is seker goed, maar hoe vér jy wen is blykbaar baie belangriker.
Hy het nooit besef daar is soveel aan sport nie. Aanvanklik het hy gedink dit verg niks om rolbal te speel nie. ’n Geval van rol die bal en klaar. Soos sokker: jy skop die bal na ’n spanmaat of in die doelhok in.
Boonop het hy gedink dis nie nodig om fiks te wees vir rolbal soos vir ander sportsoorte nie. Hy het gou sy fout agtergekom. Om drie ure lank – die duur van ’n wedstryd – heen en weer in die bloedige son te loop, met ’n geboë liggaam te bowl, te balanseer en jou deurswaai reg te hou, tap jou energie.
Dan is daar ook nog die wedstryddruk wat jou tam in die lyf maak, al is dit eintlik ’n kopding.
Toe sorg hy dat hy fiks raak. Hardloop op die plek, rek en strek sy arms en lyf na alle kante toe. Oefen, oefen, oefen.
Toe besef hy ’n fikse liggaam beteken niks as jou kop nie reg is nie. Jy moet op jou voete dink en ten volle op die wedstryd ingestel wees. ’n Soort wedstrydpsige ontwikkel.
Nou hierdie aspek: die wil om te wen. En goed te wen, sonder om skiet te gee. Soos om iemand te wurg en aan te hou wurg tot alles verby is.
Maar selfs meer: die wedstryd in jou guns te manipuleer, soos Phillip en Graham doen. Aanvanklik met los praatjies om jou konsentrasie te breek. Later met allerlei foefies, soos om drie skote te roep wanneer dit net een of twee is. John het dit elke keer reggestel.
En soos met die laaste kop. Dit was nie hulle skoot nie; hulle het dit goed geweet. Melvin het dit op ’n skinkbord vir hulle gegee.
Hans dink nie hy sal ’n wedstryd op so ’n slinkse manier in sy guns beklink nie, maar dis goed om te weet dat dit ’n opsie is. Hy sal dit dalk teen Melvin of Graham kan toepas as dit daarop neerkom.
“Drinks all round?” bied Graham aan toe hulle die baan verlaat, maar Melvin maak hom klaar uit die voete.
“Thanks, Graham, maar ek moet waai,” sê Phillip. “Game in die Strand. Mooi gespeel. Jy’t vir Melvin pap gespeel.”
John beaam dit. “En Jenny was omtrent net so vrot soos Melvin. Sy’t op jou rug gery.”
Graham vat die komplimente met ’n breë glimlag, terwyl Derek en Erika ook verskoning maak, hulle het iets om te bespreek.
“Ek kry jou in die kroeg, Hans,” sê Erika. “John, sal jy ’n ogie hou?”
“Sure.”
Hans sou verkies het om soos Melvin stilletjies weg te glip, maar hy wil nie laat blyk dat hy ’n swak verloorder is nie.
Hy ís nie, 34/0 is net ’n bitter pil om te sluk. ’n Helse pak slae.
Hy kyk onderlangs na John terwyl dié Jenny sorgsaam van die baan af help. Dieselfde man wat tydens die wedstryd so ongenaakbaar met haar was?
“Trappie,” sê John by die houttrap. En by die stoeptrappies voor die klubhuis tel hy: “Een, nog een, daar’s hy.”
In die sitkamer maak hy seker dat elkeen gemaklik sit voor hy hulle drankies by die kroegtoonbank gaan haal en uitdeel.
Aangevuur deur Graham, wat nie uitgepraat kan raak oor sy pragspel nie, gesels John hartlik saam. Jenny, wat skaars ’n woord tydens die wedstryd gepraat het, kruip uit haar dop en skaterlag. Hans vererg hom sommer vir die twee mans wat hulleself so gruwelik op die skouer klop terwyl hulle op haar en Melvin se swak vertoning pik.
