Francji, głównemu miejscu jego produkcji. Szampan jest produkowany bez sztucznego nasycania napoju dwutlenkiem węgla, tworzy się w nim na skutek naturalnego procesu dojrzewania wina w butelkach. Do butelek nalewa się młode wino, nie do końca przefermentowane, a następnie przechowuje się je lekko pochylone w stronę korka w piwnicach, w stałej temperaturze 3-5 °C [70] . Wynalazcą szampana jest benedyktyński mnich Don Pierra Perignon’a [71] . Zakonnik produkował białe wina z ciemnych winogron, które w Szampanii lepiej rosły niż winogrona jasne. Z racji dość chłodnego klimatu w północno-wschodnim regionie Francji, zbiory owoców odbywały się późną jesienią. Proces fermentacji trwał wyjątkowo długo, ponieważ ze względu na niską temperaturę fermentacja zimą ustawała i ruszała ponownie dopiero wiosną. W wyniku powtórnej fermentacji powstawała ogromna ilość dwutlenku węgla, który dla zakonników był problematyczny i niebezpieczny. Po pierwsze wino musujące uznawane było za produkt wybrakowany, a po drugie ciśnienie powstające w leżakujących butelkach potrafiło je rozsadzić. Szczęście jednak sprzyjało pracowitym mnichom, bąbelki w winie spodobały się bogatym paryżanom i z ich pomocą szampan trafił do Anglii i już w XVII wieku stał się sławny.
Piwo- „wśród najczęstszych zajęć w klasztorach, pisze Dom Philibert Schmitz, warzenie piwa zajmowało jedno z pierwszych miejsc. Z wyjątkiem regionu Midi [72] , browary (cambae) można spotkać prawie wszędzie, również, co ciekawe, tam, gdzie obfitował cydr” . Wiele browarów produkujących piwo bez chmielu jest wymienionych w Niemczech, Anglii, Szwajcarii i Belgii. „Specjalista (L. Poll), dodaje, że był w stanie wykryć wielki wpływ, jaki benedyktyni wywarli na produkcję piwa” [73] . F. Hurtera, stwierdza, że użycie chmielu pochodzi z klasztorów. Co wydaje się całkowicie uzasadnione ponieważ wiele zbieżnych wskazówek prowadzi nas do przekonania, że podobnie jak wiele innych napojów, piwo jest wynalazkiem benedyktyńskich mnichów. Pierwsze teksty łacińskie dotyczące chmielu znajdują się w pismach monastycznych i kościelnych. Najstarszy znany nam dokument wspominający o produkcji piwa jest z 974 r., w którym Cesarz Otto I przekazał kościołowi w Liège prawo do przygotowania zacieru. W 1098 r. Biskup Radbotus z Tournai przyznał to samo prawo kościołowi św. Marcina znajdującemu się w tym mieście. Bez względu na to, czy jest to piwo z chmielu czy nie, w tym okresie napój ten pozostaje dziełem duchownych. W swojej pracy poświęconej piwu, Huntemann, na podstawie bardzo bogatej bibliografii, stwierdza, że możliwe jest, że pochodzenie piwa ma swoje początki w klasztorach benedyktyńskich pod koniec XI wieku [74] .
Ser Parmegiano Reggiano [75] -w formie zbliżonej do obecnej był już znany w średniowieczu. Według legendy wymyślili go mnisi z miejscowości Bibiano w prowincji Reggio Emilia. Słowo Parmigiano odwołuje się do miasta Parma a słowo Reggiano do rejonu Reggio Emilia, gdzie była konkurencyjna grupa producentów sera. Pierwsze świadectwa dotyczące produkcji Parmigiano Reggiano sięgają 1200 roku. Akt notarialny sporządzony w Genui w 1254 r. ukazuje, że od tego czasu caseus parmensis (ser parmeński) był już znany w mieście leżącym daleko od miejsca jego produkcji. W XIV wieku opactwa benedyktyńskich i cysterskich mnichów odgrywają zasadniczą rolę w wytwarzaniu sera. Rozprzestrzenia się jego handel w Romani, Piemoncie i Toskanii, z której portów, zwłaszcza z Pizy, ser produkowany w Parmie i Reggio dociera również do centrów morskich Morza Śródziemnego. Najsłynniejsze świadectwo literackie o Parmigiano Reggiano pochodzi z 1344 roku: Giovanni Boccaccio w Dekameronie opisuje dzielnicę Bengodi i wspomina o wielkiej górze „startego parmezanu”, na której były produkowane makarony i kluski, dając tym samym wskazówkę w jaki sposób można wykorzystać go w kuchni [76] .
