wat ons uit Gush Katif gegooi het?” vra die ander man sinies.
“Hy kon ten minste oorlog maak.”
“Het julle vanoggend in die Jerusalem Post gesien wat Ahmadinejad oor ons te sê het?”
“Wat?”
Die man haal die koerant uit sy aktetas en soek die plek op. Toe lees hy: “As die besettersregering,” hy kyk oor sy bril, “dis nou ons hier in Jerusalem, Sirië aanval, sal dit gelykstaande wees aan ’n aanval op die hele Islamitiese wêreld en die regime in Jerusalem sal self ’n vernietigende aanval in die gesig staar.”
“Die kêrel mag soos ’n aap lyk, maar hy is nie een nie. Hy is die mullahs se mondstuk. Daar moet rekening gehou word met sy uitlatings.”
“Dis soos jy sê. Voor die Holocaust het niemand Hitler se soortgelyke opmerkings ernstig opgeneem nie.”
Dit word stil by die drie tafels rondom Marc.
“Wat reken julle kan ons nou verder verwag?” vra iemand ná ’n rukkie.
Maar Marc het genoeg gehoor. Hy betaal die kelner, trek die sonskerm weer versigtig oor die slapende seuntjie en stap uit in die helder lig.
Buite bel hy Rivkah, maar net haar selfoon se antwoorddiens is aan. Nog voordat hy egter die bloemiste bereik, bel sy terug.
Hy gaan ’n winkeltjie binne om van die straatgeraas buite te ontsnap.
“En?” vra hy.
“Einde Februarie.” Haar stemmetjie is klein.
Hy wens hy was by haar om haar in sy arms toe te maak, want hy ken daardie stemtoon.
“Ek het jou lief,” sê hy.
“En ek vir jou.” Hy hoor hoe emosioneel sy is.
“Wat is dit?” vra hy.
“Niks.”
“Nie niks nie.”
“Dit lyk sleg met Libanon.”
“Dis nie ons eerste oorlog nie.”
Sy’s ’n oomblik stil, voor sy sê: “Dit was anders.”
“Hoe anders?”
“Vir my …”
Hy besef wat sy bedoel, dat sy nie deel daarvan is nie, en hy sê vinnig: “Ons sal regkom, Rivkah.”
“Gee jy om as ek by Shlomit gaan inloer? Re’uven is in Haifa.”
Hy besef dat sy swaer ook opgeroep is, al kan hy weens ’n besering in 2002 se Defensive Shield-oorlog nie meer aktiewe militêre diens doen nie. Hy is waarskynlik in Haifa om die opruimingswerk ná die herhaalde katyusha-aanvalle op die stad te bestuur.
“Natuurlik nie. Kuier lekker, ek sal Yhoshi solank bad.”
“Daar is kos vir hom in die yskas. Wat doen hy?”
Marc kyk na sy seuntjie. “Hy’t nou net wakker geword.”
“Soen hom vir my,” sê sy sag.
Hy koop ’n bos van twintig rooi rose vir Rivkah en toe hy huis toe stap, is daar ’n onbeskryflike vreugde in sy hart. Groter as al die onsekerheid.
By die huis gee hy gou die ekstatiese Shmu’el iets te ete, neem Yhoshi op die arm en vat die pad Kotel toe. Toe hulle bo-aan die lang ry treetjies kom, tel hy Yhoshi op sy skouers en galop met hom ondertoe. Die skommelende kind op sy skouers skater van plesier en gryp in sy pa se krulhare.
Hulle kom albei uitasem op die plein voor die Kotel aan. Marc tel Yhoshi af en sit hom op die grond neer. Op onseker beentjies waggel hy dadelik in die rigting van ’n paar duiwe wat op die grond aan ’n oopgebarste granaat sit en pik. Toe hulle opvlieg, kreet hy gefrustreerd en pluk die kippah wat Marc vir hom by die huis opgesit het van sy kop af en gooi dit neer.
’n Yeshiva-student wat verbyhaas, steek in sy vaart vas en tel dit op. Hy hou dit na die seuntjie met die lang donker krulhare uit wat hom wantrouig aankyk. Die student laat vaar sy dringende missie vir eers en hurk by die kind. Hy glimlag gerusstellend met hom en hou die kleurryke, gebreide kippah na hom uit. Maar Yhoshi ignoreer dit en steek sy handjie na die jong man se swart breërandhoed uit. Dié aarsel effens, maar toe laat sak hy sy kop sodat Yhoshi die hoed kan bykom. Hy neem dit met albei handjies stewig vas, huiwer net ’n oomblik en sit dit toe op sy eie kop. Die hoed sak oor sy oë. Dit laat die student grinnik en hy kantel die hoed effens sodat die twee groot bruin oë onder uitloer. Yhoshi lag hard, leun vorentoe en hou sy mondjie om gesoen te word. Die jong man kyk vlugtig na Marc vir goedkeuring, toe trek hy die kind teen hom aan en soen hom op albei wangetjies sodat die hoed afval en oor die grond rol. Die wondermooi tafereel teken homself in Marc se geheue af.
Hy bedank die student, gee sy hoed terug, tel die protesterende Yhoshi op, druk sy kippah terug op sy kop en stap met hom deur die ingang na die mansafdeling by die Kotel. Die lug het effens koeler geword, maar daar walm steeds hitte uit die klippe op. Dis nog redelik stil by die muur, want dis nog nie tyd vir die aandgebed nie. Drie soldate, arms om mekaar geslaan, staan dig teen die muur en bid. Die eeue oue klippe rys voor hom op en bokant teen die blou lug roer ’n landsvlag lui.
Yhoshi het opgehou kriewel, asof hy, klein soos hy is, die heiligheid van die plek verstaan. Marc hou die kind se kop teen sy skouer aangedruk en buk met sy voorkop teen die louwarm stene. “Abba, U het dit goedgedink om ons in hierdie tyd en in hierdie omstandighede nog ’n kind te gee.” Hy sug en soen die kleintjie se vingertjies. “Ek loof u Naam daarvoor, want U het vir elke ding ’n vasgestelde tyd. Wees ons genadig. Maak my vrou rustig en gee my die wysheid wat ek nie het nie.”
’n Ruk staan hy woordeloos. Die andersins woelige Yhoshi lê rustig met sy kop teen sy pa se skouer. Bokant hulle swerm klein voëltjies tjirrend langs die muur op en af. Verder weg galm die stem van ’n muezzin oor die Kotel.
Ineens skiet die woorde van ’n Psalm hom te binne en terwyl hy ligweg op sy voete wieg, prewel hy die woorde wat hy so goed ken in Hebreeus:
“Laat my elke môre u liefde ondervind,
want in U stel ek my vertroue.
Wys my die pad wat ek moet loop,
want my hoop is op U gevestig.
Red my van my vyande, Here,
want by U skuil ek […] ”
Op sy terugtog gaan hy ’n oomblik aan die bopunt van die eerste ry treetjies staan om voor hom uit te kyk. Yhoshi wriemel om neergesit te word en hy laat hom gaan. Die lug oor Jerusalem het rosig pienk geword. Vir die soveelste keer vandat hy hier kom woon het, staan hy ontroer en kyk na die kleurskakering van die muur, die sagte bruin en die donker room, die skadu’s wat oor die Joodse begraafplaas teen die Olyfberg begin val, die helder wolke …
Hy raap sy protesterende seun weer op en hardloop met hom die laaste treetjies uit. Dit laat Yhoshi opnuut van plesier gil. In Tiferet Yisra’el, die smal drukgang terug na die Hurvah-plein, krioel dit van mense. Mans en vroue
