kan jy die kampioen wees as jy tien tree voor gekry het?” wil Trompie weet.
“Tien tree wat twintig geword het,” brom Rooie.
“Dit het niks met die saak te doen nie,” sê Dawie. “Julle was heeltemal bereid om vir my die voorsprong te gee, maar noudat julle nie gewen het nie, skop julle ’n bohaai op. Wonderlike sportmangees, nè?”
Die drie antwoord liewer nie hierop nie. Uiteindelik sê Trompie net: “Dawie, die drie maande wat jy by my kom bly, gaan ek jou op jou plek sit. Jou pa en ma gaan jou nie herken wanneer hulle terugkom nie.”
“Dis nog glad nie seker dat ek na julle toe kom nie,” sê Dawie en sug mismoedig. Hy wil baie graag by Trompie-hulle gaan bly terwyl sy ouers weg is.
Die Boksombende dink aan die aaklige gedagte dat Dawie die eerste kwartaal miskien, soos hulle dorpseuns sê, ’n “koshuisbobbejaan” gaan wees.
Meneer Theron, Dawie se pa, se maatskappy stuur hom vir drie maande Kaapstad toe en hy en sy vrou wil nie hul seun ontwrig deur hom vir een kwartaal uit Kwaggaberg se hoërskool te haal nie. Hulle dink daaraan om hom eerder in die koshuis te sit.
Toe Trompie die nuus hoor, het hy sy eie ouers gesoebat dat Dawie by hom kan kom bly. Hulle was nogal heeltemal gewillig.
Die Therons is egter nie so seker nie. Hulle is bang Dawie sal glad nie sy skoolwerk doen as hy heeltyd by Trompie is nie. Hulle het Dawie egter nog nie by die koshuis ingeskryf nie. Dit is asof hulle die seuns dophou en kyk hoe hulle hul gedra voor hulle finaal gaan besluit of hul enigste en geliefde seun by Trompie mag bly of nie.
“Ons het ons tot sover goed gedra,” sê Trompie. “Ons het niks gedoen wat ons nie moes nie.”
“Niks waarvan Dawie se ouers in elk geval weet nie,” sê Blikkies droogweg.
“Dis nog net ’n paar dae voor die skool begin,” sê Trompie. “Ek moet nou net mooi loop – altyd vriendelik wees. Julle natuurlik ook.” Hy kyk na Blikkies en Rooie. “Dawie se pa-hulle weet mos hy’s altyd by ons drie. Ons moet almal mooi lewe. Hulle moet sien hoe ordentlik is ons. Ons sal hul dierbare bloedjie niks verkeerds leer nie – net mooi maniertjies.”
“Jy’s g’n snaaks nie,” sê Dawie vererg. “Maar ek dink darem nie my ouers sal my in die koshuis prop nie – behalwe natuurlik as daar iets leliks gebeur.”
“Nonsens. Niks sal gebeur nie,” sê Trompie. “Ons is mos op ons hoede. Ons sal nie moleste maak nie.”
“Môre sal ons weet wat aangaan,” sê Dawie. “Dis die laaste dag wat my pa my by die koshuis kan inskryf. Maar ek is seker hy gaan met jou pa praat en reël dat ek by julle kom bly – altans ek hoop so! Dink net hoe lekker gaan hierdie eerste kwartaal dan wees.”
Die vier seuns lê op die gras in die son en bak. Hulle dink aan al die lekker dinge wat vir hulle voorlê.
Uiteindelik trek hulle hul klere aan. Hulle het ’n lang tou saamgebring, want hulle wil vanoggend gaan bergklim en dan is tou mos ’n nuttige ding.
Dit is warm. Die seuns kyk verlangend na die koel water. Blikkies kyk na die berg. Dit gaan harde werk wees om in hierdie hitte te klim.
“Sal ons nie maar iets anders doen en dan weer swem nie?” vra Blikkies.
Hulle gaan sit weer soos een man. Blikkies word van harte gelukgewens met sy skitterende voorstel. Dit is definitief te warm vir bergklim.
