давлат идораларига, айниқса фирқа ташкилоти ва ижроия қўмитасида бўлишлигига тарафдор. Унинг аёлларга нисбатан ортиқча ишқибозлиги йўқ ҳисоб, бироқ ўзидан юқори, вилоят бошқармаларига борган ходимлари тўғрисида «культурный», чиройли кадр танлабсан, деган баҳо олишни шараф билади. Яна четдан келувчи текширувчилар бундай кадрлардан ортиқча нуқсон ва камчиликлар излаш ўрнига, уларга шайдо бўладилар-да, хатоларини хаспўшлаб, тўғрилаб қўйиш учун йўл-йўриқ ҳам кўрсатиб кетишади. Миндибаев кўп йиллик тажрибасидан келиб чиқиб, бу ҳийлани: «тешани сопини ўзидан чиқариш», деб айтади. У аслида анча уста раҳбар. Йигирма йилдан ортиқ биринчи. Демократ бошлиқ ҳисобланса-да, ўзига яраша принциплари бор. Натижага эришиш учун пахтакор ойлаб дам олишсиз даладан чиқмай меҳнат қилиши керак, деб ҳисоблайди. Шу сабаб, сезон пайтида эркак, аёлдан баробар талаб. Қўл остидагиларга, хўжаликларни назорат қилиш учун, мавсумий кураторлик вазифасини топширади.
Борий ака қизининг туманга ўтганини алқади. Маъқуллади ва ўзингни эҳтиёт қил, одамлар билан чиқишиб ишла, деди қисқа қилиб.
Кампир эса уйда додлади:
– «Машъал» хўжалиги йигирма чақирим бўлса. Кунда бораркансиз? Келинлигингиз қоладими? Болага ёлғиз мен қарайманми? Онамисиз, ё йўқми?
Янга ҳайрон эрига қараб гапирди:
– Фирқа топшириғи бўлса. Иложим қанча. Ўзингиз тушунтиринг!
Акобир онасини босди:
– Ойи. Хабарим бор, бу шахсан биринчининг қарори.
Кампир яна шанғиллади:
– Катталарнинг буйруғи билан қанча қиз-жувонлар бахтдан мосуво, оилалари бадном бўлиб кетади. Давлат иши шахсий ҳаётни йиғиштириб қўй деса, тўғрими? Эй, замонингга…
Акобир онасини койиди.
– Ойи, нималар деяпсиз! Мен яқинда фирқага кираман. Кейин келинингиз. Оғзингизга эрк берманг. Мансаб ҳам, мартаба ҳам шу меҳнат орқасидан. Партия топшириғини бажармай бўларканми?
Эрталабданоқ кураторлик белгиланган «Машъал»га Қалдирғоч йўл оларкан, нимага эътибор бериш, қандай шаклдаги ҳисобот олиши ҳақида қўлида эслатма бор эди.
Хўжалик идорасида зерикди. Раис аллақачон саҳарлаб пахтазор айланаётган экан. Унга кўрсаткичларни тақдим этишди, ҳатто истасангиз ўзимиз тўлатиб, кечгача ҳисоботни тайёрлаб қўямиз дейишди.
Қалдирғоч кўнди.
– У ҳолда мен ҳам дала айланганим бўлсин, – деди.
– Шу кийимлардами? Ҳаммаёғингиз хас, чанг бўлади-ку? Халат топиб берайликми? – деб чулдиради режа бўлимидаги қиз, унинг пўрим кийимларига ҳавасда тикилиб.
– Ўзимда топилади. Қаерда кийиниб олсам бўлади.
Озгина ўтмай, у эгнида механизатор комбинзони, устидан калта кўк халат, оёғида этикча ва сочларини рўмол остига олганча, шундоқ правленияга тақалган пахта майдонига йўл олди. Ёнида уни кузатиб юриш топширилган бояги бухгалтер қиз.
Уч-тўртта
