’n halfuur voor eet- en slaaptyd en hy besluit om die kleintjie nog ’n rukkie op die grasperkie tussen die ander kleuters los te laat. Self gaan sit hy op die lae muurtjie aan die rand van die speelterrein waar hy Yhoshi goed onder oë kan hou, maar ook al die interessante figure kan dophou wat heen en weer oor die plein op pad is.
Hy kyk op toe hy vaagweg musiek hoor. Om die hoek van die Hurvah-sinagoge se bouval, kom ’n ou Joodse man met sy viool spelend aangestap. Sy dun grys baard en oorkrulle beweeg in die ligte bries. Die yl klanke van die viool verdwyn byna in die plein se geluide. Hy beweeg met stadige danspassies wat sy swart manelpunte laat wip. Dit is duidelik dat hy skaars van sy omgewing bewus is. Die kinders staak hul spel en kom aan die rand van die park staan. Yhoshi kom na Marc toe, leun met sy warm lyfie teen sy bene. Hy bekyk die ou man met verwondering.
Twee jong meisies wat verbyloop, bly staan. “Fiddler on the roof!” roep die een hom toe.
Die ou man gaan staan ook. Hy kyk stip na die twee skraps geklede toeriste. Toe buig hy, stram van jare, potsierlik voor hulle. “Shalom,” sê hy hees, “Bru’chim ha’ba’im l’Yisra’el.” Dan druk hy weer sy viool teen sy skouer vas en dans traag verder op die treurige note wat sy gehawende strykstok uit die snare trek. Die meisies skud hul koppe en loop verder.
Yhoshi sug en kyk op na sy pa. “Abba,” sê hy. Toe tel hy sy beer van die bank af op, druk hom styf vas en waggel weer terug na sy speelplek.
Marc trek sy sketsboek en houtskool uit sy skouersak, en teken haastig die maer ou man in sy swart manel en hoed wat stadigaan in Tiferet Yisra’el af verdwyn. Toe hy klaar is, begin hy ook die ontmoeting van vroeër die middag tussen Yhoshi en die yeshiva-student skets. Hy werk kwistig met houtskool en pastel. Hy teken die yeshiva-student se laggende oë agter sy groot bril. Yhoshi met die hoed wat oor sy oë val. Die vingertjies wat die hoed vasvat. Die rondewangprofiel van die kleintjie wat ’n soen aanbied. Hy vergeet byna om die kind op die grasperk in die oog te hou.
Heelwat later kyk hy op toe twee mense langs hom kom staan. Dis ’n middeljarige swart man en ’n fyn wit vrou met ’n bos rooi hare. Hulle verlustig hulle openlik in die skilderagtige toneeltjie van fraai geklede Ortodokse kindertjies wat op die gras speel terwyl hul ma’s met babas in stootwaentjies ’n wakende oog hou.
Albei is in byderwetse sportdrag geklee. Marc besluit dis sonder twyfel buitelandse toeriste en gaan voort met sy tekening. Maar toe praat hulle meteens Afrikaans met mekaar en die houtskool in sy hand raak stil.
Hy kyk op, vang die vrou se oog en kan homself nie keer om te vra nie: “Suid-Afrika?”
Die twee kyk verras na hom, knik. “Ja, Kaapstad.” Die vrou hou onmiddellik haar hand uit. “Jy?”
“Oorspronklik Suid-Afrika, maar ek woon al vier jaar hier. Marc Krige.”
“Henok en Sarah Kambungu.”
“Is julle met ’n toergroep hier?”
“Ons was dapper, of dalk dom genoeg, om op ons eie te kom. Nie geweet ons gaan ons in ’n oorlog vasloop nie. Ons het Woensdag aangekom, dieselfde dag wat die oorlog begin het.” Die man glimlag verleë.
“Erg, ja,” sê Marc. “Het julle darem al iets van die land kon sien?”
“Wel, ons kon natuurlik net in ’n suidelike rigting beweeg. Ons was van Donderdag af in Eilat, vanoggend eers teruggekom.”
