dan is dit reg so, Maxie. Ek sal ook nie met hom trou as hy die laaste man op aarde is nie. Solank julle net nie verwag ek moet julle kleintjies grootmaak nie.”
“Toemaar, Dora, dít sal ek nooit van jou verwag nie. Ek weet jou grootste vrees in die lewe is dat jy nóg ’n kind sal moet versorg. Ek weet watter nagmerrie dit vir jou was om mý groot te maak. Jy herinner my genoeg daaraan.”
“Dis nie dat jy so donners stout was nie,” probeer sy troos. “Nie soos daardie spul bliksems by my eie huis nie. Dis net dat jy so aan ’n mens gehang het. Soos ’n stertjie al agter my aan was. Ek wou net partykeer ’n bietjie asemhaal, my eie ding doen, jy weet.”
“Oukei, Dora, ek weet. Ek was soos ’n blok aan jou been. Maar dis nou verby. Lankal verby. Ek bly al jare lank in my eie woonstel en kom net hiernatoe wanneer Ma my vir een van haar get-togethers nooi. Of ... partykeer as ek toevallig hier verbygaan.”
En elke keer hoop ek iemand sal bly wees om my te sien.
“En nou gaat jy trou?”
Ek skrik ’n bietjie toe Dora dit sê, so hardop sê. “Wel, ja, dit lyk so. Ek dink Gustav gaan my vra. Vanaand nog nadat hy klaar saam met die boys gekuier het. Hy’t gevra ek moet vir hom wag.”
“Nou maar dan moet jy maar met hom trou en klaarkry, Maxie.”
“Is dit al wat jy te sê het, Dora?”
“Wat meer wil jy hê moet ek sê? Jy sal in elk geval nie vir my luister nie. “
“Wel, jy kan ten minste probeer. Dis hoekom ek vir jou daarvan vertel het.”
“Hoekom? Sodat ek op en af moet spring en jou geluk moet wens? Of sodat ek vir jou moet sê jy doen ’n dom ding? Dis wat jou ma gaan doen. Sy gaan nie daarvan hou dat jy wil trou nie. Jou ma is lief vir mans, maar sy’s nie een vir ’n getrouery nie. Het haar lewe lank nog nooit getrou nie. Nee, sy loop los. Flenter rond. Dan met dié gigolo, dan met daai een.”
“Jinne tog, Dora, dis jou mond wat los is, nie my ma se lopery nie. My ma flenter nie met gigolo’s rond nie.”
My ma is wel Pavlov-georiënteer. Sy sien ’n man, sy wil hom hê, sy gee hom ’n pos in haar party. Johanna van der Merwe is ’n formidabele vrou, Johanna van der Merwe is een van die “women who run with the wolves”, sy leef vinnig en vreesloos, sy dans op haar eie deuntjie in die maanlig, haar arms wyd gesprei, haar voete vry. Maar dit sal Dora nie verstaan nie. Sy oordeel met die oordeel van iemand wat sensible shoes dra terwyl Ma, nes ek, nie eens sensible slippers het nie.
“My ma is ’n openbare figuur, Dora,” verduidelik ek oor die vrou wat aan my geboorte gegee het en my toe opsy geskuif het. “Daar sal gou genoeg oor haar geskinder en geskryf word as sy vir haar gigolo’s huur om agter haar aan te loop.”
Daar wórd oor Ma geskinder en geskryf, daar wórd oor haar vrae gevra, maar dis altyd van so ’n aard dat niemand daarop hoef te antwoord nie. Dis dáár – die agterdog, die nuuskierigheid, die ge-tjie-tjie. Maar Johanna van der Merwe gooi ’n groot genoeg skadu om die publiek te verwar en hul monde te snoer.
So ’n hoë boom sal tog seker nie iets hê om weg te steek nie, nie as sy die mans aan haar sy so openlik flaunt vir die wêreld om te sien nie. Sal sy?
“Die mans wat my ma vergesel na die vele geleenthede waarheen sy moet gaan, is mans wat sy ken of lede van haar party. Kollegas met wie sy ’n streng werksverhouding het wat soms naure voortgesit word,” verdedig ek my ma se twyfelagtige eer. The lady doth protest too much, ek weet. Ek klink kompleet soos een van Ma se afgevaardigdes wat ’n saamgeflanste persverklaring aflees, maar ek voel dis my plig om my ma se sedes of gebrek daaraan te verdedig. Nie dat my betoog enigsins ’n indruk op Dora maak nie, sý is nou eenmaal immuun teen sugar-coated bull.
