dis vandag die Lubbes se daknatmaak, hulle het mos ’n huis in ’n veiligheidskompleks gekoop. So weet ek dus nou min of meer alles van Mevrou-hulle se CLAP-projek.”
Ma is klei in sy hande, sy’s broos ná Pa se dood.
“My ma het my vertel hoe Mevrou die mense leer stoelkussings maak. En hoe Paula self die eerste weeframe aanmekaargetimmer het. Toe ek in my kamer kom, lê verlede week se Thorn Xpress daar en dis van voor tot agter vol berigte oor die CLAP-inisiatief.”
Paula se hart keer in haar om. Dan was Hans gisteraand net anderkant die heining, terug in die kombuis waar elke soplepel, elke spaan en elke spatel in die regte volgorde teen die muur hang. Dan was hy gisteraand pens en pootjies en kakieklere en al terug in die Ordelike Sisteem, die trots en pyn van Faith de Lange se lewe. Hoe smartlik was dit nie vir haar wanneer Hansard, haar man, en Hans-Jakob, haar seun, die Sisteem nie respekteer nie.
Hoe dikwels het Paula haar nie soos ’n viswyf oor die detail van die Sisteem hoor skree nie: “Die gou-e kort-steel-tee-le-pels kom hiér, die gou-e lang-steel-tee-le-pels kom in die vakkie langsaan, hoeveel keer moet ek dit nog vir julle sê? Ek wil nie tussen gou-e lang-steel-tee-le-pels rondkrap as ek gou-e kort-steel-tee-le-pels vir die pie-rings van my Royal Al-bert-stel soek nie!”
Die getier is deur kort stiltes onderbreek, want die twee manne het nie hulle stemme verhef wanneer hulle om genade en vergifnis gepleit het nie. Ná die stiltes het Faith altyd weer gegil: “Julle maak my senuwees klaar! Ek is óp van julle, óp. Ek sal ’n Lanor/Zaaner/Zanot (Paula kon nooit die presiese naam van die kalmeermiddel hoor nie) moet gaan drink.”
Hans se ma het kalmeerpille gedrínk.
Dan was Hans gisternag twintig meter van haar af, weer tuis – en ontuis – in die hoekkamer waarna hy aan die einde van hulle graad 11-jaar getrek het, kort ná die breuk tussen haar en Lalla.
Arme Lalla. Sy was mál oor Hans, té mal. Hulle het agt maande lank uitgegaan, Lalla se eerste liefde en eerste verhouding.
Paula was saam met Lalla opgewonde. Jaloers was sy nie, nie tóé nie. Dit was vanselfsprekend dat Lalla eerste ’n boyfriend sou kry; sy was die een wat almal eerste raakgesien het. Toe hulle nog kleuters was, het die gemeente-omies gehurk om Lalla op ooghoogte in die oë te kon kyk. “En wat is dié pragtige dogtertjie se naam? Lalla? Is dit hoe Pappa en Mamma jou gedoop het? Nie? So, jou regte naam is Laurette? Dis ’n besonderse naam. Beteken dit dan nie iets soos ‘wenner’ nie, Dominee?”
“Dit kan wel wees,” sou Pa gesê het. En verduidelikend aan Paula en Lalla: “Ons moet dit gaan naslaan. Oom Bernie dink aan die lourierkranse wat die wenatlete in die ou tyd gekry het.”
“En wat beteken Paula?” het Lalla eenkeer gevra.
Dít het Pa sommer dadelik geweet. “Klein en nederig,” het hy geglimlag. “Soos ons almal in die Here moet wees.”
Ses maande in die Hans-Lalla-verhouding in begin Hans raad vra by Paula. “Alles raak hond vir my as Lalla so overreact. Ons fight basically oor alles. As ek met enige ander girl praat, sê sy ek cheat op haar. Sy sê ek soek cheap girls, ek kyk heeltyd vir blondes. Wat moet ek doen, Paula? Sy’s jou suster: hoe werk haar kop? Lalla is ’n stunning girl, maar …”
Paula het net een keer lamlendig en oorversigtig met Laurette oor haar besitlikheid gepraat. Ná die inleidende sin het die gevaarligte begin flits. Die agterdog in Lalla se oë het net een boodskap uitgespel: Hou jou neus uit my en Hans se sake.
