adem sagkens in en uit.
Eensklaps fluit Heinrich deur sy tande, hou sy taai hande voor hom in die lug. “Himmel tog, ek het amper vergeet. Ek het gister vir dominee Hamman gesê ons drie sal Sondag saam met die orrel speel. Dis nagmaal en hulle soek ’n paar psalms. Maar hy’t gesê ons kan iets van Bach ook speel.”
Erik klik met sy tong. “Nou sal ons moet wag tot Marnitz kom.”
Debora sit ’n heerlike maaltyd van gebakte skaapribbetjie en gebraaide aartappels voor. Gebraaide patats met gouestroop. Kool met witsous ook en tamatieslaai. Susan, wat ’n slag huis toe was om ’n bietjie te rus, daag ook weer op. Sy pik aan haar kos, maar Margot is gesond honger en sy lê weg. Anna kom skep vir herr Dieter in en gaan om hom te voer en stellig een van haar vele olifantstories te vertel.
Debora kyk haar dankbaar agterna. “Wat sou ek sonder dié mens doen?”
Halfpad deur die maal kom Marnitz terug. Hy groet met ’n kopknik en sy ma skep vir hom ’n vol bord in. Heinrich vertel hom van die oefensessie wat voorlê en tot Margot se verbasing, glimlag hy.
“Net wat ek nou nodig het.”
Margot staan op om koffie te maak en toe die broers hul ma vir die ete bedank en opstaan om te gaan oefen, sê sy: “Ek sal skil en luister. Lekker oefen.”
Sy wag totdat sy die swewende viool- en tjelloklanke vanuit die sitkamer kan hoor, toe gaan sit sy op die stoep waar die eikeskadu nou al by die onderste trap lê, tel die messie op en begin werk. Haar gedagtes begin ook skil aan alles wat haar tegelyk fassineer en pla.
Debora se kokery, byvoorbeeld. Dis wat haar seuns dit tergerig noem. Maar met ’n goeie skeutjie trots ook, weet Margot. Want dié kokery het so met die jare ook ’n lekkergoedmakery bygekry. Fondant en pienk-en-wit klapperys. Debora en Anna het die fondant met voedselkleursel gekleur en die soet, kleierige brousel in allerhande vormpies gebrei en gedruk. Margot kon haar verkyk. Daar was groen en pienk hartjies. Dié het so te sê verkoop nog voordat dit behoorlik gestol het, het Debora altyd gelag. En dit het die vrou destyds die moed gegee om haar winkeltjie te begin.
Noudat Margot soms daar uithelp, sien sy die plek ook in ’n ander lig. Dis vreemd gesellig, al is dit so klein. Gehuisves in ’n vertrek wat eers ’n stoorkamer vir die prokureurs langsaan se dokumente was en net ’n bietjie breër as ’n gang is. Lang, smal vensters langs ’n groen houtvoordeur en ’n agterdeur wat uitloop in ’n smal, stowwerige jaart. In dié winkeltjie kreun die voorste houtrakke wat Fanjan vir Erik help aanmekaartimmer het onder botteltjies en flessies en groot glasbottels vol stukke fudge en klapperys. Op twee lang toonbanke agter staan die brode, koeke en beskuit onder nette. En Margot glimlag altyd, as sy soms saam met Erik in die winkel is, vir die mense wat elke dag se brood kom koop en dan om die dood nie verby die fondanthartjies kan loop sonder om eers een of twee te koop nie.
Debora het later nog ’n koei by Engelie se pa gekoop – vir die room, het sy gesê – en fondantharte met kakaopoeier in ook begin gemaak. Van piepkleintjies wat fluwelig op jou vingerpunt balanseer tot mooi ronde hartjies wat sy in klein blikkies gepak het. ’n Kunstige boer in die Slabberts-distrik het stukke sinkplaat mooi gebuig en gevorm sodat dit ’n oulike blikboksie gemaak het. Net reg vir soetgoedjies daarin. Mense het bly koop. En eet. Die glasbotteltjies met kurkproppies was net so gewild. Die kurkproppe het Debora met ’n mengsel van kerswas verseël nadat sy dit met goue marmelade, dieporanje perskekonfyt en pienk kwepermoes gevul het.
