struktuur lê baie onopgeloste raaisels wat nog verklaar moet word, soos ook in Ansie van der Merwe se geval.
Sy was een van die baie bebloedes wat daardie dag deur die ambulanse aangery is ná die skokkende terreuraanval in ’n inkopiesentrum in die stad. Aanvanklik is net na die onmiddellike fisieke nood van die pasiënte omgesien. Die operasiesale het soos ’n slagplaas gelyk. Daar is bloeiende are toegeklem en afgebind, gapende wonde ontsmet en toegewerk, buike oopgesny om te kyk wat aan die vergruising gedoen kan word, ledemate met die grootste geduld gespalk, party geamputeer. En party moes hulle wegstoot dodehuis toe. Suigelinge, kleuters, grootmense, ou mense, swart, bruin, wit . . . as ’n bom ontplof, vra dit nie vrae nie.
Een van hulle was Anna van der Merwe, volgens die identiteitsboekie in haar handsak. Dit was nog vasgeklem in haar hande toe die noodspanne op haar bewustelose liggaam afgekom het. Gelukkig kon sy dadelik geïdentifiseer word. Daar was so baie wat eers ure later, party selfs dae later, geëien is.
Die foto in die boekie het kwalik vergelyk met die opgeswelde gesig, blou oë en bloedbeklonte hare. Alles is gedoen wat gedoen moes word. Daarna kon hulle net wag en hoop.
Maar soos die weke maande geword het, wou die hoop beskaam. Fisiek het sy heeltemal herstel, maar sy het geweier om die donker wêreld te verlaat waarin sy so brutaal geslinger is. Toets op toets is gedoen, tweede menings, derde menings is ingeroep, en teen die end was dit net dokter Engelbrecht wat bly vasklou het aan die hoop dat daar wel ’n kans op herstel is. Hy, en Ansie se neef wat op ’n dag uit die bloute by die kliniek opgedaag het. Hoekom Lochner Bothe eers maande ná die ontploffing sy verskyning gemaak het, het hy nie gevra nie. Dit was vir hom genoeg om te weet hy bedoel dit opreg met Ansie en dat hy geen steen onaangeroer sou laat om haar te help om weer ’n normale lewe te lei nie. Die arme meisie het ten minste nou iemand gehad wat na haar kon omsien, wat werklik omgegee het.
Soos drenkelinge het hy en Ansie se neef vasgeklou aan die power strooihalmpie dat wonderwerke nog gebeur; wel al gebeur het met pasiënte wat lang tye in ’n koma was. Dokter Engelbrecht het die een na die ander geval opgediep en as voorbeeld voorgehou ter versterking van Lochner Bothe se hoop en sy eie wankelmoedige geloof. Talle mense het al in die verlede ná weke, maande, jare uit ’n koma bygekom, gesond geword en ’n normale lewe gelei. Dit kan met Ansie ook gebeur.
En vandag het dit gebeur. Weliswaar is daar miskien nog ’n lang pad voor, maar van vandag af kan sy begin aanstap, het die stagnasie geëindig. Sy dink normaal, reageer normaal. As gister net ’n swart vergetelheid agter haar is . . . Wie weet, miskien is dit ’n genade.
By die dokter se spreekkamer word Ansie ook niks wyser nie. Sy hoor maar net wat sy reeds weet. En sy kry dieselfde preek. Moenie jou ontstel oor jou geheueverlies nie. Ontspan. Dit sal vanself terugkom. Maklik om te praat . . . Maar sy swyg, luister hoe haar toekoms deur die twee mans beplan word.
“Sy is nog baie swak, maar met Liesbet se hulp sal sy oor die weg kom tot sy sterk genoeg is om haarself te versorg. Dink u ons sal so oor ’n week of veertien dae al kan ry?” wil Lochner weet en Ansie vererg haar. Hy staan en tref reëlings sonder om eens na haar kant toe te kýk – asof sy ’n verstandelose kind is wat nie in ag geneem hoef te word nie.
“Ons moet maar kyk hoe sy vorder. Ek glo egter sy sal binne ’n week gereed wees. Ek glo sy sal nou elke dag aansterk. Sy is fisiek gesond.”
En die dokter is net so erg! Bespreek haar sonder om eens te vra hoe voel sý oor alles! Kragtie, sy het haar geheue verloor, nie haar verstand nie!
“Ek dink ek is sterk genoeg om dadelik te vertrek. Dis onnodig dat ons langer hier rondlê.”
