in die huis rondstaan en geselsies maak.
Die interkom lui weer en Frederick staan op om die bedremmelde gaste by die voordeur in te laat. Katinka haal diep asem voordat sy die kombuis verlaat en haarself by almal in die sitkamer voeg.
Die mense is daar, die slaai is klaar, die kos gereed. Katinka begin die langsame proses om almal om die tafel gesete te kry. Sy verpes die getalm van gaste om ’n plek te vind, hul traagheid om eerste te skep, die ordentlikheid waarmee hulle hul messe en vurke opneem, die gerei onseker in die lug laat hang voordat hulle die eerste hap alte versigtig vat – so asof dit ’n belediging is om te wys dat jy eintlik hier is om te eet. Katinka staan soos ’n boetebessie voor die vuur wat ook in die eetkamer brand, en wys plekke aan.
“Frederick, sit jy daar op jou plek by die seevenster,” beveel sy. Hy gaan sit aan die hoof van die tafel. Langs hom sit sy ma, en langs haar Charlotte. Dan Emile, en aan die ander kop, Manon. Aan die ander kant van die tafel sit Dale, Melissa, Fred en sy.
Katinka kyk hoe haar gaste skep. “Dit lyk wonderlik, Ma!” roep Manon en almal beaam dit. Almal behalwe Dale, wat ’n vegetariër blyk te wees. Hy skep vir hom die helfte van die slaai, en stuur dan die bak om die tafel. Katinka merk Fred se irritasie wanneer Melissa die bak liefies vir hom hou en vra dat hy vir haar ekstra aspersies skep.
Messe en vurke kliek, maar verder is dit stil om die tafel, soos altyd wanneer mense Katinka se keurige en smaaklike kos eet. Wanneer almal alles geproe en die ergste honger weggeëet het, begin die gesprekke weer loop.
“Hoe gaan dit by die aftree-oord, Ma?” vra Frederick. Hy help sy moeder om haar kos met die vurk raak te steek.
“Ag goed, dankie, Boetie, dis net daai oom Flippie wat so ’n oorlas van homself maak; elke dag wil hy by my sit as ons eet.” Frederick glimlag, Katinka ook, en hy laai nog ’n skeppie vleis op sy ma se vurk.
Aan die ander kant van die tafel praat Manon en Emile oor ’n toneelstuk waarvoor hy die musiek behartig het. “Gee my veel eerder klassieke werk en ’n orkes,” sê Emile beslis. “Ek háát die dramas en tantrums van toneelspelers.”
Manon lag. “Komaan!” roep sy uit. “Asof musici nie self drama queens is nie!”
Dale sê nie veel nie, bejeën Emile met agterdog en hou besitlik sy hand op Manon se bobeen. Hy kan skaars eet so buig hy om die tafel om sy kleim af te steek. Goeiste! dink Katinka, reken hy werklik Emile is kompetisie?
Dale sit sy laaste slaaiblaar in sy mond en vee met ’n stuk brood die slaaisous in sy bord op. Die bokbaard beweeg soos hy eet en tussen die stoppels op sy ken sit ’n bietjie sous. Die frons tussen sy oë word dieper hoe later dit word; Katinka het gehoop die wyn sal hom laat ontspan.
“Excuse me, please,” sê hy nog voordat hy klaar gekou het. Hy stoot sy stoel hard agteruit. Hy voel-voel in sy sak na sy sigarette en loop uit op die stoep. Ten minste verskoon hy homself, dink Katinka.
Die wyn vloei en die geselskap ook. Sy skuif nog nader aan die vuur. Sy voel die gloed van die vlamme oor haar laerug vryf, sluk aan die rooiwyn in haar glas. Sy hou Melissa dop wat nou koketterig met Fred gesels. Melissa is klaar geëet. Sy staan op en neem Fred se leë bord. “Sal ek vir ons seconds kry?” bied sy aan.
Katinka glimlag. Melissa speel die moeder, dink sy, en sy ken Fred maar swak as sy dink dié taktiek gaan werk. Ook nie eers skaam om dit hier te doen waar die werklike moeder alles sien en hoor nie. Fred praat met Emile oorkant die tafel; wanneer Melissa weer met die vol bord kos langs hom inskuif, kan Katinka aan Fred se stywe skouers sien dat die aandag hom nie welgeval nie. Hy kyk vas in sy bord en sien nie eers die fladdering van Melissa se ooglede en die pruil van haar mond nie. Hy eet darem die kos wat sy vir hom bring, maar ook net so halfpad, toe stoot hy sy mes en vurk te vinnig bymekaar.