“Waar bly julle?”
“Gastehuis naby Jaffa-poort.”
“Christ Church,” sê sy vrou. “Werk jy hier?”
“Nee, ek woon permanent hier, ek het nou Israelse burgerskap … en is met ’n Israeli getroud. Daar’s my seuntjie.” Hy wys na Yhoshi, wat ’n ander kleinding se speelgoedtrekker afgevat het en daarmee in hul rigting aankom. “Laat ek net eers hierdie saak uitsorteer.”
Hy hurk by Yhoshi en neem die speelding by hom af, gee dit vir die ander huilende kind terug. Toe tel hy Yhoshi, wat verontwaardig aan die gil gegaan het, op en kom met hom terug na die twee Suid-Afrikaners, wat geamuseerd toekyk. Hy haal ’n beskuitjie uit sy sak en toe hy daarmee stilte bewerkstellig het, kan hy weer praat.
“Hoe lank bly julle?” vra hy.
“Wel, ons terugvlug is eers vir 17 Augustus bespreek, maar nou met die oorlog is ons ’n bietjie onseker oor wat ons te doen staan. Mense sê vir ons oorloë hier is gou verby.”
“Wel, dit is regtig alles baie onseker.” Hy aarsel ’n oomblik. “Maar … Luister, ek is aan die universiteit verbonde en ons het nou vakansie. My vrou en ek het ’n plan gehad om na ’n kibboets by Tiberias te gaan vir twee weke, maar dit is natuurlik ook voorlopig van die baan. Miskien kan ek julle ten minste hier in Jerusalem ’n bietjie rondwys of iets.”
Onmiddellik nadat hy dit gesê het, kry Marc spyt oor sy voortvarendheid, maar toe is dit te laat.
“Ag, maar dis darem veel gevra …” protesteer die man halfhartig.
Marc skud sy kop. “Nee wat. Dis net dat ek waarskynlik ook enige oomblik opgeroep kan word.”
“Natuurlik.”
Hulle kyk mekaar ’n paar oomblikke onseker aan. Marc besef dat hy nou eenmaal daarin getrap het en dat hy dit net sowel die moeite werd kan maak. Hy sê: “Wil julle nie ’n aandjie oorkom na ons toe nie? Ons woon net hier anderkant.” Hy wys in die rigting van hul woonstel. Hy dink vinnig, besef dat vanaand waarskynlik nie die beste aand is nie. “Wat van môreaand miskien?”
Henok kyk na sy vrou en sy knik. “Ek dink dis goed.”
“Ek sal julle bel by Christ Church as ek net eers by my vrou gehoor het of dit goed is so, dan spreek ons af.”
“Ek het die nommer hier.” Sarah krap in haar handsak.
“Ek het dit ook,” keer Marc haar. “Ek het nou julle van vergeet.”
“Kambungu, kamer 26.”
Marc sit Yhoshi op die bank neer en skryf die van en kamernommer neer. “Sal ons dan so afspreek?”
Die ander twee knik.
“Goed, dan bel ek julle.”
“Hierdie oorlog …” sê Henok net toe Marc wil wegdraai. “Hoe ernstig is dit?”
Daar is iets in die man se stem en in sy gesig toe Marc na hom kyk wat hy nie kan peil nie. Iets meer as die gewone vrees vir oorlog.
“Dis moeilik om te sê. Dit is die vyfde dag vandag en wat my bekommer is dat die gevegte erger word. Hisbollah het byvoorbeeld vandag vyf langafstandvuurpyle op Haifa afgeskiet. Een het ’n werkswinkel getref waar treine herstel word. Agt mense is daar dood en dertien gewond. Daar is petrochemiese raffinaderye in daardie omgewing …”
Henok knik. “Ek het vanmiddag in die Jerusalem Post gesien. Haifa is ’n groot stad?”
Marc knik. “Derde grootste in die land.”
“Mens kan seker verwag Israel sal vergeldingstappe doen?”
“O ja. Ek dink die weermag sal nou Hisbollah-stellings en infrastruktuur
