Сүлүһүннээх таптал. Сардана Сивцева
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Сүлүһүннээх таптал - Сардана Сивцева страница 16
– Һ-м… Арагаакканан даа? Бу алдьархайы, – аҕата куттаммыттыы саҥа аллайар.
– Туойунан элбэх баҕайы кыбыс-кытаанах буулдьалары оҥорбут этэ, – Куока барытын кэпсээн биэрэр.
– Бу иэдээни! Туох ааттаах сүгүн-саҕын сылдьыбат уолаттаргытый?! – диир Уйбаан, улаханнык кэлэйбиттии. Онуоха Мотуруона эмиэ, үгэһинэн, уолун көмүскэһэн барар:
– Улахан эбит! Оннооҕор дьон дьиэтэ умайар дии. Хаттаан туттан, олорбутунан бараллар. Аата кыра аайыттан айманнаххыный?
– Хайдах айманыам суоҕай? Арай хотой уйатын урусхаллаабыт буоллуннар? Хотой диэн мээнэ көтөр буолбатах ээ. Саамай өйдөөх, саамай күүстээх, саамай үөһэнэн көтөр… Эһиги буоллар, аньыыны оҥоро сылдьаҕыт! – этэрбин эттим диэбиттии, Уйбаан таһырдьа тахсан, эмиэ бөппүрүөскэтин үрдүгэр түһэр. Онтон синим биир диэбиттии, Алаастыыраптарга барар. Дьиэ аанын арыйан киирбитэ, олор туох да буолбатаҕын курдук, үөрэ-көтө, лотуолуу ахан олороллор эбит. Биллэн турар, Уйбааны көрөн соһуйаллар эрээри, «Киир, олор, лотуолас!» – диэн ыҥыраллар.
– Ээ, суох ини… – Уйбаан аккаастанар. Кини санаарҕаабыт сирэйин көрөн, бары да туох эрэ буолбутун сэрэйэллэр, ордук улахан уолаттар кэри-куру буола түһэллэр…
– Хайа, Уйбаан, туох сонуннааххыный? – Өкүлүүнэ ыраахтан саҕалыыр.
– Ээ, манна олорон, туох кэлиэй? Барыта этэҥҥэ курдук.
– Ээ, оннук ээ…
– Арай, бүгүн уолаттарбыт куһаҕан дьыаланы оҥорбуттар, – диир Уйбаан хайдах баарынан.
– Бай, ол тугу оҥорбуттарый? – Өкүлүүнэ соһуйан өрө көрө түһэр.
– Улахан көтөр уйатын алдьаппыттар.
– Көтөр даа? – Өкүлүүнэ өйдөөбөтөх киһи курдук, чиҥэтэн ыйытар.
– Арааһа, хотой уйатын.
– Ээ, ол иһин даҕаны мааҕыын, алдьаммыт күрүөнү көннөрө сылдьан, хотой көтөн ааспытын көрбүтүм ээ… – Ньукулай саныы биэрэр.
– Буоллаҕа ол… – Уйбаан өрө тыынар.
Эмискэ дьиэ иһигэр уу чуумпу уйаланар. Били күлэ-сала лотуолуу олорбуттара ханан да суох. Арай Куока эрэ туох буолбутун өйдөөбөккө олорор быһыылаах.
– Хотой уйатын алдьатар туох куһаҕаннааҕый? – диэн кини ыйытар.
– Һычы, хотой диэн саамай сүгүрүйэр улахан көтөрбүт буолар, – аҕата быһаарар.
– Оо дьэ, буолар да эбит! Бу уолаттар сүгүн сылдьыахтара баара дуо? Киһи төһө эмэ «тугу да урусхаллаамаҥ, бэрээдэктээхтик сылдьыҥ» диэн этэрин хоҥорууларыгар хоҥнорботтор! – Өкүлүүнэ кэлэйбиттии саҥа аллайар.
– Мин эһэм хотойдор киһи курдук, наһаа өйдөөхтөр диэн кэпсиирин өйдүүбүн… – Уйбаан төһө да иһиллэр-иһиллибэттик саҥардар, бары өйдөөтүлэр.
– Эс, ама хайаан оннук буолуой? Кинилэр хайдах да киһи курдук өйдөөх буолар кыахтара суох! – Лөглөө итэҕэйбэтэҕэ буолар.
– Бу уол төлө биэрэн түһэн! Саатар, саҥата суох олоруоххунуй! Наһаа да мээнэ-мээнэҕин! – Ньукулай абарбыта бэрдиттэн уолун саба саҥарар.
– Оҕото бэрт буолаахтаатаҕа… Мин эмиэ урут, эдэр сылдьан, итэҕэйбэт этим. Ол иһин