blameer ’n vrou vir haar seun se gedrag?” vra sy geraak.
“Ek het oorgenoeg rede. Arno word as ’t ware in ’n huwelik met ’n meisie gedwing, bloot omdat sy ma dit van hom verwag. Ek praat nie die jongman se optrede goed nie, maar ek kan sy magteloosheid en frustrasie verstaan, want sy ou ma dra die beursie.”
“Ek gaan nie maklik weer werk kry op Sekelbaai nie, oom Giepie. Tant Helena is ’n invloedryke vrou en ek glo sy sal my naam so beswadder dat ek nie eens ’n betrekking by die hospitaal sal kan kry nie. Sy … sy het gedreig om dit te doen,” sê Lelani mismoedig.
“In daardie geval…” begin oom Giepie en swyg toe oom Barend Stoltz die eetkamer binnekom. “En nou, Barend? Waarheen is jy op pad in jou Sondagse pak en met jou briewetas in jou hand?”
Oom Barend prop ’n suiglekkertjie in sy mond, suig ’n paar oomblikke en sluk hoorbaar. Hy skuifel met kort treetjies na Lelani se stoel toe en steek sy hand na haar uit. “Ek is op pad, Lelani. Die taxi wag voor die deur. As ek die nege-uurtrein haal, is ek vroegmiddag by my dogter.”
Sy spring vinnig op. “Sommerso? Ons het nie eens ’n afskeidspartytjie gehou nie. Ek bedoel, ek het nog nie tyd gehad om gewoond te raak aan die gedagte dat oom vir goed weggaan nie,” verwyt Lelani, haar stem hees van dreigende trane.
“Ek hou nie van ’n uitgerekte afskeid nie, want …” Oom Barend snuif en kug en probeer om ongemerk oor sy oë te vryf. “Jy was net vyftien toe ek hier kom woon het, Lelani, maar jy was altyd ’n bedagsame kind. Hier – dis ’n pakkie suiglekkertjies en so ’n ietsie. Gebruik dit, want jy sal dit nodig kry. Ek los vir jou die antieke Duitse bierbeker wat jy altyd so bewonder het. Dag, my dogtertjie.” Hy buk nader en druk ’n taai, soet soen op Lelani se wang voordat hy omdraai en vinnig na die deur toe skuifel.
“Tot siens, oom Barend,” groet Lelani verwese, skaars bewus van die koevert en pakkie lekkers in haar hande. “En baie dankie.”
Oom Giepie staan op. “Ek stap saam na die taxi toe, Barend,” sê hy en haas die vertrek uit.
Lelani sak stadig terug op haar stoel, maak die koevert oop en staar oopmond na die pakkie vyftigrandnote. Sy begin werktuiglik die geld tel en spring ontsteld op juis toe oom Giepie die vertrek binnekom.
“Dis te veel geld, oom! Dis diefstal!” krys sy, reeds op pad na die deur. “Oom Barend het ’n fout gemaak. Stop die taxi, oom!”
Oom Giepie se hand sluit ferm om haar arm. “Dit was nie ’n fout nie, ounooi. Barend Stoltz was ’n suksesvolle sakeman. Hy het my gevra om toe te sien dat jy die geld gaan bank.”
“Maar … maar hoekom? Hoekom betaal oom Barend my noudat ek hom as ’t ware weggejaag het?” vra sy, haar stem skor van trane.
“Liefde neem soveel verskillende vorme aan, Lelani. Vir Barend is liefde om sy suiglekkers met jou te deel … of om vir jou geld te gee, omdat hy nie weet hoe anders om aan jou te sê dat jy sy verblyf hier aangenaam gemaak het nie.”
“Het hy vir oom ook ’n geskenk gegee?”
Oom Giepie lag gedemp. “Nie Barend nie. Ons twis al sewe jaar lank oor sy suiglekkers en my onwelriekende pyp. Dink mooi na, Lelani: jy is die enigste persoon in Huis Winterrus wat hom nooit laat voel het hy is ’n vraat omdat hy so graag eet nie. Ek het my vir die man vervies en die Freeman-susters het hom in geskokte stilte met afkeer aangestaar. Jou pa het hom geïgnoreer. Net jy het hom aanvaar. Aanvaarding is ’n vorm van liefde.”
