belangrikste kwessies.”
“Goed. Kom jy oor na ons toe. Ek sal vir my ma sê jy eet ook sommer daar. Pa sal ook by ons bespreking moet wees. Hy is nog die baas van die plaas.”
“Natuurlik.”
Emile staan op. “Ek het jou nou lank genoeg opgehou. Ons praat vanaand verder.” Hy glimlag skamper. “Daar is een ding wat ons twee beslis hoog op ons agenda sal moet plaas.”
“Wat is dit?”
“Ek en jy sal moet vrou kry. Ek sien regtig nie kans vir bewaarskole en resepte nie!”
Manie lag hartlik. “Ja-nee, ou maat. Ons sal moet hulp kry!”
Emile loer onderlangs na hom. “Maar het jy nie dalk al een in die oog nie? Dit lyk my jy en ons plaaslike Florence Nightingale kom goed klaar.”
Manie glimlag. “Ja, maar ek is nie haastig nie. Ek het maar pas die boerdery oorgeneem en het nog te veel wat ek moet doen voordat ek aan trou kan dink. Daar is geen haas nie. Ek kuier maar net ’n bietjie. Miempie is ’n interessante meisie.”
“Interessant, sê jy?” Emile se mondhoek trek. “Dalk het jy reg. Haar man sal seker nooit van verveling doodgaan nie. Sy kom met die … e … interessantste dinge op die interessantste tye vorendag.”
Manie glimlag. “Ag, Emile, jy weet sy het nie regtig bedoel wat sy Saterdagaand gesê het nie. Sy was maar net ontsteld.”
“Ja, ek weet. Toe maar. Ons het die sakie al uitgeklaar. Maar sy is nie ’n dametjie wat sonder handskoene gepak moet word nie.”
Manie grinnik geamuseerd. “Jy kan dit weer sê!”
Toe Emile op La Rhône kom, gaan soek hy dadelik sy ma op om haar te sê dat Manie vanaand oorkom en ook daar sal eet.
“Alles reg, seun. O, terloops, Susan het na jou gesoek. Jy moet haar terugbel.”
“Waaroor?” wil hy fronsend weet.
“Nee, hoe sal ek nou weet, Emile? Ek vra nie jou meisies uit nie.”
Hy dink nie dis snaaks nie. “Ma praat altyd asof ek ’n dosyn of twee gelyk op sleeptou het.”
“Het jy nie?”
“Ma!”
“Liewe land, Emile, ek terg jou net ’n bietjie! Jy het darem baie knorrig geword.”
Hy kyk weg. “Ja, maar ek is besig. Ek het nie nou tyd vir Susan se praatjies nie.”
Sy ma kyk hom verlig agterna, dankbaar om te hoor Susan Kruger kwalifiseer blykbaar nie. Al is sy die bankbestuurder se dogter, sy bly ’n dramastudent met ambisie en drome om haar stempel glansryk in toneelkringe af te druk … die mees onvanpaste potensiële aspirant vir die pos van boervrou op La Rhône. Sy stap sing-sing kombuis toe. Die pad is nog oop vir Miempie, die liewe kind.
Dié “liewe kind” is al weer besig met iets waarteen haar gesonde verstand haar dringend waarsku, maar soos sy nou maar aanmekaargeslaan is, reageer sy liewer op haar instink as op haar beterwete. Daardie middag ná werk klim sy in haar motortjie en in haar gedagtes hoor sy baie duidelik hoe sy weer daarvan beskuldig word dat sy haar bemoeisieke neus in ander mense se sake steek. Maar sy hou nietemin koers, hou later voor een van die identiese huisies in die woonbuurt stil. Vra is vry. Sy doen mos niks verkeerds deur net met die ou mense te gesels nie.
