die lus later agter Pampoen aansleep, het hy pad gevat en die ding loop doen. Hoe en waar en met wie, dié hou ek vir myselwers, maar een more kry ons die kleinding hier voor die deur. Ons het sommer geweet dis Pampoen se job, want die kjend had dieselle skeeloog as hy.
“Jan Pampoen,” het Mampoer geskel, “wat het jy gemaak?”
Pampoen het aangedrentel gekom. “Ek maak g’n niks. Ek stap.”
“Moenie vir jou onnosel hou nie. Het jy gepeuter?”
“Ek’s nie onnooslik nie. Myself is baie slim.”
“Het jy getokkel?”
“Lamtietie damtietie. Ek vry net bietjie-bietjie.”
Mampoer het die swerkater in geraak. “Dit lieg jy, jou windbek! Vir jou neuk ek lat jou tong uithang.”
Die hen het duskant toe gevlie toe die osriem klap. Pampoen het spore in die lug getrap. Sy bakkies was blink gehuil. “ ’Seblief toggie, Pa.”
“So het jou pa hom gemoker oor die kjend, tot Pampoen lat spat het om die draai. Wat ken jy nog van daaise dag?”
Rats vat ’n groot sluk koffie. “Ek’t die mirrag van die skool af gekom, toe kry ek vir Pampoen waar hy agter die boom tjank. Die osriem het vleishale oor sy been gegooi. Hy’t sy broek afgetrek om sy agterent vir my te wys en dit was … lelik, Ma. Toe hoor ek ’n kleintjie huil en ek vra: ‘Wie’s dit?’ Hy’t gebrom: ‘Wat dink jy? Dis my gatvelle wat daar tjank.’”
“Sowaar, is dit wat hy geseg het? Jy weet, Pampoen was die een wat daaise dag vuur gemaak het lat Ma vir Groentjie in lou water kon was. Hy’t self vir Groentjie die hanstiet gegee.”
Ek skop die kole toe met grond. Groentjie, Groentjie, waar’s jy? My kalfie wat nie aan sy eie ma se vrot mastitistiet mog gesuig het nie. My weggooilam, Groentjie. My laatlamkjend.
Ebro Botha
From: Ebro Botha [[email protected]]
Subject: RE: storiejag
Hahooi, Ingrid
Jou vonkpos lê al dae in my draft & muf. Thunderbird het uitgebom. Kuberplaag! Voel of alles hier opkonk. My gesin is besig om te krimp & krim & kri … Jip, my ouers skei. Amptelik des moers. Nou’s dit maar tarra, charra. Skielik lees my pa Men’s Health & my ma Facebook haar skoolboyfriend van 30 jaar gelede. Laaste twak was toe Pa se kollega vir hom ’n bobbejaanspinnekop uit die Bosveld bring. Ma freak toe heeltemal uit by die gedagte om die huis met ’n “harige minnares” te deel. Whatever blows your hair back, baby.:)
’n Bietjie meer oor myself (enough about me, let’s talk about me): Ek het besluit om uit die huis uit te trek, weg van alles wat so bloomin sielsdiep is. In die onpersoonlike stilte van my koshuiskamer sit & puzzle ek die jaar stuk vir stuk bymekaar. Ek weet voor my onheilige siel ek moet my regruk, anders gaan ek kop verloor. Dis crunch-tyd by die varsity. Ek moet aan die eindjaaruitstalling werk, maar my konsentrasie is ’n konsternasie. Die ratte kners. Ouch, ouch, ouch. Wat ek nodig het is ’n nuwe vonk vir my kuns, Ingrid. Iets van die wonderbaarlike/misterie/geheimenis/droomsfeer/mitologie. Ek lees nou ’n great boek waarin die skrywer vertel hoe die mitiese mens altyd ’n onmoontlike stryd moet stry. Dit help as hy/sy die taal van die onbewuste kan praat, die taal van dit wat voor die mens daar was, die primordiale, die taal van die dier (soos Mowgli & Tarzan). In mitologie is ’n bos/woud soms die simbool van vroulike genitalieë – ’n verdwaalplek waaruit nuwe dinge gebore word. ’n Innerlike wêreld, soos die wêreld van drome. ’n Droom is glo ’n private mite & ’n mite is ’n publieke droom.