Die moeilike jare ten spyt, het mense vir verjaardae en Kerstye tog wel hul sak geskud. Moontlik omdat dit so bekostigbaar was. Want om die glasbotteltjies en vierkantige blikkies het Debora fleurige satynstrikkies gebind. Elk met ’n gedagtetjie daarby – in sierskrif op pastelkleurige kaartjies. Iets soos ”Gaan jou gang onverstoord deur die lewe” of “Liefde kom wanneer jy dit nie verwag nie”. Selfs meer gewaagde gesegdes soos “Wie nie proe nie, sal nooit weet nie”. En “Een hap en jy’s verlore”. Ensovoorts. Dié kaartjies is vakansies deur die drie Schlagerfeldt-broers en Margot op die mooie papiertjies geskryf. En in die linker-boonste hoek van elke kaartjie is daar ook swierig in drukletters aangebring: “Debora en Seuns”, nes op die advertensiekaartjies van Moir’s en ander groot lekkernyname. Maar Heinrich was die een wat met die meer jolige gesegdetjies vorendag gekom het. “Proe en swymel”, “Moenie wonder nie – wéét”, “Ekstase in ’n bottel”. En hy wou hom vreklag daaroor.
“Skaam jou, Heinrich,” het Margot eendag opgemerk. Sy was maar vyftien en het gedink een van sy “Proe, en val flou!” is nou regtig nie ordentlik en gesofistikeerd nie. Maar Heinrich het net gelag.
Marnitz se donkerblou oë het oor haar geblits. “En wat sal so ’n ou dogtertjie nou van sofistikasie weet?”
Sy het ’n bietjie geskrik. Marnitz was toe al ’n groot man. Sy het haar nietemin vererg. “Meer as jy!”
Sy een mondhoek het effens gelig maar die blou blik het gevlam. “Moenie dat ons nou hier ’n alterkasie hê nie, meisiekind.”
Sy het stilgebly omdat sy nie mooi geweet het wat alterkasie beteken nie. Dit eers later gaan opsoek. Twis. Woordewisseling. En dit wou sy nie hê nie. Sy wou in die Schlagerfeldts se goeie boekies bly.
Maar die entoesiasme oor Debora en Seuns se fondanthartjies het nie getaan nie. Veral nadat Debora gehoor het van ’n man, ene Gino Rosetti van Johannesburg wat glasbottels in die vorm van ’n hart maak. Die man is glo in Venesië gebore en opgelei en het ’n paar jaar gelede agter ’n Suid-Afrikaanse vrou aan na die Unie toe verhuis. Debora het sy adres by ’n ou kennis van haar gekry en vir hom ’n brief geskryf. ’n Dosyn hartvormige bottels bestel. Susan en Margot was by toe Debora een laatmiddag die bottels, netjies in ’n houtkas verpak, op die dorp se stasie gaan haal het.
“Dis ’n duur bestelling,” het Debora gesug.
“Toemaar,” het Susan getroos, “sodra die mense eers snap dat ’n glashart vol soetigheid lekkerder smaak as ’n gewone bottel vol daarvan, gaan jy sien hoe koop hulle.”
“Genug, Susan,” het Debora kopskuddend gesug. “Dink jy regtig dat die vorm ’n verskil aan die smaak gaan maak?”
“Nee, natuurlik nie, Debora. Maar ’n mens se verbeelding is ’n wonderlike ding. Daarvan kan mens nooit ‘genug’ hê nie.”
Debora het haar rare glimlag gegee. “Wel, jy sal seker weet.”
Die blik wat die twee vroue gewissel het, het Margot bygebly. Wat sou haar ma sodanig van verbeelding weet? Sy wat so hiperkorrek is met als wat sy doen. Niks se skietgee nie. Alles moet in plek wees. Henry Scott-Trewellyn moet vergeet word. Dalk nog ’n rede waarom sy en Debora mekaar so goed vind. Albei perfeksionisties. Tog het sy nie daardie dag verder daaroor gewonder nie.
Buitendien, wat Susan gesê het, het waar geword. Debora het bestellings van oraloor gekry. Tot van kliënte in Bloemfontein, Johannesburg en Pretoria.
Margot laat met ’n suggie die laaste appelkoos in die byna vol bak gly.
Met dié kom die broers weer op die stoep uit.
“Mooi geoefen,” sê sy, want dit sal nooit deug as hulle moet weet sy het nie ’n enkele noot gehoor nie. Altans, nie bewustelik nie.
“Dankie, nè,” sê Marnitz toe hulle al drie weer gaan sit maar slaag daarin om glad nie dankbaar te klink nie. “Gaan maak asseblief nou vir ons koffie.”
“Ja, toe,” por Heinrich, vingers luiweg agter sy kop verstrengel.
Margot