Die twee oues is verbaas én bly om haar weer te sien. Miempie het hulle nog op die plaas besoek voordat hulle dorp toe verhuis het, maar hulle onthou haar vriendelikheid en besorgdheid en sy word gul binnegenooi. Haar vlugtige blik vertel haar dat daar by húlle geen verval was weens moeiliker finansiële omstandighede nie. Alles om haar is kraaknet. Ook op hul persoon kan haar kritiese oog geen fout vind nie. Hoewel baie afgetrap, blink die ou man se skoene en is die broek netjies gepars en die hemp wat by die nek begin skif, is kraakwit. Ook sy vrou kan deur ’n ring getrek word, al is haar voorskoot heeltemal uitgebleik.
Vinnig word ’n hand oor ’n houtstoel gevee. “Wil suster nie sit nie?”
“Dankie, ouma Ragel.” Sy gaan sit, kyk in die waterige ou oë. “Dis goed om julle weer te sien. Hoe gaan dit?”
Daar word land en sand gesels, en Miempie hoor dat Manie elke week rantsoene bring – groente en melk en ’n stukkie vleis en soms selfs eiers ook. Daardie Manie Bredenkamp laat haar hart warm klop. As daar maar meer Manies op die ou aarde was …
Versigtig begin sy die gesprek in die rigting stuur waarin sy dit wil hê. “Julle word baie op Baardskeerderspoort gemis, hoor?”
Die ou vrou sug. “Ja. Maar Piet en Sanna is mos daar om dinge reg te hou. Maar hulle is ook al gedaan, nè?”
“Ja. Oupa Piet se hart maak nou dat hy meestal maar lê en ouma Sanna se bene gee ook maar in.”
“Ag, ja, die ouderdom,” sug oupa Jafta.
“Meneer Manie vertel ons so,” knik ouma Ragel. “Maar hy sê hulle gaan op die plaas bly, kan selfs daar begrawe word. Hy wou hoor of ons nie wil terugtrek plaas toe nie. Maar, ai, ons is nou hier, dis tog ’n te groot werklikheid, die trekkery. Ons sien nie weer daarvoor kans nie. Ons sal maar hier bly. Noudat meneer Manie ons so te hulp kom met die ekstratjies, kom ons darem makliker deur. Dis net die medisyne wat so baie geld opvreet elke maand.”
“Maar dis nie nodig dat julle so baie aan medisyne bestee nie, ouma Ragel. Daarvoor het ons die kliniek. En die dokter.”
“Ja, ek weet, suster, maar dis maar moeilik om by dié plekke uit te kom. Ons moet met ’n taxi gaan en dit vreet geld. En dan is die ou liggaamskragte ook nie altyd só dat jy kans sien om tot daar te kom nie. Dié dat ek maar sorg dat daar altyd ’n bietjie winkelmedisyne in my trommeltjie is. Trek maar boegoe en smeer balsemkopiva en gebruik maar witdulsies en borsdruppels en so aan.”
Miempie verstaan. Al die jare dokter hulle maar eers met die Hollandse botteltjies voordat daar dokter toe gegaan word. Sy wonder soms of die geloof in daardie botteltjies nie die eintlike kuur is nie, eerder as die inhoud.
“Wanneer laas het suster vir Martha-hulle gesien?” vra oupa Jafta die vraag waarop Miempie gehoop het.
“Onlangs. Dit gaan goed met hulle. Maar ek sukkel ’n bietjie met Martha.” Sy sien die vinnige opslaan van die oë, die kommer van ’n ouerhart daarin. Haar gemoed vul met deernis. Jou kind bly maar kind vir jou, al is sy al self ’n ma met groot kinders. In die verre verlede het hierdie kind hulle seker ook maar baie kommer gebaar.
“Wat is dit dan met haar, suster?” wil ouma Ragel dadelik weet.
“Die probleem lê blykbaar nie by haar nie, maar by Klaas. Hy wil nie hê sy moet weer die inspuiting neem nie. Hy wil hê sy moet weer verwagtend raak.”
Oupa Jafta skud sy kop. “Ek weet nie wat makeer die man nie. In ons dae was daar nie al hierdie goed wat kon maak dat ons nie so baie kinders het nie. Maar ja, met vandag se
