Dieselle lied. Oor en oor. O, was my en witter as sneeu sal ek wees …
Dwarsdeur die nag. Dwarsdeur die dag.
Twee weke later toe speel Johansie buite in die strate.
Sy moet insit en sing. Sodat almal kan saamsing om die dood van die lorrie af weg te hou. Haar gorrelpyp bewe toe sy die noot vat. Hard sing, sodat haar lied bokant die lorrie se gebrul kan uitlig en die mense se bangte kan omsit in sterkte. Sodat elkere engel in die kloof hulle agterop die lorrie kan hoor en saam met die lorrie kom vlieg.
Sien jy die ongetelde skaar? Wat bring hul tog so bymekaar?
Eers bestaar hulle haar nes ’n klomp vars gedipte skape. Toe beginte die een wat vuurhoutjies gesoek het, saamsing. Woord vir woord hou hy by haar. Duidelik klim sy basstem bokant die lorrie se gedreun uit en sy sien hoe die mense se lippe roer, hoe die kloggoed se vingers skiet gee aan hulle ma’s se rokke en bene. Toe hulle vers drie se inval vat, vra sy die Here moet haar rekening skoonvee oor sy haar so stink geërg het vir ’n suurasem wat by háár kom vuurhoutjies soek het. Nooit gerekent hy sou vers een se woorde ken nie, laat staan nog die ander verse.
’n Sagte stem roep uit die ry, Jesus van Nasaret gaan verby!
Later het sy opgehou tel hoeveel maal hulle by vers vyf gaan draai het. Al wat sy wis, was dat daar nie ’n enkelte engel in die hele kloof was wat nié saam met die lorrie kom vlieg het nie. Toe was sy bly dat die Here haar voete op die lorrie laat klim het. Want die lorrie sou nie vandag deur die kloof kon gekom het sonder ’n halleluja nie.
Toe die drywer die gelykte vat en sy die wit muur van die grootkerk in die verte tussen die suurdorings sien uitsteek, hoor sy Boetatjie na haar roep. So duidelik dat dit voel of hy teenaan haar sit.
Mimmi! Mimmi!
Heretjie, hoekom sien sy dan vir Boetatjie tussen die engele om die lorrie vlieg? Hoekom staan sy oë so stokdood in sy kop?
Sy skrik die hallelujawoorde glads van haar tong af. Jesus van Nasaret, bly die naweek asseblief tog by miss Ingrid en by Boetatjie, bid sy en vee die windtrane uit haar oë weg. Dis jare laas dat ons koek gebak het in onse huis en ek wis nie eens of die koekpanne al deurgeroes is nie, maar Maandag, Here, nie ’n ander dag as Maandag nie, sal ek ’n koek bak. Bly net tot Maandag by miss Ingrid en by Boetatjie.
11 Die name en telefoonnommers van haar huisvriende. Wat moet sy vir die man sê?
“Vroeër het ons baie vriende en kennisse gehad, veral my man. Dis onmoontlik om hulle almal op te noem. Ons het baie mense geken en met baie mense omgegaan. Maar ek het drie besonder goeie vriendinne gehad wat baie ná aan my was.”
“Begin by dié drie se besonderhede.”
Sy ignoreer hom; ’n naamlose hartseer wel in haar op. Mirna. Lida. Hannah.
Tennismaats. Huilmaats. Lagmaats. Dikwels vir ’n Saterdag in een motor uit die dorp weggeglip en op die naaste groot dorp gaan inkopies doen. Mekaar se hare gekleur. Naaldwerklap uitgekies en saam-saam op die groot geelhouteetkamertafel in Mirna se huis uitgeknip. Gefilosofeer oor kinders grootmaak. Laataand by mekaar tampons geleen. Ooievaarstees gehou. Rondom een kombuistafel sit en afpak oor infeksies en skoonma’s. Mekaar se kinders opgepas, en tee geskink by die Nagmaal. In een kombuis Kersfeeskoekies gebak. Mekaar se susters gewees wanneer die swartsiekte een van hulle beetvat.
Hóé het Alexander se koms nie alles vernietig nie. Sterk brûe wat ná ’n tyd soos droë sandkastele inmekaargestort het.
