Санатыма дуу, ааспыты…. Огдо
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Санатыма дуу, ааспыты… - Огдо страница 9
– Тыый, оттон үөрэниэм дии, ыксаатахпына, кэнники кэтэхтэн да көһүөм, – диэн, былыр үйэҕэ ити туһунан толкуйдаабытын биллэрэн, кыыс дьоһуннаахтык хардараат, остуолун тардар аакка барда…
Хайалара да холбоһор, ыал буолар туһунан тыл быктарбатылар, быһыыта, санааларыгар да оҕустарбатылар. Аанчык баары баарынан, судургутук ылынар буолан буолуо. Оттон устудьуон уол, ситэ үөрэммэккэ сылдьан кыраланнахха уустук балаһыанньа тириэҕин сэрэйдэҕэ буолуо, ордук-хос тугу да саҥарбата.
Ити итинэн аастаҕа. Сааскы күн, чаҕылыйан, сырдыга дьикти. Ыйтан ый үүннэҕин аайы кыра-кыралаан ыараан иһэр Аанчык халтарааҥҥа сэрэнэн хаамар. Билиҥҥитэ, иһэ оннук айылаах улааппатар да, кини сирэйдиин кытта төгүрүйбүт курдук. Хата, доруобуйата балачча этэҥҥэ, чэгиэн буолан ыарахан кэмин этэҥҥэ аһарыыһы.
Үлэтигэр кинини хат диэн өссө ким да өйдөөн-дьүүллээн билэ илик. Бииргэ олорор кыыһа уоппускатыттан кэлбитэ. Инньэ гынан Толялыын дэҥҥэ кэриэтэ көрсөллөр. Киинэҕэ сылдьары кыыс сылаарҕыыр, кафе, буфет аһылыгын аны тулуйбат буолан, урут сөбүлээн чэйдиир сирдэригэр да сылдьыбатахтара ыраатта.
Ону ааһан сааскынан уол, бэйэтэ этэринэн, үөрэҕэр аһара ыктарда, биир үксүн курсовойа, реферата ситэ-хото оҥоһуллан иһиэхтээҕэ кыайда. Кини итинник кыһамньытынан кыыс киэн туттар, эһиил бэйэтэ эмиэ олус кыһаллан үөрэниэ турдаҕа. Үлэлиир буолан хаһан чуҥкуйуой, куруук түбүк үрдүгэр сылдьар уонна бэйэтэ кырачаан киһилэнээри күн-түүн долгуйа күүтэр ураты туругунан үлүһүйэн кыраны аахсыбат. Онуоха эбии Толятын таптыыра бэрт, кини туһугар тугу баҕарар тулуйуох этэ.
Аанчык, быыс буллар эрэ, аттынааҕы сквергэ бэркэ сөбүлээн дьаарбайар. Онно саас буолуоҕуттан аҕалар, кэлээскэлээх кырачааннарын үтэн, өрөбүл күн элбииллэр. Атын күннэргэ ийэлэр бэйэлэрэ сылдьар буолаллар. Итини көрө-көрө, кыыс мичээрдиир, кинилэр Толялыын эмиэ оҕолорун кыһанан көрүөхтэрин санаан олус долгуйа астынар.
Биир күн кыыс маҕаһыыннары кэрийэргэ былааннанна. Санаатыгар, саҥа кэлиэхтээх киһитигэр тугу ылыахха сөбүн эрдэттэн суоттанаары уонна иллэҥсийбиччэ атыыны-эргиэни көрөн сэргэхсийээри.
Толя биллибэтэҕэ үһүс нэдиэлэтигэр барда. Бука, үөрэҕэр ыктардаҕа, сааскы сессия субу ыган чугаһаатаҕа. Онон, хата, өҥнөөх сап атыылаһан, быыска-арыкка кыра быысыпка анньарга сөбө дуу…
Оргууй сыыйыллан, турар бэйэҕин бэйэтэ күөгэччи көтөҕөн үөһэ мэндиэмэҥҥэ илдьэр кирилиэстээх улахан маҕаһыыҥҥа, үлэ кэмэ буолан, киһитэ аҕыйах эбит. Аанчык, биэс мэндиэмэн тухары бииртэн-биир лааппылары кэрийэн, балай эмэ илистэ быһыытыйда. Бүтэһиккэ тиийбэккэ сананна, ол иһин бэттэх соҕус сып-сырдыгынан сандаарар биир дьоҕус павильону көрбүтэ, сыбаайба таҥаһа-саба, киэргэлэ ааҥҥа тиийэ анньыллыбыт. Итинник эгэлгэ киниэхэ өтөрүнэн наадата суоҕун быһыытынан, төттөрү эргийиэх буолан эрдэҕинэ, хайдах эрэ наһаа билэр куолаһа хантан эрэ:
– Заночка, маны көрүүй, бу фата эйиэхэ ордук