иде Нури абый. Үзен шаяртудан тәм таба кебек иде ул, мондый «чәнчеп алулар» га безгә кушылып, газета-журнал нәшриятының тугызынчы катын тутырып көлә иде.
Бәхәссез – безнең «өчлек» не (хәмергә бәйләп әйтүем түгел, хәер, арыш маеннан да авыз иткәләдек, тик чамасын белеп кенә) Фаил оештырды булып чыга. Югыйсә мин Нури абыйны илленче еллар башыннан, ул «Кызыл Татарстан» газетасының рәссамы булып эшләгән чагыннан белә идем, ләкин бу олпат гәүдәле, гыйлеме ташып торучы, йөзе мәрхәмәткә тулы кеше белән аралашуым хәл белешүдән узмаган иде.
Күңелле дә, файдалы да иде бай китапханә иясе Нури абый белән әңгәмә корулары. Ул татар тарихын, дөнья шигъриятен, бигрәк тә шәрык шигъриятен әйбәт белә иде, бу өлкәдә безгә күп сабак бирде ул. Нури абыйның үз шигърияте дә гүзәл. Һәм бу лаеклы бәяләнде – сиксән бишенче елда Нури абый Арслановка «Иделем – илем» исемле шигырьләр һәм поэмалар китабы өчен Татарстан Республикасының Г. Тукай исемендәге бүләге бирелде. Кызганыч, «өчлек» не оештыручы Фаил бу шатлыкны уртаклаша алмады, көтелмәгән шаяртулары белән Нури абыйның сөенеченә сөенеч өстәгән булыр иде канә.
Шушы китабын безгә бүләк иткән иде ул. Анда болай дип язган:
Мәгъсум дус! Мәгъферүз!
Син минем шигырьләремне яратасың бугай – укы! Ә яратмасаң – укый торгач яратырсың әле. Шулай булмый мөмкин түгел!
Ихтирам белән, Нури Арслан.
Казан, 1983, март
Монда миңа һәм хәләлемә мөрәҗәгать ителеп тә теләкнең берлек санда гына язылуы гаҗәпләндермәсен – Нури абый китапны миннән кире алды да:
– Туктале, – дип елмайды һәм: – Мәгъферүзне оныта язган икәнмен ич, – дип, аның исемен өстәде.
Нури абый безнең редакциягә баштарак дүшәмбедә иртәнге якта ук килә иде. Бәлки, аны ял көннәрендәге ялгызлыгы яки шул көннәрдә күп эшләвеннән талчыгуы шуңа мәҗбүр иткәндер. Без аңа дүшәмбедә, гадәттә, эшебез тыгыз булуын әйттек. Һәм ул безнең үтенечне искә алды, очрашуларны башка көннәргә күчерде.
Бу юлы да Нури абый бүлмәмә дүшәмбедә түгел, ә чәршәмбедә (шулай хәтерлим) килеп керде. Тик иртәдән түгел, төш алды иде инде. (Фаил юк иде инде, ул сиксән икенче елның көзендә вафат булды.) Йөзендә гадәттәге елмаю юк, карашында кырыслык аермачык сизелә, еш кына тирән итеп сулый, авыру кешегә тартым иде аның үзен тотышы.
– Ярагыз интектерә башлады мәллә, Нури абый? – дип сорадым мин.
Аның аягындагы ярасы (сугышның онытылмас истәлеге, дия иде ул моны) ел саен ук булмаса да ачылгалый иде.
– Юк! – дип кырт кисте Нури абый. Һәм кинәт көлемсерәп: – Әлегә анысы кимерми, – диде. Аның авырлыкны елмаеп үткәрергә тырышу гадәте һәм дә уздыра алу көче бар иде. – Ал әле чиста кәгазь. Яз, – дип, бөтенләй бүтәнгә күчте Нури абый һәм ике куплетлы шигырен әйтеп яздырды.
Әллә
Ярык идәнле абзарга
Фил япканнар кешеләр.
Ярыклардан фил табанын
Кимергән ач күселәр.
Дәү ауган, ди, түзалмыйча
Коточкыч
