en vat liewer die pad wherever toe.
Annerkant die longdrop.
Ekwilibrium in sy maai.
Humpty Dumpty could never be put together again.
Ginkelsnoek verpes dit as mense ’n ander stereotiep beoordeel. Wie ken haar nou eintlik goed genoeg om ’n opinie te gee? Op skool is daar altyd vir haar ouers gesê hoe ’n onderpresteerder sy kamtag is. Meantime het sy op haar ik-toets gecheat. Almal lekker gebol. Dit pas haar fyn om nooit werklik te weet of sy nou eintlik ’n genius in wording is of ’n total moron nie.
Fools.
Afgekyk by Mirella Kadoesak. Griekse dogtertjie met lang, olierige swart hare wat in haar neus gekrap en dit dan geëet het. Lankal uitgefigure om superintelligent te wees, laat jou nie makliker lewe nie.
Nie in hierdie chaotiese maalkolk van ’n society nie.
So ’n outjie op skool geken. Kon glad nie met die ander seuns relate nie. Eers strandlopertjie-beentjies gehad en ’n spiesneus. Later op hoërskool so in die stilligheid van die biblioteek ontpop as baie handsome.
Dit het liggies gesneeu daai dag. Kosskool in die Magaliesberge. Sy’t met ’n stink spoed om die hoek uit die opslaanklas gekom en hy van die teenoorgestelde rigting. Hulle koppe het so hard teen mekaar gekap dat albei disnis op die teer bly lê het. Hy bo-op haar met sy arms om haar, om te keer vir die val. Soos ’n standbeeld van twee omhelsende verliefdes wat omgeslaan het. Kon nog meneer Pitblaas deur die muur hoor praat terwyl hy aan die verstopte porieë op sy gesig druk. Een van daardie cut-out oomblikke waarvan mens instinktief weet dat jy dit vir altyd in jou geheue sal vries.
Hy’t net verdwaas na haar lê en kyk. Wit vlokkies op sy lippe en tussen sy hare.
Common sense is baie meer bruikbaar as mega-intelligensie. Afrikakers is almal maar taamlik kômmen, maar Ginkelsnoek glo ook in haar ras se kronkel-sense. Eintlik is die hele lot baie alternative in hul besonderse logika van hoe mens oorleef in diversity. Hoe anders sou sy dit reggekry het om haar ik-toets af te kyk met die prinsipaal wat hier reg langs haar gestaan het?
Sinne uit gesprekke is geneig om jare na die tyd nog in haar kop te maal soos advertensiedeuntjies. Dit gaan sit in die hol dak van haar verhemelte. Op haar graf sal seker staan:
Hier lê die skone Meraai
Links gewys, maar regs gedraai.
Met haar vinger skryf sy onsigbaar in die lug:
Mister Pitblaas, I had many good intentions.
Die klipkranse straal nog die hitte van die dag uit. Vroeër was Ginkelsnoek tot heel bo. Die sleepsels van Brolloks en Bittergal se stryery lê steeds daar. Haar ouma het Langenhoven geken. Sy baadjie was altyd agter gekreukel.
Mens kan die strepe in die sand net sien as jy vinnig rondomtalie draai, oor jou skouer spu en tussen jou bene deur kyk. Die klimmeide het altyd gesê as ’n baba vir jou so onderdeur die bene loer, is jy volgende om ’n broodjie in die oond te hê.
Dit was lank gelede, maar as die gemsbok vrek met sy horings wat soos ’n pylaanwyser in die droë kloof opwys, kan jy maar weet daar sal weer vars spore in die oggend wees. Naas Langenhoven had sy ook empatie met oom Eugène Marais. Oorlat die weerlig sy vrou geslaan het, oorlat hy ’n morfienfoffie was. Ginkelsnoek ken van gedryf word deur ’n ding sonder ’n stem.
Die enigste karkas wat sy teëgekom het, was op die vlaktes op pad na die rotstoring. Die horings was skuins ingeplant, nes die bok vir oulaas slap gaan lê het. Ribbebene het in die grond gestaan soos die tralies van ’n hok waaruit ’n klein diertjie ontsnap het.
