Сайланма әсәрләр: 4 томда. 2 том. Ахат Гаффар
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Сайланма әсәрләр: 4 томда. 2 том - Ахат Гаффар страница 78
Ул, шулай сөйләнә-сөйләнә, зәңгәр буяуга буялган бизәкле шкафтан рюмка алып карады, кечкенәрәк булыр дидеме, аны ки- ре куеп, ике яшькелт бокал, ике чәнечке, мич аралыгыннан сургучлы дүрт кырлы шешә алды һәм җиз чүмеч белән су куйды.
– Ну-с! – диде ул, шешәнең сургучын ватып, бокалларны яртылаш тутыргач. – Спирт. Болай гына эчәсезме, әллә су кушыпмы?.. Танышу хөрмәтенә йотып куйыйк, Иван Иванович!
– Иман Имамович, – дип төзәттем мин, эчәргә ниятем бул- маса да, бокалны кулга алып. – Исемемне каян белдегез?
– Номенклатура! Районда еш булам, Янышевтан ишеттем.
– Ә сез кем?
– Штабс-капитан Шестаков, – диде ул, урыныннан торып һәм баш кагып. – Элеккеге штабс-капитан, әлбәттә. Моны алдан ук әйтеп куярга кирәк дип саныйм, төрле шикле сүзгә урын калмасын, һәркемнең язмышы үзе белән. Шуңа күрә революция инде ул. Хикмәт кешенең бүген кем булуында. Шулаймы?
– Әлбәттә!
– Аннары, Гражданнар сугышы ахырында кызылларда сотня белән командалык иттем.
– Сотня белән?
– Әйе, ялгыш әйттем, кызылларда сотня юк иде. Ләкин минем отрядымда йөз кылыч йөрде… Әти мәрхүм спирт заводы тотты. Мин аны советларга бирдем. Хәзер шунда директор. Номенклатура, кем әйтмешли… Ну-с!
Ул, башын кисәк кенә артка ташлап, бокалын бушатты, берни капмады. Мин бер уртлап куйдым да су эчтем, тозлы гөмбә каптым.
– Сез…
– Ярослав Борисович, – диде ул, урыныннан чак кына калка төшеп, – Шестаков. – Ул Рамазановның да (аны гел Юнус Юсупович дип атады) бер тапкыр шушы өйдә булганын, райком утырышларында бергә утырырга туры килүен сөйләде. Аннары бу тирәләрнең матурлыгын мактады. Аның йорты авылда икән, ә бусын, хатыны каршы килсә дә, кызык өчен тота, имеш: – Крестьян хезмәте җанны ыгы-зыгыдан арындыра ул, хөрмәтлем!..
Аның йорты янындагы шикелле салкын сулы бәләкәй, әмма төбенә дилбегә дә җитмәслек тирән сулы күлләр биредәге агачлыклар һәм әрәмәлекләр арасында тагын җидәү икән, аныңча, ниндидер метеорит төшүдән тезелешеп калганнар. Күлләрнең сулары спирт ясау өчен гаять саф, яхшы икән. Ул тагын бер-ике тапкыр салып эчте, мин инде аның сөйләвеннән арый башладым, әмма ул сизмәде.
– Сез нигә эчмисез? Менә тарсынып утырмагыз, зәйтүн җимешеннән авыз итегез.
– Нәрсә ул? – дип сорадым мин, бер җимешне авызыма кабып. Ашап караган нәрсә түгел иде. Әче тәме ошамады, эчендә төше бар икән, анысын авызымда әйләндергәләп утыргач, кулыма алып карагандай иттем.
– Аракы артыннан кабарга яхшы ул… Сез әле яшь, күп нәрсәне