əl qaldır bilmir.”
Sultanov:
“Məmmədovun bu xatırlatmasından sonra mənim görüşüm budur ki, qaçaqlar olaraq məkanımız dəyişmiş olsa da, vəzifəmiz dəyişmir. Hər şəraitdə millətimizin çıxarlarını qoruma məsuliyyəti yenə bizim öhdəmizə düşməkdədir. Xalqımızı bu zülmdən qurtarıb dincliyə qovuşdurmaq üçün onlara yerinə görə yol göstərən, yerinə görə qalxan olmalıyıq.”
O ana qədər deyilənləri dinləməklə kifayətlənən Xozeyin:
“Gərəkirsə onlar üçün canımızı fəda edəcəyimiz bilinməli”, – deyə səsini yüksəltdi.
Xozeyinə gözləriylə təşəkkür edən Sultanov sözünə davam etdi.
“Kin və nifrət üzərində qurulan Kommunist sistemi kimsəni dinləmir. Çarlığın devrilməsindən illər keçməsinə rəğmən qan tökməklə məşğuldurlar. Məmləkətdə haqq, hüquq, ədalət deyə bir şey qalmadı. Burası bir gerçəkdir ki, onların anladığı tək dil varsa, o da qüvvətdir. Qüvvətimizi göstərməyi bacarmasaq, o zalımları durdura bilmərik. Bunun üçün mütləq silahlı bir təşkilat qurmalıyıq. Bax, sizi bunun üçün dəvət etdim. Silahlı mücadiləyə varmısınız?”
Sultanovun sözlərini böyük bir diqqətlə dinləyən qaçaqlar öz aralarında pıçıldaşar kimi olsalar da, bu qısa sürdü. Hamısı yerbəyerdən:
“Başqa yolmu var? Bizim də istədiyimiz budur!”, – deyincə gözlərini təkrar qaçaqların üzərində dolaşdıran Doktor:
“Təşəkkür edirəm. Cənabi Allah sizi xalqımıza çox görməsin!” – şəklində məmnuniyyətini dilə gətirdikdən sonra: "Təfərrüata keçmədən öncə ikram edilən çaylarımızı içək", – dedi.
Hotel xidmətçisinin boş stəkanları yığışdırıb getməsindən sonra iclas yenidən başlayacaqdı. Təcrübəli qartallar bu işdə özlərinə necə bir vəzifə düşəcəyinin marağı içindəydi. Qaçaqlar arasında öncəlikli olaraq bir vəzifə paylaşımı ediləcək, təşkilat içində kimin hansı işi öhdəsinə götürəcəyi qətiləşəcəkdi.
Sultanov:
“Arkadaşlar, öncəliklə sahələr üzrə məsul şəxslərimizi təsbit edək: Uyğun görürsünüzsə, təşkilatımızın böyükləri ilə rabitəni mən öhdəmə götürüm”, – dedikdə Qaçaq Nuru və İsmayıl Baladan:
“Uygundur!” – sözləri yüksəldi.
Bir müddət qaçaqlardan başqa fikir eşidiləcəkmi deyə gözləyən Doktor sözlərinə belə davam etdi:
“Silah və sursat işlərindən Xozeyin məsul olsun. Düşərgə idarəçiliyi və təlim işlərini Qaçaq Nuru yürütsün. Pul-para işlərinə də Quruş baxsın, deyə düşünürəm.”
Söz alan Qaçaq Nuru:
“Təşkilat demək xəbərləşmə deməkdir. Güvənli bir xəbərləşmə olmazsa, dəstəmiz pis vəziyyətə düşər. Qərarlarımızı, kimdən nə alacağımızı, kimə nə verəcəyimizi necə təqib edəcəyik?” – deyə soruşdu. Bunun üzərinə Sultanov:
“Xəbərləşmədə istifadə olunacaq məktub və teleqramların Kazım Paşa Caddəsinin arxa küçəsindəki Qafqaz muhaciri Baqqal Mustafanın adresinə göndərilməsinin uygun olacağını düşünürəm”.