“Is maar dieselfde ding, kind. Net met ’n ander naam. Niks kom tot iets nie. Hulle is net by-products, dis wat die spul mans saam met jou ma is. Props wat sy met haar saamsleep. Mooi mansmense wat soos filmsterre lyk. Sy soek hulle uit soos sy na ’n nuwe handsak sal soek. Die regte kleur en alles sodat dit by haar rok pas. Ek ken jou ma mos langer as wat jy haar ken, kind. Jy kan my niks van haar vertel wat ek nie weet nie. Kyk dan nou die man saam met wie sy gister hier weg is ...”
Ek wil nie na Dora se gesanik luister nie, maar ek is tóg geïnteresseer. Op een of ander manier moet ek byhou met my ma se romantiese eskapades. Johanna van der Merwe het die vermoë om tussen die sosiale blaaie van die pers deur te glip sonder dat haar onderrok te ver uithang. Maar ék as haar one and only nasaat behoort te weet wat gaan vir wat en waar sy haar op die road less travelled bevind. Ek wens sy wou by een man hou, verkieslik ’n Karoo-omie met ’n skaapplaas en ’n slegte hoesie, maar dis net nie haar styl nie.
“Wie’s dit hierdie keer, Dora? Saam met wie is my ma hier weg?” vra ek met ’n innerlike sug.
“So ’n gladde jan. Jy kan hom deur ’n ring trek. Mister Perfect homself. Lyk ’n bietjie soos ’n kraai met ’n das om sy nek.”
“ ’n Kraai?”
“Ja, man. Sulke gladde swart hare wat hy agtertoe kam. Dik hare. Blink. Half mooi. Lyk soos ’n gentleman, as ’n mens nog glo daar bestaan ’n ding soos ’n gentleman.” Dora se hande begin saampraat. “ ’n Ken en ’n kakebeen soos ’n ... soos ’n broodblik. Of ’n baksteen. ’n Regte baksteen, nie van die gemors wat die regering gebruik om HOP-huise te bou nie.” Sy klop-klop op die tafel voor haar. “Sterk. If you know what I mean.”
“Dora? Hoe praat jy dan nou?” Ek lag in haar gesig. “Ek dog dan jy is klaar met mans?”
“Maxie, jy ken my. Ek soek nie ’n man naby my of my dogters nie. Mans is moeilikheid. Die meeste van hulle se maens moes hulle kleintyd doodgelê het. Maar hierdie een is mooi genoeg om aan ’n Kersboom te hang. Hierdie een bring nie net moeilikheid met hom saam nie, hy’s van troubles aanmekaar gesit, so groot soos wat hy is. Hóór wat Dora vandag vir jou sê. En hy’t genoeg guts vir ’n hele army. Hy’s te lank en hy’s ’n té mooie man. Hy’s dydelik, Maxie, té dydelik. Too much.
“Oor hierdie een gaan jou ma nog lang trane huil. Sy’t nie kop as dit by mans kom nie. Trek haar neus op vir goeie boeremense en val vir vreemdelinge. Dié een saam met wie sy gister hier weg is, is dalk nog ’n Mexican, of ’n Spaniard of miskien nog ’n Italian, hy’t die stem daarvoor. Klink of hy enige oomblik vir jou kan begin sing tot jy aan die huil gaan en sy voete soen, amper soos daardie vet mans wat so diep uit hul groot mae opera en sulke hogere dinge sing. Behalwe dat dié een nie vet is nie, net groot. Baie groot. Soos ’n man moet wees.”
Ek skrik. Kyk, as die man wat hierdie keer saam met Ma is, Dora se klipsteenharde hart kan raak, sal hy met Ma kan toor.
“Donker oë,” is Dora nog aan die swymel. “Kyk dwarsdeur ’n vroumens, onder haar klere in, anderkant uit.”
Onder Dora se klere ook in? Anderkant uit? Dis genoeg om ’n mens bang te maak.
“Sal beter wees as hy na sy eie land toe terug wil gaan,” brom Dora.
’n Nare vermoede kom by my op. Kyk, Dora is ’n drama queen, maar hierdie getjommel van haar oor ’n mansmens is ek nie gewoond nie.
“Wie’s die man, Dora?”
“Hy hét hom aan my kom voorstel. Vreeslik voor op die wa. My hand gedruk asof hy nie bang is vir my nie. Ook nie