“Ek sien jou glas is amper leeg, Ma,” sê hy vir Katinka. “Ek kry gou nog ’n bottel.” Katinka knik en kyk ongemaklik na haar glas wat nog kwartpad vol wyn is. Melissa sien dit ook.
“Hoe gaan dit op Stellenbosch?” vra Katinka maar.
“Goed dankie, tannie,” antwoord Melissa. Sy glimlag styf en haar stem is stram. Sy staan op, sluk haar glas vinnig leeg en neem dit saam na Fred toe waar hy by die drankkabinet met ’n nuwe bottel wyn staan.
Katinka stap na die opskeptafel. Dale is terug. Sy hoor hoe hy toenadering tot haar dogter soek en Manon geïrriteerd vir sy grappie lag. Sy trek haar hand deur haar kort hare en skuif kriewelrig op haar stoel rond. Dan kom haar kat, na sewentien jaar net so deel van hierdie huishouding soos die kinders en hul ouers self, verby die tafel geloop. Manon spring op om die kat nader te trek en op haar skoot tuis te maak. Sy snorbaarde wip soos hy spin; met sy geel skrefiesoë bekyk hy vir Dale.
Waar die kat is, sal die hond wees, en dit is ook nie lank nie of die veel jonger en lewendiger labrador maak stertswaaiend sy verskyning en druk sy groot, slobberige snoet tussen Dale se bene in. Hy stamp die hond weg en vee vererg sy vingers aan die tafeldoek af. Die kat lê soos ’n pelskombersie oor Manon se skoot uitgestrek en lek sy pote.
“Oscar!” roep Katinka die hond, wat die proporsies van ’n beer het, en gaan gooi die boudbeen vir hom in die vierkant buite die kombuis. Vir ’n oomblik staan sy teen die kombuisdeur vir die hond en kyk. Dit het ophou reën en dit is vars en skoon buite; die koue lug is ’n lafenis na die vuur en die lywe en die asems binne die huis. Sy wens sy was die hond, wat pens en pootjies op die bakstene lê, been in die bek en as hy daarin sou belangstel, ’n blik op Tafelberg en die mis wat teen die hange af loop en in die skeure verdwyn.
Katinka trek die kombuisdeur agter haar toe en ignoreer die dier se hartseer bruin oë wat, been ten spyt, nie verstaan hoekom hy nie in die feestelikheid binne die huis mag deel nie. Sy staan op haar tone om die bordjies vir die nagereg bo haar kop by te kom. ’n Langer arm strek bo hare uit en neem die breekgoed van die rak af. Dit is Melissa.
“Kan ek help, tannie?” vra sy soet.
“Dankie, Melissa.” Katinka haal ’n houer room uit die yskas om te klop. Weer neem die gretige hand die klitser by haar. Melissa klits flink. Nuwe modus operandi, dink Katinka – nou wil sy mý beïndruk. Asof sy nie vir Melissa al ken vandat sy ’n dogtertjie in doeke was nie.
Katinka sit die foeliebakkies vol malvapoeding in die oond.
“Het tannie dit self gebak?” Botter kan nie in Melissa se mond smelt nie.
Katinka is lus om terug katterig te wees, maar sy hou haar in. “Nee, Melissa, danksy Woolies hoef ek nie meer nagereg te maak nie,” antwoord sy meer saaklik as wat sy wou.
Dan is Charlotte ook by. Melissa maak haar uit die voete. Wanneer sy veilig buite hoorafstand is, kloek Charlotte: “Jy weet, Katinka, ek probeer dag en nag om die kind van Fred te laat afsien.” Sy skep asem. “Afsien! Wat praat ek! Daarvoor is daar geen kans nie, Melissa is vir soveel jare al verlief op Fred dat sy waarskynlik nooit van hom sal afsien nie.” Charlotte is rooi in die gesig. “Maar ek probeer so hard om net te keer dat sy haarself so voor sy voete gooi! Hoe meer ek daaroor praat, hoe erger raak dit.”
“Ek sê lankal nie meer vir my kinders wat ek dink hulle moet doen nie, Charlotte. Want dan doen hulle presies die teenoorgestelde.” Charlotte hang oor Katinka se skouer waar sy koffiekoppies op ’n skinkbord pak, so naby aan haar dat sy Charlotte se asem warm in haar nek kan voel.
Charlotte ruik na duur parfuum en motgif. Sy voer haar monoloog verder asof sy Katinka glad nie gehoor het nie. “Ag, en ons almal wéét tog daar sal nooit iets van kom nie.”
“Kan
