hy kon nie sy pa op sy eie los nie; daar was die belofte wat hy gemaak het toe hy vyftien was. Sy pa was dié dag soek, en teen die aand was hy en sy ma rasend van bekommernis. Hy het God belowe om altyd na sy pa te kyk, as sy pa net sal terugkom. ’n Paar minute later het sy pa ingeloop, ongedeerd.
Met meneer Le Duc landuit, was sy klavier-, viool- en lewenslesse iets van die verlede. Beklem deur eensaamheid het hy vir hom ’n meisie begin soek om die leemte in sy lewe te vul.
Hy het haar gevind in Ons Kafee, op die hoek omtrent ’n kilometer van hulle plot af, ’n ent buitekant Florida. Al die ploteienaars, maplotters, werkers en aanlopers het daar gekoop. Hy moes meermale sy pa se sigarette daar gaan kry, mielies vir die hoenders, koffie wat onverwags opgeraak het.
Terwyl hy teen die toonbank aangedruk staan, kyk hy hoe Juliana Loubser die pakkies sigarette en ander rookgoed soos klein konstellasies op die rakke pak. Netjies, in reguit lyne, bo-op mekaar. Dié meisie weet van orde, van afstof en skoonmaak, van wegpak en uitvee. Sy is altyd by die rakke doenig as hy ’n draai in die kafee maak.
Sy lyk nog pure kind, haar wange rond en rooi, oë groot en onskuldig, haar glimlag skaam. Mollig soos sy ma, en mooi. Haar lang hare dra sy styf in haar nek vasgemaak, haar rokke hang los om haar lyf.
Sy Sondagmiddagkuierplek by Jean le Duc het verander na Ons Kafee se toonbank laat op ’n Sondagoggend. Met Juliana sy geselskap, haar pa immer op die agtergrond.
“Middag, oom Lappies,” sou hy hom eerste groet, maak asof hy Juliana langs die oom nie eens raaksien nie.
“Sigarette vir jou pa?”
Oom Lappies het die pakkie Lucky Strike van die rak afgehaal, Max het geld uitgehaal. Dan eers sou hy Juliana vol in die gesig kyk, en sy vir hom. Hulle het mekaar onderlangs gegroet, asof onbelangstellend.
Tydsaam het hy die kleingeld in sy beursie gebêre, tydsaam die sigarette opgetel. Dan, asof ordentlikheid dit van hom vereis, vir Juliana gevra hoe dit met haar gaan. Maar hy het nooit tyd gekry vir nesskop nie, want haar pa wou altyd weet: “Is dit al, of is daar nog iets wat jy nodig het?”
Nog ’n paar woordjies met oom Lappies, nog ’n paar woordjies met Juliana, en dan is dit omdraai en huis toe gaan.
Later sou Juliana vorentoe tree nadat hy sy inkopies gedoen het en hom saggies begin vertel van hulle mooi, groot appels, of die ander soort hondekos wat hulle ook nou verkoop, miskien ’n nuwe skoonmaakmiddel op die mark. Het hy die artikel in die Huisgenoot gesien?
Sy sou agter die toonbank uitkom, en hulle sou sy aan sy deur die kafee loop, hier kyk, daar kyk, gesels-gesels. As mense inkom, het haar pa hulle bedien.
Max het geluister na die tjieng van die till. Hulle is drie tjiengs toegelaat. Ná die derde tjieng het haar pa gewoonlik geroep: “Juliana! Max kan selwers die goed deurkyk! Kom help die mense!”
Die volgende Sondag was hy weer daar. Dan koop hy lekkers vir homself, of die volgende Sondag suiker wat skielik opgeraak het. En so het dit aangegaan, totdat haar pa hom gewoond geraak en Juliana meer spontaan gepraat en gelag het.
Max het haar gekomplimenteer oor haar netjiese rakke, skoon vloere, flink diens, mooi naels, haar absolute toegewydheid aan haar werk, haar fluksheid met die lang ure wat sy moes werk.
Toe sy komplimente lateraan holrug gery was, het hy brokkies nuus uit die koerant met haar bespreek. Hy het geweet sy lees die koerant van voor tot agter, selfs die sakeblad en die sport op die agterste bladsy. Maar alles skelm, sodat haar pa nie moet dink sy skeep haar werk af nie.