Znak zapytania-po raz kolejny musimy powrócić do Średniowiecza, który przez wielu był uważany za czas ignorancji i zacofania kulturowego. Zaprzeczeniem takie poglądu jest między innymi znak zapytania. W starożytnej Grecji znak zapytania, którego używamy obecnie do formułowania pytania nie istniał, lecz był używany średnik. Obecny znak zapytania jest wynalazkiem średniowiecznym dzięki mnichom-kopistom. To oni, aby podkreślić pytania, zwykli pisać na końcu zdania „qo” , które oznaczało „questio” (pytanie). Następnie, aby uniknąć nieporozumień w obrębie zdania, „qo” zostało stylizowane przez przekształcenie „q” w coś w rodzaju zwinięcia, a „o” w punkt dając początek znaku zapytania (?) [77] .
Można by mnożyć rzeczy wynalezione przez mnichów. Lista jest bardzo długa, np. podkowa, wysuszanie terenów, zielarstwo (medycyna naturalna).
2.2.6. Idee chrześcijańskie w europie
Gdy analizujemy mentalność społeczeństwa europejskiego, w bardzo szerokim jego znaczeniu, nie można zaprzeczyć, że prawa, moralność, edukacja, etyka, filozofia itd., są zakorzenione w chrześcijaństwie i w konsekwencji w Bogu. Należy podkreślić, że Nauka Społeczna Kościoła oparta jest na czterech filarach: osoba, dobro wspólne, pomocniczość, solidarność. Oto kilka idei, które o tym świadczą [78] :
Osoba (jako mężczyzna i kobieta) – chrześcijaństwo przede wszystkim podkreśla wielką wartość każdej osoby ludzkiej bez względu na rasę, pochodzenie, kolor skóry, religię, kulturę czy bogactwo. Wszyscy ludzie na ziemi mają tę samą wartość i godność. Skąd o tym wiemy? Pismo Święte ukazuje człowieka jako stworzenie Boże stworzone przez Stwórcę na Jego obraz i podobieństwo (por. Rdz 1,26-27), co czyni z niego najwyższą wartość w społeczeństwie. Cechy charakterystyczne osoby to:
- podmiotowość – odnosi się do osoby poznającej, przeżywającej i działającej. Podmiotem działania może być w związku z tym tylko człowiek, a konkretnie człowiek, który działa aktualnie bądź też posiada możność takiego działania, a więc ten, kto jest lub może być sprawcą wykonania czynu. Podmiotem jest zawsze ktoś, a nie coś [79] ;
- samoświadomość-świadomość samego siebie, zdawanie sobie sprawy z doświadczanych aktualnie doznań, emocji, potrzeb, myśli, swoich możliwości, czy ograniczeń, autokoncentracja uwagi. Jest to także pojmowanie, rozumienie i idea samego siebie [80] ;
- autokontrola-w znaczeniu indywidualnym oznacza panowanie nad sobą i swym postępowaniem względem innych osób poprzez wybór między alternatywnymi wariantami zachowań [81] ;
- samostanowienie-Według Karola Wojtyły: „nie utożsamia się z aktami woli w jakiejkolwiek ich postaci, gdyż jest ono właściwością samej osoby (...). W tym sensie samostanowienie stanowi istotę wolności człowieka (…) Bliższa analiza samostanowienia pozwala Wojtyle odkryć jego złożoną strukturę. W szczególności podkreśla on, iż warunkiem rzeczywistego stanowienia o sobie jest to, że człowiek sam siebie posiada „ samo-posiadanie” i sam sobie panuje „samo-panowanie”. Analizy te są doniosłe moralnie: człowiek zdolny jest rzeczywiście, wedle swego wolnego zamysłu, stanowić o sobie o tyle tylko, o ile rzeczywiście sam siebie posiada i sam sobie panuje. Oczywiście, nie każdy sposób wykorzystania struktury samo stanowienia prowadzi do spełnienia człowieka jako osoby; nie każde dobro i nie każdy sposób jego osiągania odpowiada ludzkiej osobie. Tu właśnie dotykamy momentu prawdy i jej znaczenia dla prawidłowego samostanowienia ludzkiej osoby” [82] ;
- istotą społeczną-rozwój człowieka
