ва шу билан ҳаммаси ҳаммага, айниқса хорижда ариқлардан сув ўрнига сут оқади деб тамшанаётган ёшларга аён бўлди-қолди…
Дарвоқе, кўчиб кетаётганларнинг уйлари нархи овул аҳлининг имкони етмайдиган даражада бирдан кўтарилиб кетди: уларни шаҳарчадан келган қандайдир бадқовоқ, эс-дардлари дарёдан иложи борича кўпроқ балиқ овлаб, бозорга олиб чиқиб сотиш бўлган, шунга яраша қўлларида катта пул ўйнайдиган кимсалар эгаллаб ола бошлашди. Дарвозаларига иккита, баъзан ҳатто учта қулф ўрнатишдек аллатовур одатга оғишмай амал қиладиган бу одамлар гўё муваққат яшашларини таъкидлашаётгандай овул аҳлига аралашмас, тўй-маъракаларда иштирок этишмас, ўзларини бегонадай тутардилар. Равшанки, салом қандай бўлса, алик ҳам шундай: Суяр муаллим айтганидай, минг йил бир қозонда қайнатилса ҳам сайхуновулликларга қони қўшилмайдиган бу кимсалардан овул аҳли ҳам ўзларини четга тортиб юрадиган бўлишди…
Тоҳир мана шу овулда улғайди. Ҳаётига илоҳий сеҳр, қувонч, масрурлик, ҳаяжон олиб келган, дунёни кўзларига чандон гўзал этган илк муҳаббатини ҳам шу ерда учратди. Афсус, тез орада йигитнинг бутун туриш-турмуши остин-устин бўлиб кетди: деярли нақд бўлиб турган висол қувончи ўрнини ҳижрон азоби эгаллади, кечагина минг бир рангларда товланиб турган олам бирдан зулмат оғушида қолди…
Ногоҳ кўз кўзга тушиб қолганида дув қизаришлар, бармоқлар гўёки тасодифан бир-бирига тегиб кетганида ток ургандай сесканишлар, синфдошлару муаллимларнинг кўзларини шамғалат қилганча энтикиб дил розлари битилган мактуб алмашишлар – буларнинг ҳаммаси парталарга ўйиб ёзилган соддагина «Т+Г=С» ёзуви сингари мактаб дарсхоналарида унут бўлиб қолаверди: дўхтирликка ўқиётган Гулноза биринчи курсни битирар-битирмас бошқа институтда ўқиётган бир толиб билан топишиб… Чапак чалиб қолаверган Тоҳирни айниқса йигитнинг бошқа институтда ўқиётгани ҳайратлантиргани рост: бу қанақаси ахир қачон танишиб улгуришди, қачон бир-бирини синаб-кўриб улгуришди… Наҳот… наҳот умр савдоси шу қадар тез ҳал бўлса…
Эрга теккан Гулноза-ю, Тоҳир овулда бош кўтариб юролмай қолди. Ҳар нечук, баъзи бир синчковроқ яқинларига бўлажак тўй хусусида ҳаяжон яширин ишорали гаплар қилишдан ўзини тийиб туролмаганди-да йигит бечора… Бу ёқда аллақачон Тоҳирни ўзларининг бўлғуси куёвлари сифатида кўраётган – овулда гап ётармиди! – унинг қуюқ саломига синчковлик аралаш алик оладиган, ҳатто сўнгги пайтларга келиб уялинқираганча ўзларидан ошкора қоча бошлаган йигитни кўз остидан масрур кузатиб қоладиган Турғунбой ака билан Маърифат хола хижолатда…
Тез орада овулда «лапашанг, олма пиш, оғзимга туш деб юрган» йигитнинг кўнгил ярасини титкилаб, азоб берадиган учирма гаплар ўрмалаб қолди. Бу аҳволда яшаб бўлмасди…
Тоҳир армияга кетди. Таътилга ҳам келмасдан, олис Сурхонда икки йил хизмат қилди, бироқ Амударёнинг ёввойи шиддат билан оқадиган бўтана сувлари ҳам йигитнинг қалбидаги алам