“Ek was lief vir oom Barend,” erken sy en kyk na die geld. “Ons sal nie nou sukkel om ’n blyplekkie te kry nie, oom Giepie. Maar dis beter as oom solank vir my die geld hou.”
Oom Giepie huiwer, lees die kinderlike vertroue in Lelani se oë en steek die koevert met die geld in sy binnebaadjiesak. “Vertroue is ook liefde,” skerts hy, maar sy oë sê woordeloos dankie.
“Dis byna tyd vir ons oggendtee. Ek sal solank …” begin Lelani sê. Sy kom orent en versteen toe tant Charity en tant Patience met veersagte voetstappe die eetkamer binnekom. Sy kyk na hulle eenderse lila tabberds en bypassende handsakke en sluk herhaalde male.
“Die Dresden-beeldjies is joune, Lelani, twee van my en twee van Charity,” sê tant Patience. “Abigail het klaar ons tasse na die ontvangsportaal toe gedra. Die meubelstukke in ons kamer kan jy ook kry. Faith het ons laat verstaan dat haar huis oorvol meubels is.”
“Maar … maar … móét julle reeds vandag weggaan?” vra Lelani skor.
“Ons moet,” sê tant Charity, “want meneer Stoltz sal ons tot op Kampsbaai vergesel. Ons voel vervelig saam met hom.”
“Veilig, Charity,” sê tant Patience werktuiglik. “Tot siens, my liewe Lelani.”
Lelani staan roerloos toe eers tant Patience en toe tant Charity haar op die wang soen.
“We’ll be seeing you soon, my dear,” sê tant Charity. Sy glimlag skuldig en vervolg: “Ek sal die taal goed leer praat.”
Lelani wend geen poging aan om hulle te groet nie. Haar lippe is styf saamgepers terwyl trane silwer paadjies oor haar wange trek en langs haar ken afdrup.
Tant Charity en tant Patience bring albei fyn kantsakdoekies te voorskyn en klad hulle oë.
“Uit!” bulder oom Giepie onnodig hard. “Kom, kom, dames, julle kan nie julle trein verpas nie,” sê hy ongeduldig en keer hulle soos ’n trop balhorige skape by die deur uit en die ontvangsportaal binne.
Hy keer ’n paar minute later terug na die eetkamer, sien Lelani met haar rug op hom gekeer voor die venster staan en sê hartlik: “Wat van ’n lekker koppie tee en ’n stukkie reënboogkoek, Lelani? Sal ek Abigail vra om ons te bedien?”
Sy draai stadig om na hom. “Dis net ek en jy, oom Giepie … net ek en jy. As jy ook weggaan …”
Die voordeurklokkie klingel musikaal deur die ou woning en Lelani en oom Giepie kyk vraend na mekaar.
“As dit jy is, Yvette, kom binne!” bulder oom Giepie. “Kan jy nie sien die vervlakste voordeur staan wawyd oop nie?”
“Oom Giepie!” berispe Lelani hom en staar dan verwonderd na die bejaarde vrou met die silwergrys hare en vriendelike, grysblou oë wat in die deur van die eetkamer verskyn. Sy het ’n mollige figuur, maar is netjies geklee in ’n duifgrys tabberd. Haar hare is dig en lank en in ’n sierlike vlegsel om haar kop gedraai.
Lelani glimlag aarselend en tree vorentoe. “Goeiemôre. Ek is Lelani Wessels, maar ons neem nie meer loseerders in nie, mevrou.”
“Juffrou,” korrigeer tant Engela van Jaarsveld haar en betrag Lelani met openlike nuuskierigheid. “Bly te kenne, Lelani. Ek is tant Engela van Jaarsveld.”
“Bly te …” begin Lelani en swaai verskrik om na oom Giepie wat hygend en stikkend aan die hoes gaan. “Oom moet ophou rook! Ek het oom al ’n duisend maal gewaarsku dat rook sleg is vir ’n mens se gesondheid,” bars sy uit, ineens onredelik kwaad. Is dit nie genoeg dat haar eie ouers en haar stiefpa deur die dood van haar weggeneem is nie? wonder sy bitter. As oom Giepie iets moet oorkom, het sy niemand wat sy haar eie kan noem nie.
“Moenie op my skree nie, dogter,” kom dit hygend van oom Giepie.
“Ek
