het Ansie besluit om Pretoria toe te gaan om fisioterapeut te word. Solank sy by Jacob Lessing bly, sal mense haar sien teen die agtergrond van Bergheim en sal die glans van Jacob se geld al haar doen en late aanraak. Sy wou weggaan na ’n plek waar sy haarself kon wees, waar sy nie altyd in die lig van haar stiefpa se prestasies moes beweeg nie.
Soos sy verwag het, het dit ’n bittere stryd gekos. Jacob Lessing het ander planne vir sy slim stiefdogter gehad. Hy moes later die stryd gewonne gee, maar dit het opnuut spanning en vervreemding tussen hulle gebring. Om Mercia se ontwil het sy egter nog gereeld na die spoghuis in Johannesburg gekom, waar Jacob haar altyd hoflik ontvang het.
Sy het besonder goed presteer op universiteit en toe sy haar kursus ná drie jaar met lof slaag, het Jacob saam met Mercia na die plegtigheid toe gekom en vir haar ’n baie mooi goue horlosie as soenoffer gebring. Sy het die geskenk aanvaar: dit sou kinderagtig wees om dit te weier en sy was toe ouer, sekerder van haarself. Uiteindelik kon sy haar stiefpa op gelyke voet ontmoet: sy het ontdek dat sy nie meer vir hom bang is nie. Daar was selfs tye dat sy vir hom jammer was.
Arme oom Jacob, kon sy nou met ’n vreemde deernis dink. Met geld, het hy altyd geglo, kan ’n mens alles koop: vriendskap, die agting en toegeneentheid van jou medemens, selfs die liefde en lojaliteit van jou vrou en familie. Met sy geld het hy ’n goue web gespin waarin hulle almal – Mercia, tannie Thelma, Bettie, Tommie, almal – een vir een mettertyd verstrik geraak het. Almal, behalwe sy en ouma Visser. Vir ouma Visser met haar helder verstand, haar onafhanklikheid van gees, haar streng Calvinistiese agtergrond, kon hy nooit imponeer nie. En sy self het – jonk soos sy was – met ouma Visser se hulp die moed gehad om weg te breek en haar eie lewe te lei.
Deesdae is hulle verhouding baie beter. Sy en haar stiefpa het geleer om mekaar te respekteer en te aanvaar. Haar belangstelling in kuns – en veral skilderkuns – het sy aan hom te danke. Maar diep in haar hart vertrou sy tog nie die vrede heeltemal nie. Jacob Lessing wag maar net sy tyd af, voel sy. Eendag sal hy haar ook nog in die goue web intrek!
Soms droom sy weer in die nag die angsdrome van haar kinderjare waaruit sy dan vreesbevange wakker word, nat van die sweet, tot die dood toe bang, sy weet self nie waarvoor nie.
Nou het die ontmoeting met John Stevens ’n nuwe onrus in haar gewek. Is sy verlief op die man? Dit is tog ondenkbaar. Sy ken hom skaars tien dae. Sy het, om presies te wees, nog net drie keer met hom gesels. Maar hy het van die begin af haar verbeelding geprikkel, haar belangstelling aangewakker soos geen ander man nog ooit gedoen het nie. Sy sou hom graag – baie graag – beter wou leer ken. Maar sy het al geleer om op haar hoede te wees en niemand te vertrou nie. Talle kere in die verlede het sy ontdek dat die oulike jong man wat by haar kuier, nie soseer in haar belang stel nie as in haar ryk en invloedryke stiefpa. Dit was tog ook van die begin af duidelik dat John meer in haar familie, haar agtergrond en haar stiefpa se skilderye belang stel as in haar.
Sy sal hom van nou af net heeltemal vermy, vergeet dat daar iemand soos John Stevens is. As sy net sover kan kom om Peet die antwoord te gee wat hy wil hê! Peet is ’n goeie man. Hy wil met haar trou omdat hy haar liefhet, nie omdat sy Jacob Lessing se stiefdogter is nie. Saam met Peet sal sy kan weggaan na waar niemand hulle ken nie, waar hulle saam ’n nuwe lewe kan begin.
Waarom aarsel sy nog?
Twee weke later, na afloop van die uitstalling, kan Jacob Lessing die skilderye wat hy gekoop het, huis toe bring. Mercia het ’n partytjie gereël om dit te vier.
