jou.”
Sy skram nou weg. Sy weet maar te goed dat sy nou slapende honde wakker gemaak het. “Ek is jammer. Dit het niks met my te doen nie. Wat in jou verlede gebeur het, is uitsluitlik jou saak. Ek vra om verskoning …”
Maar weer lag hy, trek haar aan die hand tot sy langs hom op die bank sit.
“Liewe mens, moenie so ongemaklik lyk nie! Ek is bly jy het gevra. Ek wou en moes jou al vroeër vertel het. Soos ek gesê het, daar is geen donker geheime in my verlede nie.” Toe word sy stem ernstiger: “Daar wás ’n meisie. Ek was werklik baie lief vir haar. Sy was ’n hele jaar jonger as ek, en toe ek klaar was met my teologiese studie, het sy nog omtrent drie jaar oor gehad om háár kursus te voltooi. Ek was reeds amper agt-en-twintig toe ons eers verloof geraak het. Sy wou nie dadelik trou nie. Wou darem eers ’n jaar of twee haar kennis benut voordat sy pastoriemoeder word. Maar toe die twee jaar verby is, het sy my vertel sy sien nie kans om ’n predikantsvrou te word nie. Sy is nie in die wieg gelê daarvoor nie, soos sy dit gestel het. Ek besef vandag sy sal nooit as ’n predikantsvrou deug nie.”
“En jy dink ék sal?”
Hy neem haar hand. “Ja, maar moet my nie verkeerd verstaan nie. As jy nou dink ek was die afgelope vier jaar doelbewus op soek na ’n vrou wat vir die amp as pastoriemoeder geskik is en dat ek jou op grond daarvan gekies het, dink jy verkeerd. Die afgelope jare het ek glad nie vrou gesoek nie. My gemeentesusters het wel,” glimlag hy. “Maar ek nie. Ek het net geglo God sal self die regte maat op die regte tyd na my toe bring. Die dag toe ek die eerste keer die kinderhuis besoek het en die suster daar ontmoet het, het ek net geweet: Hier is sy. Hier is my maat wat Hy vir my bedoel het. Isabé, ek het jou lief, waaragtig, opreg lief. Glo my, asseblief.”
“En die ander meisie … ?”
Hy kyk haar nog steeds eerlik aan. “Sy is net ’n mooi herinnering. Ek kan net mooi dinge van haar onthou, en ek is veral baie dankbaar teenoor haar dat sy destyds so eerlik was.”
“Maar jy het gesê jy het haar werklik baie liefgehad …”
“Ja. Destyds. Nie vandag meer nie.”
“Vergaan … liefde dan werklik so gou … so heeltemal?” Daar is iets pleitends in haar oë.
“Net as jy dit toelaat. Maar as jy daaraan bly vaskleef …” Hy aarsel ’n oomblik, vra dan reguit: “Is dit hoekom jy my nie ’n antwoord kan gee nie, Isabé? Omdat jy bly vaskleef aan ’n liefde wat nie meer bestaansreg het nie?” Hy sien die skrik in haar oë, weet dat sy vermoedens juis is. “Ek probeer nie in jou verlede delf nie, my liefste. Ek gaan jou nie eens vra hoekom ’n vrou soos jy op vier-en-dertig ook nog nie getroud is nie. Net hierdie een vraag: Sal jy my onthou solank jy weg is en onthou dat ek jou liefhet en dat ek jou my vrou wil maak?”
Sy kan net knik, wetende dat hierdie man vandag ’n kykie in die skuilhoeke van haar hart gekry het waar sy self dit nie maklik waag om te kyk nie. Sy hoor sy stem hier langs haar voortgaan, stil, rustig maar tog ook met ’n vasberade klank daarin.
“Die tyd gaan so gou verby, Isabé. Ek is twee-en-dertig, jy vier-en-dertig. Ons het minder tyd as ander jonger mense om die geluk van ’n huwelik en kinders te kan smaak. Ons durf nie langer met tyd speel nie, my liefste. Asseblief, wanneer jy terugkom, moet ons tot ’n besluit kom.”
