и т.д. и в древнетюркском языке don «нижний, низкий» [15]. В таджикском словаре дун – «нижний» [13]. Следовательно, «Донарык» означает «селение, находящееся в низовьях реки». «Городище (Бурана. – У.Ш.), – пишет П.Н. Кожемяко, – занимает большую впадину по обеим берегам мелководной р. Бурана в 15 км к югу от г. Токмака, на восточной окраине села Донарык, по-видимому, село Донарык находилось в низовьях р. Бурана.
Таким образом, по литературным, археологическим и этнографическим данным, исторический средневековый город Баласагун локализуется на месте городища Актобе.
1. Бартольд В.В. Баласагун // Соч. Т. 3. – М., 1965. – С. 355-357
2. Бернштам А.Н. К исторической топографии // I ВДИ. 1940. № 2. (II). С. 191-198.
3. Кызласов Л.Р. Раскопки древнего Баласагуна // Вестник МГУ Сер. Обществ. Наук. 1953. № 11. Вып. 14. С. 159-160.
4. Кызласов Л.Р. Работы Чуйского археологического отряда 1953- 1954 гг. // КСИЭ. 1957. Вып. 26. С. 88-96.
5. Караханиды в Мавераннахре по Тарихи Мунедджим-баши в османском тексте, с переводом и примечаниями В.В. Григорьева // Туркестанский сборник, Т. 403. – С. 39.
6. Волин С. Сведения арабских источников ІХ-ХVІ вв. О долине реки Талас и смежных районах // Труды Института истории, археологии и этнографии. Т 8. Алма-Ата, 1960. – С. 82-89.
7. Материалы по истории Средней и Центральной Азии Х-ХІХ вв. Ташкент, 1980. – С. 78.
8. Мухмуд ибн Вали. Море тайн // Материалы по Средней и Центральной Азии X-XIX вв. Ташкент, 1988. – С. 78, 92. 241.
9. Лившиц В.А. Согдийская надпись на венчике хума из Актобе (Чуйская долина). Рукопись. – С. 1-6.
10. Туркестанский сборник. Т 77. – С. 379. 24
11. Материалы по истории Средней и Централыной Азии XIX-XX вв.
12. Баласағұн Ж. Құтты білік. Алматы, 1986. – 124 б.
13. Таджикско-русский словарь. М, 1954. – С. 143-303.
14. Турецко-русский словарь. М., 1977. – С. 249.
15. Древнетюркский словарь. Л., 1969. – С. 160.
Известия АН КазССР. Серия общих наук. – 1991. – № 2. – С. 19-29.
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ АТЫН ӨЗГЕРТУГЕ НЕГІЗ ЖОҚ
«Ана тілі» газетінің 44-санында жарияланған академик Әбдуәли Қайдар мырзаның «Алма-Ата емес, Алматы…» мақаласын оқып, қолыма қалам алдым. Өйткені, бұл қазақтың ар- намысына, ұжданына, адамгершілігіне тиетін мәселе. Түркілер өздерінің кір жуып, кіндік кескен Отаны – Орталық Азияны мекендеп, мәдени өркениетке жеткен халық. Антикалық замандардан тұрақты қатынас орнатып, қалалар мен бекіністер салған. Олар отырықшы мәдениеттің орталықтары болған және үстінен Ұлы Жібек жолы өтіп, Шығыс пен Батыс елдерін байланыстыратын көпірлік қызмет атқарған. Түркілердің осынша бай тарихын, мәдениетін еуропалық орайдағы отаршылық көзқарастағы ғалымдар мейлінше бұрмалаған. Сондықтан да түркі әлемінің шынайы тарихы әлі жазылмағанына қазір көзіміз жетіп отыр.
Ә. Қайдар ащы болса да, ақиқат шындықты