“Hulle was soos my bloedsusters. Ná Alexander se geboorte het die vriendskappe geleidelik doodgeloop. Eers was ek hartseer en kwaad daaroor, maar later het ek besef dit was ’n natuurlike verloop van omstandighede.”
“Gee net hulle name en adresse en huistelefoonnommers. Dié van hulle werksplekke ook.”
Terwyl sy die besonderhede gee, roep sy hulle gesigte terug. Mirna wat vooroor buk by die bedding inkalelies, haar heuningbruin hare tuimelend oor haar skouer. Lida by die materiaaltoonbank, besig om wydtes en meters en pryse te bereken. Hannah met haar oorgroot kombersbaadjie wat weggetrokke en toe-oë na harpmusiek sit en luister.
En ín haar wil dit breek.
Tot daardie eerste lente, toe Alexander omtrent drie maande oud was en sy nog met kraamverlof was, het daar nog heelwat kuiermense by haar huis gekom. Maar sy kon aanvoel hoe hulle terugdeins voor sy deurborende geskree, en sy kon hulle nie verkwalik nie. Hier en daar het iemand aangebied om hom ’n bietjie vas te hou, maar hom gou weer in haar of Miriam se arms teruggebondel. Soms was hy tóg vir ’n uur of wat stil, en sy kon die teegoed met minder van ’n bewerasie in haar hande regsit.
“Bring hom Saterdagmiddag vir my,” het Mirna aangebied. “Ek sal regkom, dis mos nie vir lank nie. Dan gaan speel jy ’n slag tennis. Toe?”
Sy het. Toe sy hom vyfuur gaan haal, sit Mirna doodswit op die tuinbank; kla oor ’n kloppende hoofpyn.
Of Lida het gesê: “Ek sal Sondag in kerktyd na hom kyk, dan gaan jy in vrede Nagmaal toe.”
Toe sy ná kerk by Lida kom, sit Lida met ’n wriemelende Alexander op ’n kombers onder die perskeboom. Haar man wil die krieket op televisie kyk, het sy verleë gesê en een van haar kinders gestuur om te gaan tee maak en dit sommer buitekant toe te bring.
Hannah wat kom sê as Dawid wil gaan poker speel, sal sy by Alexander bly terwyl die biduur aan die gang is. Lê Alexander op ’n kussing op die sitkamervloer neer en steek ’n hele ry kerse op die kaggelrak aan. Speel Mozart se Elvira Madigan oor en oor.
“Ek dink nie hy hoor die musiek nie, Ingrid, maar hy sien die kerse,” het Hannah gesê toe sy terugkom van die biduur af.
“Sy oë lyk so ongelukkig, Ingrid, so anders …”
Hulle hét haar gehelp. Hulle hét. Daardie eerste tyd.
In die begin het tannie Koekoes gereeld oorgeloop om hom te kom bad. Uit die goedheid van haar hart. Sy kon sien die tannie was senuweeagtig, en gedaan na die tyd. Verbete trek om haar mond, asof sy vasberade was dat ’n baba se eiesinnigheid haar nie sou onderkry nie.
“Dis ’n ou ding van babas om hulle rûe so styf te trek as hulle wurms het, Ingridjie,” het sy met die haakspeld tussen haar lippe gesê terwyl sy worstel om die langmoufrokkie aan die beurende kind se lyf te kry. “Daar’s ’n gekrioel in hulle magies wat hulle wil stilkry. Het jy al kasterolie probeer?”
Sy wou-wou haar vererg. “Hy kan nie wurms hê nie, tannie, want hy eet nie vaste kos nie. Waar sou die wurms vandaan kom?”
“Jy moet hom onder ’n ander dokter kry, Ingridjie. Oudokter is van altyd af treurig met diagnoses maak. As jy op die geraamde papier bokant sy lessenaar kyk, sal jy sien sy geleerdheid kom doer uit die 60’s.”
“Hy het darem jare se ondervinding aan sy kant.”
“Nogtans dink ek jy moet jou kind onder iemand anders kry. Ons trek al by die jaar 2000 en Oudokter glo nog vas in soetolie en naeltjiebande en samboksalf. So gaan jy nie jou kind gesond kry nie.”
Die ergerlikheid het teen haar nek uitgevlam. “Wat bedoel tannie met gesond kry? Alexander is mos nie siek nie.”
“Magtig, Ingridjie, ’n gesonde kind gaan nie so