I could be leading myself from the frying pan right into the fire, maar my gut sê daar is iets mities aan die vrou waaroor jy wil skryf. Sy klink baie soos die tradisionele portret van die nimf/sigeunerskoonheid/profetes. ’n Misunderstood genius. Op kunsteoretiese vlak sou mens kon vra: WAT wys die stom vrou nou eintlik? Watter simbole gebruik sy & HOE hou sy dit voor? Waarom breek sy die konvensies & kodes van die wit boerin? WIL sy die establishment dwing om te erken dat haar kaal voete, lang hare, bosblyery & byeboerdery oor ’n primitiewe mitologie beskik? Why does she flaunt her otherness?
Eisj, kyk net al die geskryf! (Genoeg geskryf, genoeg & motiveer u antwoord: waar/vals). Miskien moet ek goeienag sê & afsluit op ’n ligter noot/d: ek wil gaan piepie. :) Sien jou vroeg in Januarie? Daar’s ‘n lig in die wapad! The sky is the limit. To infinity and beyond!
Tjrrs.
Ebro
PS: In die San se rotskuns klouter stokmannetjies teen die klippe uit. As mens te lank in ’n grot bly, word jy blind. Ek moet hier uitkom, moet die son sien.
2
Vier maande ná die vuur
Brenda Botha
Dis lekker warm gebak hier op die voorstoep van waar ek die plaas se doenighede sit en dophou, die elfuurteetjie en beskuit wat Maraai netnou aangedra het, op my skoot. Net ’n halwe beskuitjie vandag, want, agge ja, elke keer as ek ’n bietjie gewig verloor het, spoor dit my weer op.
Skaars het die skuur se deur geklap, of Jan Pampoen kom verby met ’n graaf oor die skouer. Daar werskaf hy nou die bokmis onder die koejawelbome in. Genugtig, maar die boord drá vanjaar! Die ou wêreld lyk sommer groen en gaaf ná al die reën en my ranonkels staan ook kop omhoog.
Dis moeilik om te glo hier was September nog ’n gryse verslaentheid op die werf. Pampoen het weke afgevat om sy kind en pa te soek, maar niemand kon eers ’n verkoolde skoensool vind nie. Ai, die verdriet. Maar dis ook nie of ons verbaas was om te hoor wie die brandstoker was nie. Het daai behekste vroumens dan geen benul hoeveel hartseer haar speletjies bring nie? Reken, elke maand groet ons haar by die boeremark, maar sy praat nooit ’n dooie woord met ons nie. Maar sy’s so min stom as wat moskonfyt groen is!
Vandat Maraai se kleinkind weggeraak het in die brand, raak die arme skepsel net by die dag stiller, amper so stil soos die kere nadat Mampoer haar ’n loesing gegee het. Sulke tye sou Maraai laat by die kombuis opdaag, so pootseer soos ’n ou ooi. “Wou nog die driepoot skrop, maar val toe oor my eie pote. Gesig teen die grond. Is die oudgeit wat so maak.” Dit het sy dikwels gesê, altyd ’n verskoning, al weet ons albei sy’s g’n oud nie. Om haar só te sien wou my hart breek, maar nou ja, as mens eers een keer by ’n ander se moeilikhede inmeng, moet jy later vir die hele kontrei welsyn speel. Op sulke dae het ek Maraai vroeg afgegee met ’n fles koffie en beskuit as troos. Nooit het ek ’n sent van haar loon afgetrek as sy weggebly het terwyl die slaanplekke gesond raak nie. Jong, sy’s ook nie op haar bek geval nie. Was dit dalk haar hansgeit wat Mampoer se geduld so beproef het?
Doer kom die Chevrolet nou aangeskommel. Mens ruik die ou skedonk ook lank voor jy hom sien. Hik-hik kom hy in die skuur tot stilstand.
Hoe goed ken ek nie Braam se gestamp van sy skoene op die welkom-matjie by die agterdeur nie. Ek hoor hom drafstap deur die huis.
“Lees self,” sê hy en gee my ’n klapsoen op die wang.
Ek hou die poskaart ’n entjie weg.
Hi