Kinders … Vier jaar gelede is daar ook van kinders gepraat. En toe was alles verby. Vier jaar gelede … Dis lank …
Sy lig haar kop.
“Goed, Helmut. Wanneer ek van die Kaap terugkom, sal ek jou my finale antwoord gee. Solank jy besef dit kan ook miskien nee wees.”
’n Oomblik kyk hulle mekaar stil aan, dan knik hy. “Goed. Ek verstaan.”
Toe Isabé op Paradys aankom, kry sy haar pa in die studeerkamer.
“Waar is die ander mense?”
“Ma is na Janneman-hulle toe om te gaan kyk of sy kan help met die inpakkery. Jy is laat.”
“Ja. Ek was redelik vroeg klaar, maar toe kom die dominee daar aan.”
Helgard kyk sy dogter stip aan. “Klink my die dominee lê heelwat besoek af by die kinderhuis se woonstel vir die verpleegster.”
Sy ontwyk nie haar pa se oë nie. Tussen hierdie twee is daar geen geheime nie. Isabé weet haar pa terg nie maar net nie.
“Ja. Hy wil met my trou,” antwoord sy reguit.
Helgard knik. “En jy wil nie.”
“Ek het nie gesê …”
“Jy hoef dit nie te sê nie. As dit nie so was nie, sou jy tog ja gesê het.”
’n Kort stilte. Dan, huiwerig om weer aan ou wonde te krap, antwoord sy: “Dis ’n bietjie moeilik, Pa.”
“Net as jy dit moeilik maak, Isabé. Wíl maak.”
“Pa! Pa weet wat ek bedoel.”
Hy swyg eers, keer die vraag wat spontaan na sy lippe kom. Nee, hy wil nie weet of hierdie pragtige dogter van hom haar dan nie kon losmaak van gister en al die hartseer wat dit ingehou het nie. Liewer nie. Hy vra dan maar liewer ’n ander vraag: “Is jy bang dominee Weich sal uitvind van … vier jaar gelede?”
Die ooglede beweeg asof êrens ’n pynlike hou toegedien is. “Nee, Pa. Ek is nie bekommerd dat hy op straat êrens iets sal hoor nie. Maar hy moet weet.”
“Hoekom moet hy weet?”
Sy kyk hom byna geïrriteerd aan. “Natuurlik moet hy weet! Hy moet weet met watter soort vrou hy gaan trou. Hy het my van sy verlede vertel, hoekom hy nou nog ongetroud is. Daar is geen donker geheim in sy verlede nie,” en sy glimlag wrang. “Maar dis seker nie meer as reg dat hy van mý donker geheim weet voordat ons trou nie … as hy dan nog wíl trou, bygesê.”
Helgard is eers stil. Isabé wil bieg. So baie mense voel hulle verplig om te bieg en verongeluk sodoende alle kanse op moontlike geluk. Bieg knak so baie lewens so onnodig. Hy weet.
“My kind, jy hoef nooit weer enige raad van my te aanvaar nie, maar die raad wat ek jou nou gaan gee … asseblief, neem dit aan! Moenie bieg nie. Laat die verlede met rus. Dit het niks met jou en Helmut se toekoms saam uit te waai nie.”
Sy lyk amper geskok. “Pa bedoel ek moet met ’n leuen …?”
“Leuen? Watse leuen? Daar word nie gelieg nie. Hy is darem seker nie onnosel nie. Hy moet tog kan raai daar was die een of ander tyd ’n man in jou lewe …”
“Hy weet dit reeds. Maar dis al. Dat ek wel vroeër ’n verhouding gehad het.”
“En dis nie nodig dat hy iets meer weet nie.” Hy leun dringend vorentoe. “Isabé, my kind, luister vir Pa, asseblief. Wat is daar werklik om te bieg? Die grootste wat jy voor Helmut sou moes bely, sou wees dat jy nie meer ’n maagd is nie. En jy het my verseker dat dit wel die geval is.”
“Dit is ook so.”
“Nou dan? Ek dink jy gaan onvergeeflik selfsugtig wees as jy hom die besonderhede van vier jaar gelde vertel.” Sy oë pen haar vas. “Want jy gaan dit nie regkry dat