“Ons verwag jou,” het Mercia opgewonde oor die telefoon vir Ansie gesê. “Dit gaan ’n interessante partytjie wees. John Stevens kom ook – hy het spesiaal na jou gevra en ek het hom belowe jy sal ook hier wees. Bring gerus vir Peet saam.”
Ansie het niks gesê nie, maar sy het reeds besluit dat sy nie Johannesburg toe sou gaan nie. Laat Mercia maar dink sy kom, sy sal op die laaste tippie die een of ander verskoning vind om weg te bly. Sy het John Stevens nog nie weer ná daardie Sondag gesien nie. Hy het haar nie probeer bel of op enige manier met haar in aanraking probeer kom nie. Dit is wat sy wou gehad het. Tog was sy rusteloos en gespanne, en kortaf met Peet, wat die arme man in die dieptes van moedeloosheid gedompel het.
Sy wou nie gaan nie, maar op die ou end het sy tog gegaan. John Stevens gaan terug Rhodesië toe, het Mercia gesê. Sy sal hom dan seker nie weer sien nie, tensy sy na Mercia se partytjie toe gaan. Maar sy sal Peet saamneem. Met Peet by haar sal sy die partytjie met meer selfvertroue kan aandurf.
Jacob Lessing is besig om die nuwe skilderye in die studeerkamer op te hang toe Ansie en Peet daar aankom. Ansie staan ’n rukkie in stilte en toekyk, dan vra sy nuuskierig: “Hou oom Jacob regtig van die skilderye of het u dit gekoop omdat u dit as ’n goeie belegging beskou?”
Die effense ironie van die vraag gaan hom blykbaar verby. Hy is ’n rukkie stil, dan sê hy: “John Stevens is ’n talentvolle kunstenaar. Sy skilderye sal eendag nog baie werd wees. Maar ek het nie die werke vir die huis gekoop nie. Hulle is vir die fabriek bedoel.”
“Die fabriek?” vra sy verbaas.
“Dis deesdae gebruiklik om goeie moderne skilderye in fabrieke en ander werksplekke op te hang. Dit het ’n stimulerende, opheffende invloed op mense. Dit inspireer hulle, maak beter werkers van hulle.”
“Maar verstaan hulle iets daarvan?”
Jacob Lessing glimlag effens.
“Die moderne werker, veral die fabriekswerker, het ’n verbasende aanvoeling vir abstrakte kuns. Dit spreek tot hom in ’n taal wat hy ken. Al het hy geen kennis van kuns nie, kan hy die boodskap daarvan begryp.”
“Dis baie interessant,” sê Ansie met ongewone nederigheid. “Oom Jacob het nog nooit vantevore so iets gesê nie.”
“Ek het nie gedink jy sou belang stel nie, Anna,” antwoord hy koel.
Ansie bly stil. Dis of daar skielik lig vir haar opgaan. John Stevens het van haar ivoortoring gepraat, en sy bloos as sy dink hoe naïef sy was. Hoeveel interessanter is die lewe nie as jy met oop oë – en ’n oop hart – deur die wêreld gaan nie.
Skielik is sy haastig dat John moet kom sodat sy met hom oor dié dinge kan gesels.
Maar toe hy kom, is daar ’n meisie by hom – ’n lang blonde meisie, aantreklik, modern en gesofistikeerd. Die soort meisie – sy moes dit van die begin af geweet het – van wie John Stevens sal hou, in wie hy belang sal stel.
Hy bring die meisie later na Ansie toe.
“Dis Pat Hart,” stel hy haar voor. “Ansie Durand, Pat. Pat is ’n kunslektrise aan die universiteit. Ons het ’n ruk saam in Londen gewerk. Dis sy wat al die vleiende dinge van my in die koerante geskryf het,” voeg hy glimlaggend by.
“My ou resensietjie was die mins vleiende van almal,” sê die meisie kalm. Dan glimlag sy en voeg sagter by: “Maar ek dink almal is dit eens: dit was ’n fantastiese uitstalling.”
John kyk na Ansie en daar is ’n tergende glinstering in sy oë. Verleë wag sy op sy volgende woorde, maar tot haar verbasing sê hy niks verder nie. Sy is verlig toe Peet by hulle aansluit. Hy raak liggies aan haar arm en sê: “Ek het na jou gesoek. Kan ek vir jou ’n drankie bring?”
Sy voel John se blik op haar en glimlag vir Peet.
“Dankie, Peet. ’n Drankie sal lekker wees.”
Dit was ’n goeie ingewing van haar om Peet saam te bring!
Tommie