Hulle het nie leesboeke by die huis nie, die biblioteek is op die dorp en sy te besig om daar uit te kom, het sy verskoning gemaak. Toe het hy vir haar ’n boek ingesmokkel.
Eers sy ma se Sy kom met die sekelmaan, daarna sy eie Na die geliefde land. Aan die begin het sy verleë gelyk om vrae oor die boeke te vra, deel te neem aan ’n gesprek oor dinge wat sy nie mooi verstaan nie.
Lateraan, soos sy gewoond geraak het aan hom, was hulle bespreking van boeke wat hulle gelees het die hoogtepunt van sy kuiertjies in die kafee. Haar pa altyd op die agtergrond, soos iemand wat ’n toneelstuk fyn sit en dophou, sy oor ingestel om elke klankie op te vang, bang hy mis iets.
’n Maand of wat later het hy vir haar ’n CD gekoop, Music of the Sea, met die mooiste vioolstemme, branders wat op die agtergrond bruis, meeue wat skree en ’n orkes wat die klanke bymekaarbring dat jou asem wegslaan.
“Ek speel dit elke aand net voor ek gaan slaap,” het Juliana skaam erken. “Dis die mooiste musiek wat ek nog gehoor het.”
Met die oorhandiging van die sigarette, lekkers en boeke het hulle vingers eers skrams aan mekaar geraak, toe hulle hande. En steeds het haar pa hulle fyn dopgehou.
Ná maande se geselsies oor die toonbank het sy uiteindelik die vrymoedigheid gehad om saam met hom tot by sy kar te loop. Daar kon hulle ’n paar woorde in privaatheid wissel.
Max wou haar huis toe nooi, vir haar viool speel, maar hy was te bang vir sy pa se reaksie. Sy pa het egter nie onder ’n klip uitgekruip nie; hy het geweet die “gaan gou kafee toe” vat baie langer as wat dit behoort te vat.
Hy en oom Lappies het mekaar geken, soos ’n kafee-eienaar en ’n ploteienaar mekaar ken van sien en koop en betaal, een keer per week, miskien een keer per maand. Juliana se vriendelikheid en rooi wange het ook nie ongesiens verbygegaan nie.
Toe Max weer een Sondag op pad is voordeur toe om net “gou” kafee toe te gaan, het sy pa skielik agter hom kom staan.
“Jy moet wegbly van Lappies-hulle. Sy vrou is baie sieklik en hy is beduiweld. Sy meisiekind gaan jou vang en voor jy jou kom kry, moet jy kind grootmaak en na skoonouers kyk.”
Dié paar sinne wat sy pa hom toegesnou het, het hom heeltemal ontsenu. Sy ore het rooi geword en hy het die voordeur vinnig oop- en toegemaak, gewonder of sy pa gedagtes kan lees.
Hy en Juliana het ’n jaar lank in die kop gevry voordat haar pa haar toegelaat het om in sy kar te klim en saam met hom te ry. Maar eers ná een as dit stil raak in die kafee, was oom Lappies se voorwaarde, en eers net elke tweede Sondag.
Waarheen gaan mens met ’n meisie op ’n Sondagmiddag? het Max gewonder.
Eers was dit ’n melkskommel by die padkafee buite die dorp, later ’n melkskommel by die Mall, en nog later piekniek op ’n geruite kombers onder ’n groot wilgerboom by Florida-meer. Op haar aandrang het hy sy viool saamgeneem.
Wat moet hy speel? het hy gevra. Iets van Gilbert en Sullivan, het sy geantwoord. Net so. Vir ’n oomblik was hy stomgeslaan, tot sy verduidelik het haar ma het ’n Gilbert en Sullivan-CD.
Moet nooit iemand onderskat nie, het hy gedink en sy viool en stok opgeneem. Hy het besluit op “Three Little Maids” uit The Mikado:
Three little maids from school are we
Pert as a schoolgirl well can be
Filled to the brim with girlish glee
Three little maids from school
Juliana het die skril stemmetjies van die maids probeer namaak en hy het dit oor en oor gespeel tot hulle gelê het van die lag.
Later het sy haar lang bruin