Vəzifə paylaşımı məmnuniyyətlə qəbul edilmiş, ən önəmli xüsus olan düşərgə yerinin təsbitinə keçilmişdi. Doktor Sultanov:
“Düşərgə yeri olaraq haranı düşünürsünüz?” – deyə soruşdu.
İlk öncə fikrini ifadə edən Borluklu oldu.
“Qarsın güneyindəki Borluk yaylası, Kiçik Yusuf dağı və Farmason Karakale köyü civarı bu iş üçün məncə çox ideal yerdir. Bir zamanlar amerikalıların himayəsindəki protestant ermənilər buralardan mərkəz olaraq istifadə etmişlər.”
Əlini qaldıran Zavodlu:
“Borluk yaylası Qarsa çox yaxın və çılpaq bir ərazidir. Yaxınında lazım gəldikdə sığınılacaq orman-filan yoxdur. Məncə Şavşat Birbilan yaylası daha uygundur. Gürcüstan və Sovet sınırına yaxın olması da işimizi asanlaşdırar”, – dedi.
“Birbilan yaylası çox yağışlı və qapalı bir yerdir. Hər tərəfi ormandır. Bizim Qazax-Borçalı insanı üçün sıxıcı olar. Ayrıca ormanın giriş-çıxışı dövlətin ciddi nəzarəti altındadır”, – deyən Qaçaq Nuru, Zavodlunun təklifinə müsbət baxmadığını ortaya qoymuş olurdu. Qaçaq Nuru ilə yanaşı oturan Xozeyin əlini qaldırdı.
“Sırtını İlqar dağına söykəmiş Hanak-Damal yaylası daha yaxşı olmazmı? Həm sınıra yaxın, həm də ormanla qoyun qoyuna.”
Qaçaq Nuru:
“Oraları mən yaxşı bilirəm. Ərdahan-Posof yolu ormanın içindən keçərək İlqar dağından aşır. Giriş və çıxışları çox da güvənli deyil”, – deyə eitiraz etdi. “Məncə düşərgə yeri olmağa ən uygun yer Buğatəpə yaylasıdır. Həm Gölə ormanına yaxındır, həm də təminat mənbəyi və sığınaqları çoxdur. Yaylanın bir çox giriş və çıxışı var. Qaranlıq dərə və Çulludan gələn Kür çayının boyunca gedib Buğatəpəyə çıxıla bilər. Qaratavuk köyündən aşağı endikdə Lələvərginis köyünün ətəyindən ormana yetişmək mümkündür. Ərdahana, dolayısıyla sınıra da uzaq deyil. Bir xüsus da var, civar köylərin əksərində bizim Qazax-Borçalı Qarapapaqları məskundur. O yörədə kimsə bizi satmaq fikrinə düşməz, ağzıbirə saldırmaz”.
Qaçaq Nurunun ortaya qoyduğu bu təklifə etiraz edən olmadı.
Buğatəpə yaylasının düşərgə yeri seçilməsinin ardından Həmzə Qarabağlı:
“Hörmətli Sultanov, para və silah məsələsi necə həll olunacaq?” – deyə soruşdu.
“İndilik bir miqdar para gətirmişəm. Quruş təhvil alacaq. Lazım olduqca para Almaniyanın İstanbul Səfirliyi vasitəsilə çatdırılacaq. Xüsusi kuryer ilə Quruşa veriləcək. Almanlardan alınacaq silah və sursat gəmiylə İskəndərun limanına, oradan da yük maşınlarında Karakösəyə göndəriləcək. Xozeyin silah və sursatı təslim alıb Buğatəpə yaylasına çatdıracaq. Əndişəniz olmasın. Gərəkli bilgiləri zamanında məsul arkadaşlara bildirəcəyik.”
Ondan bir şey soruşulmadıqca o qədər də sözə qarışmayan Nağının əl qaldırdığını görən Doktor ona sözünü deməsi üçün işarət etdi. Bir neçə dil bilən bu aydın adam:
“Hər şey yaxşı, xoş, amma ən önəmli xüsusun üstündən keçdik”, – deyə başını yelləyəndə qaçaqlar: “Əcəba,