En daar sit Trompie nou. Hy is die Boksombende se leier. Sy pet sit windmakerig skeef op sy kop. Sy hemp hang agter by sy broek uit. Hy het nie eens die moeite gedoen om dit in te druk nie. Soos gewoonlik lê sy kouse op sy skoene. Die regterskoen se punt is ingeduik van al die klippe, blikke en graspolle wat hy gedurig loop en skop. Daar is nou ’n frons op sy sproetgesig. Hy dink aan die feit dat daar nog net drie dae oor is voor die skool weer begin.
Langs Trompie sit Rooie. Hy is kort en sterk gebou. Hy kyk aandagtig na sy tone wat hy op en af wikkel. Rooie is altyd kaalvoet. Sy pa is die dorp se skoenmaker, maar soos Trompie altyd sê: “Rooie verdra nie ’n skoen aan sy voete nie. Dis nou maar wors!”
Langs Rooie sit Blikkies. Hy is ’n lang, skraal seun. Blikkies is op die oomblik platsak, want hy kou ’n grashalmpie. Wanneer hy geld het, kou hy kougom. Sy kake beweeg ritmies op en af. Hy versit die grashalmpie behendig van die een kies na die ander. Dan gee hy ’n droewige sug. Hy sien nie uit na die nuwe skooljaar nie.
En dan is daar die jongste lid van die Boksombende – Dawie. Sy ondeunde oë vonkel. Hy is besig om met Boesman te gesels. Hy vertel vir die hond dat dit darem lekker is om so goed soos hulle twee te kan swem. Hy sê vir Boesman hy weet van drie seuns – hy wil nie name noem nie – wat erg jaloers is omdat hulle nie so goed kan swem nie …
Dit is warm en die seuns trek hul klere weer uit. Hulle sit net in hul broeke en gesels voor hulle weer induik. Dit is maar goed hulle het hul broeke dié keer aangehou, want hoewel hulle dit natuurlik nie besef nie, is daar groot moleste aan die kom!
Die hitte maak die Boksombende lui. Die een wag vir die ander een om eerste in te duik.
Skielik beduie Dawie met sy vinger en sê: “Sien julle ouens daai ding?”
Sy maats kyk na die plek waar hy wys.
Ja, hulle sien dit ook.
Die seuns lê peinsend in die son en kyk na die “ding” – ’n donkie wat vreedsaam wei.
Dit is stil. Dan sit Rooie almal se gedagtes in woorde om wanneer hy sê: “Kom ons gaan ry hom.”
Hulle hardloop vinnig na die niksvermoedende donkie toe. Toe hulle naby kom, bekruip hulle hom.
“Versigtig!” sê Trompie. “Netnou is hy wild en hol hy weg.”
Maar die donkie is so mak soos nog iets. Toe hy hulle gewaar, lig hy net sy kop ’n paar sekondes, kyk met groot oë na hulle en wei dan weer verder – asof hulle nie enige verdere aandag verdien nie.
“Ek’s eerste,” sê Trompie.
Sy maats hou die donkie vas en hy spring op.
“Hiert! Weg is jy!” Trompie slaan die donkie met sy plat hand. Ou Langoor stap traag aan. Eers toe Trompie soos ’n barbaar gil en hom hard slaan, slaan hy oor na ’n drafstappie.
Ná ’n paar treë slof die donkie maar weer stadig en gedwee verder. Hoe meer Trompie te kere gaan, hoe stadiger loop hy.
Uiteindelik klim hy maar weer af. Hy is moedeloos.
“Dis die vrotsigste ding wat ek nóg gesien het!”
Dan is dit Rooie se beurt en ná hom Blikkies s’n. Hulle twee kry net so min met ou Langoor reg as Trompie. Hulle smaak nie eers die genot van ’n effense drafstappie nie. Die dooierige donkie stap stadig en blykbaar doodverveeld aan.
Toe Blikkies soos ’n jokkie sit en hom in die ribbes skop om hom aan te por, gaan staan die koppige dier botstil. Al sy geskree, gedreig en gepleit help niks nie. Die donkie weier eenvoudig om ’n tree verder te beweeg.
Blikkies