Die twee koppe draai gelyk na haar en sy lig haar ken. A nee a! Sy mag darem seker ook ’n stuiwer in die armbeurs gooi terwyl dit nou om háár armbeurs gaan. Want dis iets wat haar die afgelope ure geweldig begin hinder het. Die koste wat hierdie onbekende neef al ter wille van haar aangegaan het. Suster Gertenbach het vertel hoe duur die hotel is. En sy sal self ook nie vir ’n hongerloon werk nie. En daar is dokter Engelbrecht . . . en die maande in die kliniek . . . Sou Lochner vir alles moes betaal . . . of het hulle haar as ’n staatspasiënt behandel? wonder sy onrustig.
“As ons nou oorhaastig is, kan jy dalk ’n terugslag kry,” sê Lochner versigtig.
“Watse terugslag kan ek kry? Dokter Engelbrecht sê ek is gesond. Wat kan my oorkom? Ek sal tog seker nie in ’n week se tyd by ’n vreemde hotel my geheue terugwin nie. Ek sien geen rede hoekom ons langer hier moet ronddraal nie. Ek . . . wil wegkom van hierdie plek af.”
Die twee mans se oë ontmoet vlugtig. Die dokter knik. “Sy is miskien reg. Hoe gouer sy uit die stad wegkom, hoe beter. Daar in die stil, rustige natuur van jou wildplaas sal sy gouer tot kalmte kom en rustiger word.”
Toe Lochner nog onseker lyk, val Ansie weer weg: “Ek kan mos in die motor lê as ek moeg word. Asseblief, Lochner!” Sy weet nie hoekom nie, maar sy het skielik ’n intense drang om uit die stad pad te gee, en dis nie net om verdere koste te bespaar nie. As sy dan ’n ruk lank op sy wildplaas moet gaan bly, laat hulle dan daar kom.
“Ons vlieg terug.”
“Maar jou motor . . .?”
“Dis ’n gehuurde motor. Ons vlieg terug. My buurman sal ons met sy vliegtuig kom haal. Nou goed dan. As jy seker is . . .”
Sy knik net, beaam niks hardop nie, want sy is glad nie seker nie. Wat haar betref, gaan sy binne enkele ure in ’n vliegtuig klim en toelaat dat ’n wildvreemde man haar wegneem na sy eensame wildplaas êrens in die gramadoelas . . . en of dit die regte ding is, is sy glad nie so seker van nie. Maar die alternatief is heeltemal onaanvaarbaar: om op ’n vliegtuig Kaapstad toe gesit te word en dan aan haar lot oorgelaat te wees . . . Nee. Sy sal Lochner Bothe net moet vertrou, dis al.
Suster Gertenbach wag hulle by die hotel in en kry die blye nuus dat die dokter só tevrede is met sy pasiënt dat hy selfs verlof gegee het dat hulle dadelik huis toe kan vertrek.
“Ek sal u natuurlik ’n volle maand se salaris betaal en is ook bereid om u vir ’n kennisgewingmaand te vergoed. Dit was baie gaaf van u om ons so te hulp te kom, suster.”
Die ronde gesiggie straal van oor tot oor. “Natuurlik moes ek julle eers help. Plig kom voor plesier. Wanneer moet ek begin inpak?”
“U goed kan u maar dadelik pak. Ek gaan nou ons reëlings tref en dan sal ek sê wanneer Ansie se goed gereed moet wees. Ek verwag egter dat ons so teen môremiddag sal vertrek.”
Ansie word na haar kamer begelei en toe die deur agter die twee dames toegaan, keer eersgenoemde haar na die ouer vrou.
“Suster, sê my net . . . Dra u kennis van gevalle waar mense hul geheue verloor en dit later weer teruggekry het?”
Die suster glimlag met deernis. Sy begryp. “Ja, my kind. Ek weet van ’n hele paar gevalle. Party s’n het mettertyd, stuk-stuk teruggekeer. Ander het weer die een of ander skok opgedoen en toe skielik was alles weer daar. Jy moet jou nie bekommer nie. Alles sal vir jou regkom.”
“Maar daar is dié wat nooit weer onthou het nie, nie waar nie?”
“Ja, maar dit hang alles af van hoe ernstig die oorspronklike beserings was. Mense met ernstige breinskade . . . Maar jy, Ansie, het nie ernstige breinskade opgedoen nie. Dokter vermoed dit was net die geweldige skok wat gemaak het dat jy tydelik jou geheue verloor het.”
“Ek weet, ja, maar . . . Kry almal wat nie ernstige breinskade opgedoen het nie die een of ander tyd hul geheue terug?”
