rządu to namiętność lub, jak powiedzielibyśmy dzisiaj, popęd czy uczucie, niezbędne do utrzymania się pewnego ustroju rządów. Zasadami są cnota, honor i lęk.
37
Słowo to, przypominam, jest tutaj używane w znaczeniu monteskiuszowskim.
38
Rozumie się samo przez się, że zasada jest tutaj rozumiana w swoim zwykłym znaczeniu, a nie tym nadanym mu przez Monteskiusza.
39
Podstawa przekładu: E.B. Haas, 1964, Beyond the Nation State. Functionalism and International Organization, Stanford, Stanford University Press, s. 19–25, 47–50.
40
Odniesienie do „diabelskiej teorii” oraz do H.G. Wellsa można znaleźć w doskonałej krytyce funkcjonalizmu autorstwa Inisa L. Claude’a, Jr., na której znacząco opiera się moje odniesienie. Zob. jego Swords into Plowshares (wydanie 2, New York, Random House, 1959), s. 379. Dla sformułowań Mitrany’ego zob. International Congress of Mental Health, Proceedings, t. 4 (London, H.K. Lewis & Co., 1948), s. 82–83.
41
Mitrany woli osłabiać to rozdzielenie. Podkreśla, że w kontekście konkretnych zadań, takich jak energia atomowa czy zdrowie, publiczne i prywatne agencje oraz eksperci mogą twórczo współpracować.
42
Zob. International Congress… oraz dyskusja w: H.E. Engle, A Critical Study of the Functionalist Approach to International Organization, (nieopublikowana rozprawa doktorska, Columbia University, 1957), s. 11–12.
43
Hans J. Morgenthau po zaakceptowaniu wyjaśnienia Mitrany’ego, w jaki sposób powstają krajowe wspólnoty polityczne, i po dojściu do wniosku, że ta sama sekwencja zdarzeń może mieć zastosowanie na arenie międzynarodowej, uważa jednak, że: „wkład międzynarodowych agencji funkcjonalnych przyczyniających się do dobrostanu członków wszystkich narodów schodzi na dalszy plan. […] Nie jest to przede wszystkim kwestia fałszywej emfazy zrodzonej z ignoracji. Raczej jest to uznanie niezaprzeczalnego faktu, że z funkcjonalnego punktu widzenia to, co rząd narodowy robi lub nie robi, jest o wiele bardziej istotne dla zaspokojenia potrzeb jednostek niż to, co robi lub nie robi międzynarodowa agencja funkcjonalna”. Politics Among Nations (wydanie 3, New York: Knopf, 1960), s. 528.
44
R.K. Merton, Social Theory and Social Structure, Glencoe, The Free Press, 1957, s. 24.
