wees nie,” sê ek.
“Jy is nie ’n mens nie. Jy is Diesel Liebenberg.”
Hulle noem my al van skool af só, omdat oom Japie Kellerman, wat op die plaas langs my pa s’n anderkant Trompsburg boer, eendag ná ’n skoolwedstryd vir my pa gevra het: “Wat voer jy daardie klong, Lieb? Diesel?”
Willem hou vol: “Dit help nie Coach raas met my omdat my kant van die skrum swaai nie. Dit is jy wat minder moet druk. Jy sal jou krag moet leer ken.”
En toe sien ek die meisie op die fiets. Dit is nie asof ek nooit vroumense raaksien nie. Hulle is mos maar oral. Maar hiérdie soort sien het ek nog nooit gesien nie. Dit is asof die son net op háár skyn, asof alles om haar in die skaduwee is. Ek sien haar bruin hare wat agter haar aanwaai, haar oë wat opkyk na die bome, die vel van haar arms wat blink, haar gesig, o haar gesig, en iets hier in my kop maak ’n kortsluiting, amper soos die keer toe ek en Slaghuis Strydom op Loftus in mekaar vasgehardloop het …
Haar fiets is hier langs ons, tussen ons, verby.
“Haai,” sê ek vir haar en gaan staan stil, maar sy hoor nie; haar lang bene in die denim hou net aan om die fiets egalig te trap.
“Watse ‘haai’ is dit met jou?” vra Willem, maar ek hoor hom skaars. Ek staar haar agterna. En dan sien ek die bome se blare het begin val; ek sien die kleure van herfs en ek wonder waarom ek dit nog nie voorheen opgemerk het nie.
“Waarna kyk jy? Het jy iets vergeet?”
Dan besef ek ek móét weet wie sy is, want ek gaan met haar trou. ’n Mens moet darem jou vrou se naam ken. Ek hardloop, want sy is al ver.
“Diesel, wat makeer jou?”
Ek hardloop.
“Jy’s mal.” Dit is nie regtig wat hy gesê het nie, maar ’n mens gebruik nie sulke woorde voor ’n dissiplinêre komitee nie.
Ek hardloop.
Sy draai af.
Ek is vaagweg bewus van studente langs die straat wat groet. (Ek is bekend, dalk effens beroemd.) Ek maak die draai net betyds om te sien hoe sy voor Vergeet-my-nie afklim. Ek stoom voort. Sy stoot die fiets na die koshuis se voordeur. Ek moet by haar kom voor sy by die deur in verdwyn. Dameskoshuise sluk mense in.
Ek versnel. En toe moet ek begin rem. Om honderd-drie-en-twintig kilogram op volle vaart weer tot stilstand te bring, is soms ’n bietjie van ’n probleem.
Sy hoor seker my rempoging, want sy kyk om en haar mooi, swart oë word groot. Sy stoot die fiets nog vinniger deur se kant toe. Maar nie vinnig genoeg nie.
Ons ontmoet mekaar net mooi in die oop voordeur van Huis Vergeet-my-nie – ek, Sara Nieuwoudt, haar fiets en haar boeke wat in die fiets se mandjie was. Ons ontmoet teen so min of meer veertig kilometer per uur.
Agterna sou een ooggetuie, met fisika as hoofvak, sê dit was die perfekte voorbeeld van Newton se eerste wet, wat daarop neerkom dat ’n rustende of bewegende liggaam neig om in daardie staat te bly, tensy ’n eksterne krag daarop inwerk.
Ons vul die voorportaal. Ek lê bo-op die fiets, sy lê onder haar boeke. Sy kom halforent en kyk na my.
“Haai,” sê ek weer. Dié keer hoor sy my. “Ek is Diesel Liebenberg. Ek gaan met jou trou.”
* * *
“Ek hoop dié sinlose vertelling lei iewers heen,” sê adjunkregistrateur Ronsard Steyn.
“Jy sal tot die punt kom, meneer Liebenberg?” sê-vra prof Vermaak.
“Ja, professor.”
“Wat was haar reaksie?” vra prof Tienie, sy oë steeds toe, maar ek sweer ek sien ’n effense glimlag op sy gesig.
“Sy het stadig opgestaan en haar boeke begin bymekaarmaak, professor. En toe ek wil help, sê sy ‘los’. Net dit. ‘Los.’ En daardie stémtoon. ’n Mens stry nie met daardie stemtoon nie. Toe staan ek maar daar en kyk hoe sy haar boeke optel en in die mandjie sit; hoe sy die fiets optel en deur ’n agterdeur verdwyn, seker na die fietsloods toe. Toe sê een van die studente op voordeurdiens my been bloei waar iets van die fiets my gesny het. Toe sê ek ‘o’, en toe ek kyk, hang daar ’n stuk vel, en die bloed loop teen my been af tot op my tekkie. Ek was nog so half verbaas, want dit was glad nie seer nie.”
“Kom tot die punt, meneer Liebenberg.” Steyn se been spring nou erg.
* * *
Ek slaap drie aande na mekaar sleg en speel daardie Saterdag ’n nagmerrie van ’n wedstryd. Voetjies van Rensburg, die haker, is smoorkwaad, want hy sê almal dink dit is as gevolg van sy swak ingooie in die lynstane. Willem praat omtrent nie met my nie. Maar Coach Hanekom is ’n man van vele insigte. Hy laat my Sondagoggend na sy huis toe kom en terwyl ons van sy vrou se botterbroodjies saam met tee op die stoep geniet, sê hy: “Jy’s verlief, Diesel.”
“Ja, Coach.”
“Dis jou eerste keer.”
“Ja, Coach.”
“Dit gebeur met ons almal, Diesel.”
“Ja, Coach.”
“Dit maak ’n mens deurmekaar. Dit voel of jy siek is. Of jy koors het. Jy kan nie konsentreer nie.”
Ek knik.
“Vertel my alles, Diesel.”
Ek vertel hom.
“Met vroumense moet ’n mens ’n plan hê, Diesel. Dit is soos ’n wedstryd. Jy moet strategies dink. Jy moet jou bewegings uitwerk. Maar jy moet heel eerste weet waarteen jy te staan kom. Jy het inligting nodig. Jy moet die bewegings, die speelpatrone van die ander span ken. Verstaan jy wat ek sê, Diesel?”
“Nee, Coach.”
Hy sug. “Kom ek begin weer van voor af.”
* * *
Coach roep ’n Red-vir-Diesel-komitee in die lewe, want hy sê hy kan nie bekostig om die beste slot in die Vrystaat se gedagtes op ’n ander plek as op die bal te hê nie. Hy is die sameroeper. Lordan de Villiers, die Shimla- en Vrystaatse losskakel, is die konsulterende lid, want vroumense vrek oor Lordan en hy het die kennis en die kontakte. Ek is die addisionele lid.
Met die eerste vergadering sê Lordan daar’s nie ’n probleem nie, hy sal alles omtrent die vroumens uitvind. Gee hom net ’n dag of twee.
Met die tweede vergadering lyk hy mismoedig. Hy het elke moontlike kontak in Vergeet-my-nie gebruik om sy inligting te bekom.
“Ek het nie goeie nuus nie, Coach.”
“O,” sê Coach bekommerd en my hart sak in my skoene.
“Haar naam is Sara Nieuwoudt.”
O, die klank van haar naam. So volmaak.
“Sy is ’n tweedejaar-B.A. met kunsgeskiedenis en filosofie …”