Hans en Lalla se stormagtige verhouding het nog twee maande lank soos ’n skip aan ’n deurgeskifte ankertou rondgeruk en toe op die rotse geloop.
Hans se afsê-SMS aan Lalla het aangekom terwyl Pa afgetrokke voor hom sit en uitstaar het en Ma besig was om kos in te skep. “Kom ons eet nou eers, Lalla,” het Ma nog gefrons. “Ons kan nie langer toelaat dat julle selfone die hele ete ontwrig nie.”
“Dis Háns, Mamma,” het Lalla teëgestribbel. “Ek sal net lees, ek sal nie terugantwoord nie.”
Sy kon net sowel gesê het: “Dis mý Hans. En julle almal – Pa, Ma en Paula – weet tog ons verhouding is vir altyd.”
In Paula het dit warm en koud geword. Sy het geweet wat kom; Hans het haar die vorige aand per SMS gewaarsku. Dis nie reg teenoor Lalla nie, het hy geskryf. Ek kan nie two-time nie. Dis bad, maar dis dit.
Lalla het die teksboodskap gelees en so wit soos die servet op haar kleinbordjie geword. Ma het die skeplepel neergesit. “Wat is dit? Wat is dit? Lalla?”
Lalla het asof in stadige aksie van haar stoel opgestaan, die bord met driekwart van haar middagmaal daarop soos ’n diskus dwarsoor die eetkamer gegooi en by die vertrek uitgeloop. Die bord het aan flenters gespat en die herderspastei met ’n skilferkorsdop – haar geliefkoosde gereg – het teen die muur ontplof.
Die slag het Pa uit sy ontydige meditasie oor die Woord, die vorige aand se onstuimige kerkraadsvergadering, rekeninge, nuwe evangelisasie-inisiatiewe of wat ook al, geruk. “Nee, magtig, wat is dit nou?”
“Dis my skuld,” het Paula gestamel. Sy het kamer toe gehardloop, maar die deur was van binne gesluit.
“Lalla,” het sy geroep, “maak asseblief vir my oop. Asseblief!”
Sy het verwag om ’n woedende “Nee!” of stilte as antwoord te kry. Maar Lalla het die sleutel in die deurslot gedraai en die deur woordeloos oopgemaak.
“Ek is jammer,” het Paula by voorbaat gepleit.
“Kom in,” het Lalla onheilspellend sag gesê. Agter haar, teen die oorkantste kamermuur, was daar ’n groot watervlek. Die sonneblom wat Hans ’n week tevore vir haar gegee het, het op ’n nat kol tussen glasskerwe op die slaapkamermat gelê. Sy moes die druiwesapfles wat sy as blompot gebruik het, met blom en al teen die muur stukkend gegooi het.
Die ergste was die oop Bybel. Dit het skeef op Paula se bed gelê, ’n handvol bladsye uit Genesis reeds uitgeskeur en opgefrommel.
“Is jy …” Paula het die Bybel gegryp en dit teen haar bors gedruk. Dit was soos om in ’n brandende huis vasgekeer te wees. Alles was in vlamme: die band tussen hulle twee, gesinsverhoudings, vertroue. Sy was in ’n vlammesee en sy het na haar Bybel gegryp.
Lalla het die Bybel uit haar hande probeer ruk. “Dís wat ek van jou en jou godsdiens dink!”
Sy het skielik omgeswaai, die geel blom bespring en dit tot pulp vertrap. Toe draai sy om, uitgewoed.
“Ek wil jou nie naby my hê nie,” het sy toonloos gesê. “Gaan weg. Jy maak my siek.”
Heel eerste het Lalla ’n skoolsak by die oop deur uitgeslinger. Sy het die deur van die klerekas oopgemaak en klere het deur die lug begin vlieg: bra’s en broekies, die toppies en langbroeke wat hulle oor en weer gedra het, hokkiestokke en muurbalrakette.
Lalla het nie gepraat of geskree nie, sy het gespóég. “Ek het julle gesien toe jy en hy op die sypaadjie praat. Snaaks, ek het gewéét, ek ken ’n scheme as ek een sien. Jy met jou holy holy holy gesiggie. Oh, well, dalk kry die adder wat hy verdien.”
Omdat hulle twee se skoolsakke eenders gelyk het, moes Paula die een wat in die gang beland het teen skemeraand vir Lalla terugneem. Háár sak het nog teen die deur van die klerekas gestaan, onaangeraak.
Nóg