Dan maak John en Jenny verskoning en laat Hans en Graham alleen. Graham bied nog ’n ronde drankies aan. In plaas van lemoensap kies Hans hierdie keer coke.
Graham vat die wedstryd van voor af terwyl Hans stilswyend luister. Elders in die sitkamer en voor die kroegtoonbank sowat twee meter van hulle af gesels en rumoer dit oorverdowend hard.
Graham onderbreek homself plotseling en vra: “Hoe’s jy so stil, pel?”
“Sit sommer, Graham.”
“Is dit oor die game?”
“E . . . ja.”
“Ja, ’n man voel laf as jy so sleg verloor. Maar dis niks om oor te worrie nie, jy’t teen ’n champ verloor. Twee van ons. Dis nie ’n skande nie. Tussen ons gesê: dis jou skip. As jý skip gespeel het, was dit ’n ander game. Julle sou iets op die bord gehad het.”
Hans swyg, nie lus om sy gedagtes met iemand te deel nie.
Graham sluk aan sy bier en begin praat oor ander wedstryde waarin hy geseëvier het.
Hans luister met ’n halwe oor en dink: Ja, hy is stil oor die wedstryd, maar nie vir die rede wat Graham aanvoer nie. Hy dink sommer. Dis in sy aard. Dink oor die verloop van die wedstryd. Elke bal. Elke ronde. Sy bydrae. Die onderonsies met Erika. Alles.
Hy kom tot die slotsom dat dit nie noodwendig sleg is om te verloor nie, mits jy goed gespeel het, soos hy vandag. Om te wen is die doel waarna hy streef, maar tot tyd en wyl gee hy homself krediet vir sy goeie spel. Hy sal wel eendag aan die wenkant wees.
Dis ’n kwessie van tyd, dan speel hy vir Graham Stevens stil. Speel hom van die baan af.
Dit sal Erika gelukkig maak. Sy sal hom vasgryp en met hom op die mat ronddans.
Ses
Op Erika se versoek vergesel Hans haar na een van haar werkprojekte by die gemeenskapsaal in Elsiesrivier. Straatkinders wie se lewe sy probeer omkeer.
Die jeugdiges, afkomstig van omliggende gebiede op die Kaapse Vlakte, sit in ’n kring en wag toe hulle die saal binnestap. Elders in die gebou, hoor Hans, word musiekinstrumente ingestem.
Ná ’n kort gesprek met die organiseerder, ’n plaaslike gemeenskapswerker, lei Erika Hans na ’n stoel in die kring.
“Hallo, julle,” groet sy die groep. “Ons ken mekaar nie, so kom ons kry dit agter die rug. Elkeen stel homself voor en vertel iets oor homself. Ons begin by my.
“Ek is Erika Basson, maatskaplike werker by die Cape Town Institute for the Blind. Ek eet gesond, en soos julle kan sien: ek is gebou om te hou.” Sy bly dramaties stil.
Dis ’n ysbreker. Die kinders proeslag beleefd.
Erika kug soos een wat vir haarself lag en vervolg in komieklike Kaaps: “Julle kan maar lag. Check mooi, hier’s ek, overload soos ’n double-decker bus.”
Die kinders bars in ’n lagbui uit.
“Ek is rêrig lief vir kos,” sê Erika ernstig. “En soms gaan ek oorboord. Ooreet my aan junk food. Maar dis nie waarom ek so lyk nie. Ek is so gebore. As jy groot gebou is, het jy mos ’n groot lyf, nie waar nie?”
“Ja,” brom ’n paar en knik die kop.
“My ouers sien dit nie so nie. Hulle sê ek eet my dik. Hulle verstaan nie die verskil tussen ’n groot lyf en ’n vet lyf nie. As jy van nature groot is, is daar niks wat jy daaraan kan doen nie. Om oorgewig te wees is iets anders – dis deur jóú toedoen. Jy kan dit so los en dit vererger, of jy kan iets daaromtrent doen.
“As
