ДАВЛАТ. УРФОН ОТАЖОН

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу ДАВЛАТ - УРФОН ОТАЖОН страница 7

Жанр:
Серия:
Издательство:
ДАВЛАТ - УРФОН ОТАЖОН

Скачать книгу

мумкин бєлмаса, у іолда їандай жавоб бериб бєлади? Аслида сен гапиришинг єринли бєлади: билим соіиби эканлигингни ва айтадиган гапинг борлигини айтмоїдасан-ку. Кєп єйлаб єтирмада, маріамат їилиб менга жавоб бер ва Главконни ва їолган іаммани аїлини киргизиб їєйишдан бош тортма.

      Мендан кейин Главкон іам, їолган бошїалар іам ундан бош тортмасликни илтимос їиладилар. Єзини билимдонлигини кєрсатишга Фрасимахнинг иштиёї хоіиши бор эди: у, єзида тайёр зєр жавоб бор деб іисобларди, аммо, у єзини гєёки менинг жавоб беришимни хоілаётгандай тутарди. Ниіоят у рози бєлди, сєнгра бундай деди:

      – Мана Суїротнинг донишмандлиги: єзи іеч кимга єргатишни хоіламайди, аммо, іамма ерда кезиб юради, бировлардан єзи єрганадида, іатто бунинг учун уларга миннатдорчилик билдирмайди іам.

      – Фрасимах, мен бошїалардан єрганишимни тєўри айтдинг, аммо мени миннаторчилик билдирмаслигим, бу – ёлўондир. Мен їєлимдан келганидай тєлайман. Мен фаїат маїтов билан тєлайман – менда пул йєї. Менинг фикримча кимдир яхши гапирса, буни мен їандай хоіиш билан їилишимни менга жавоб берабошлашинг биланої сен даріол ишонч іосил їиласан: сенинг яхши гапиришингга имоним комил.

      Энг кучлининг манфаати сифатидаги адолат іаїида

      – Менга їулої сол. Мен тасдиїлаб айтаманки, адолат, энг кучлига яроїли (керакли) нарсадир. Нега сен (фикримни) маїтамаяпсан? Ёки сенда бунга иштиёї йєїми?

      – Мен олдин сен айтаётган гапни тушиниб олмоўим керак. Іозирча мен билмайман. Сен тасдиїлаб айтасанки, энг кучлига яроїли нарса – адолатнинг єзидир. Агар Полидамант кураш ва муштлашиш жангида орамизда энг кучли бєлса ва агар унинг бадани соўлиги учун мол гєшти яроїли бєлса, у іолда, гарчи биз ундан анча ожиз бєлсакда бизга іам шундай овїатланишни белгилаш фойдали ва шу билан бирга адолатли бєлади, шундайми?

      – Суїрот, сенинг томонингдан менинг сєзларимга бундай нохуш фикр бериш – жуда хунук ишдир.

      – Олижаноб Фрасимах, асло бундай эмас, лекин сен єз сєзларингни тушинтириб бер.

      – Баъзи давлатларда тузум тираний (мустабид), баъзиларида – демократик, учинчиларида эса – аристократик эканлигини наіот сен билмасанг?

      – Билмай бєладими?

      – Іар бир давлатда ким іокимият тепасида бєлса, єша (одам) куч соіиби эканлигини іамми?

      – Албатта.

      – Іар їандай іокимият їонунларни єз фойдасига єрнатади; демократия – демократик їонунларни; тиранлик – тиранийларни, їолган іолларда іам шунинг єзгинасидир. Їонунларни єрнатиб, іокимиятга тобеъларга уларни (їонунларни) адолатли деб эълон їиладилар – шунинг єзи іокимият учун фойдали нарсадир, їонунларга риоя їилмайдигани їонунларни бузувчи сифатида жазолайдилар. Іурматли Суїрот, мен ушбуларни айтмоїчиман: барча давлатларда бир нарсани, мавжуд іокимиятга яроїли нарсанигина адолат деб іисобланади. Бу эса – кучнинг єзидир, бундан маълум бєладики, агар кимда ким тєўри мулоіаза юритиб адолат іамма ерда биттадир деса, у іолда бу нарса энг кучлига яроїли нарса бєлади.

      – Сен

Скачать книгу