Die opening van die grot waarin sy sit, kry net vroeg-oggendson. Die koue lug uit die keelgat van die berg vat aan haar sitvlak. Om haar oë is die vel droog. Ginkelsnoek snuif effens van die stof wat orals aan haar kleef. Sy lyk diep getan van vuilheid. Ver onder haar staan die Landrover soos ’n ou wrak in die woestyn. Niks groter as ’n baksteen nie. Spyt dat sy hom nie versteek het nie, want nou spoil hy die lyntekening van haar horison. Oor ’n paar dae sal dit dien as herinnering dat daar êrens buite ’n wêreld van petrolpompe is.
Sy vergeet soms te gou.
Snaaks hoe die mens sy eie spesie vrees, peins Ginkelsnoek. Hoe verder jy die woestyn in ry, hoe losser raak jou binneding. Sit sommer so vlak in jou ôg. Skielik is daar niemand vir wie jy iemand hoef te wees nie.
Ginkelsnoek weet ware beserktheid is stil. Ook dat mens terselfdertyd onverklaarbaar gelukkig kan wees. Noord-Amerikaanse Indiane glo in ’n hemel wat hulle die happy hunting grounds noem. Waar al die uitgestorwe buffels weer neusgate rek en teen die wind in proes. Ginkelsnoek kies die woestyn as haar hemel.
Madness en geluk is nie mutually exclusive soos ’n mens verwag nie. Nie soos hondsdolheid met skuim om die mond nie. Baie kwaaiet. Daar is iets soos beserktheid met style.
In die Na-mêp is alles eerlik. Sy laaik dit. Maak haar erg hêppie. Dis hoe sy altyd hier voel. Dinge is terselfdertyd oordrewe én kalm. Jy word vrekken dors en vrékken honger. Ook vrek moeg. As iets sou verkeerd loop, kan jy genuine vrek. Ginkelsnoek worrie nie. Sy stap asof sy in haar eie cartoon is. Haar gedagtes in babbeltjies bo haar kop.
It’s whabbit season!
Om hier jou laaste lê te lê, is om dit met dieselfde dignity as die brawe gemsbok te doen. ’n Dorre graf in die woestyn is ’n trots.
Die plek het ’n manier om haar te laat glimlag.
Dan kyk sy verleë na die hond. Sien hy wat die son aan haar doen?
Die hond loop vooruit sonder om om te kyk. Dit lyk of hy presies weet waar sy sal buk om ’n skerprooi fluweelspinnekoppie op te tel of waar ’n klip haar kaiings sal lok om te gaan sit. Soms slaan sy en die hond spontaan in ’n drafstappie oor. Die hond se hare is lank en swart. Sy gesig skerp-intelligent.
Guab.
Vernoem na die Boesmanstories wat sy op laerskool gelees het. Haar pa kan op Boesman bokke tel en sê die son trek water. Dit klink baie soos iemand wat ’n sebrabiltongderm uit ’n agtertand wil los kou. Teen die oranje sand lyk Guab soos ’n natuurfrats. ’n Wolf, afgeëts teen die barre waterverfagtergrond, wat ligvoets met sy snoet laag op die spikkelsand hardloop. Hulle kon net sowel op Mars gewees het. Bouers van geheime, magiese tekens.
Wie lei en wie volg?
Partymaal raak die donker bewegende vorm voor haar weg. Onmiddellik twyfel sy aan die dier se bestaan. Wanneer hy weer te voorskyn kom, skrik sy amper. Nuwe druppeltjies sweet slaan teen haar nek uit. Mens moet wake-up wees in die natuur. Sharp. Nederig ook. Pa het al dae aaneen opgegooi van sonsteek.
Gesoek onder die kokerbome na die karenjin wat hy as jong seun reggemaak het. Oë wildblink en koorsig rooi. Dan kots hy dié kant toe, dan daai kant toe. Nooit waar die emmer staan nie.
Wiedegoeiefok is ek? Ginkelsnoek vra dit hardop toe sy uitskuif om die laaste gammason te vang. Dit klink soos ’n vraagstuk waarmee sy die heelal wil dwing om te erken daar’s ’n hengse hoax aan die gang and that it’s all been a very peculiar dream.
In ’n grot driekwart teen ’n rotspilaar in die Messum-krater. Gat binne-in ’n groter gat. Sy wonder of dit enige subconscious simboliek sou inhou.
Ginkelsnoek
