tronk geskud het. Die tronkdeure het oopgegaan en al die gevangenes se boeie en houtblokke het losgeraak.
Nie net het die dak ná hierdie geweldige aardbewing amper ineengestort nie, maar die fondamente het ook begin bewe. Dit was moontlik ’n teken dat hier vir die tronkbewaarder ’n nuwe fondament op pad is. Hierdie gebeure was ’n manifestasie van God se krag.
Die bewaarder het skielik wakker geskrik. Toe hy sien die tronkdeure staan oop, wou hy homself om die lewe bring, want hy het gedink die gevangenes het ontsnap. Sy eerste reaksie was om sy swaard uit te trek en homself dood te maak, want hy was deur vrees gedryf. Hy het geweet die Romeinse owerheid sou hom in elk geval doodmaak as die gevangenes ontsnap het.
Maar toe stel Paulus en Silas hom met dié woorde uit Handelinge 16:28 gerus: “Moenie jouself doodmaak nie! Ons is nog almal hier.”
Steeds bewend van vrees, het hy voor hulle neergeval. God se teenwoordigheid en dramatiese ingryping het die bewaarder waarskynlik iets laat besef wat ooreenstem met die woorde in Lukas 12:5, 1953-vertaling: “Vrees Hom wat, nadat Hy doodgemaak het, by magte is om in die hel te werp.” So ook die woorde in Hebreërs 10:31: “Dit is verskriklik om in die hande van die lewende God te val.”
Ek weet die Uitreik-handboeke sê dat die postmoderne mens nie meer vir die hel en God se oordeel skrik nie. Daarom werk dit nie om met mense daaroor te praat nie.
Ek dink egter dis oneerlik om hierdie werklikheid te verswyg. Die Gees kan immers ander gewaarwordinge bewerk as wat Uitreik-handboeke dikteer.
Voorheen was die tronkbewaarder se besorgdheid deur die grense van hierdie aardse lewe beperk, en het hy nie verder as dit gedink nie. En tog het hierdie man pas daarna met groot besorgdheid oor sy ewige toekoms gevra: “Menere, wat moet ek doen om gered te word?” (Handelinge 16:30)
Hierdie man het radikaal verander. God se krag het ewe skielik aan hom perspektief gegee. Hierdie perspektief is noodsaaklik.
God het sy krag op twee maniere gemanifesteer:
1. Deur die aardbewing
Almal, ook die tronkbewaarder, het besef die aardbewing was ’n ernstige saak. Dit was nie oëverblindery of ’n kulkunstenaar wat ’n toertjie uitgehaal het nie, maar die krag van God die almagtige wat aan die werk was. Die feit dat ’n geharde Romeinse soldaat bewend neergeval het, weerspieël sy besef van die werklikheid van die gevaar en dat dit nie sy verbeelding was nie.
2. Deur hul harte te beheers
Omdat God hul harte beheers het, het Paulus en Silas nie gedoen wat gevangenes gewoonlik onder sulke omstandighede doen nie, naamlik om so vinnig moontlik te probeer wegkom. Die bewaarder het sonder meer aanvaar dat hulle ontsnap het en wou homself daarom om die lewe bring. Maar Paulus en Silas het in die tronk gebly, want God het hul harte beheers.
Die bewaarder het tot insig gekom. Hy moes besef het dat God se almag nie net die wêreld kan laat skud nie, maar ook mense se harte kan beheers. As God se almag só groot is, hoeveel te meer kan Hy dan nie aan ’n mens doen nie, en dan spesifiek ’n sondige mens soos hierdie tronkbewaarder?
Die bewaarder se oë het oopgegaan. Hy het besef dat daar groter werklikhede as hierdie wêreld is en groter gevare as die aardse. Hy het ook sy eie gebrokenheid ervaar en nuwe insig bekom! Hy het voorheen nooit so oor homself gedink nie. Maar nou wou hy weet wat hy moet doen om gered te word.
As die tronkbewaarder vandag hierdie vraag sou vra, sou hy ’n hele verskeidenheid antwoorde kon kry. Die Amerikaanse pastoor en berader dr. Albert Martin, gee die volgende voorbeelde:
• As hy die vraag aan ’n humanistiese sielkundige sou vra, sou die antwoord waarskynlik so iets wees: “Jy bewe, meneer die tronkbewaarder, jy is emosioneel ontstig, jy het ernstige probleme. Jy sit met ’n skuldgevoel wat van buite af op jou afgedwing is. Dis ’n ernstige probleem wat lank sal neem om op te los.”
• ’n Metodis sou waarskynlik antwoord: “Wat jy moet doen, is om ’n besluit te neem, en as jy die besluit geneem het, dan teken jy die dag en die datum aan, en dan is jy gered.”
• Iemand wat maklik glo (easy-believer) sou moontlik só antwoord: “Glo net, en jy’s reg – dis al. Niks verder nie. Of sê net: ‘Ek glo’ – dan is jy gered.”
• Van ’n sakramentalis (iemand wat glo ’n mens word slegs gered as jy gedoop is en nagmaal gebruik) sou hy waarskynlik hoor: “Jy moet gedoop word. So gou moontlik. Jy moet by water uitkom.”
• ’n Hiper-Calvinis se antwoord sou min of meer só klink: “Ek het goeie nuus: jy is eintlik lankal gered, jy het dit net nie geweet nie. Dis iets wat outomaties gebeur. En dis buitendien nie iets waaroor ’n mens eintlik praat of dink nie. Want jy kan elk geval niks daaraan doen nie. Jou probleem is ook dat jy vra wat jy moet dóén om gered te word. Jy kan niks doen nie. Al wat oorbly, is om te sit en wag en kyk wat gebeur.”
Ek wil ook die volgende moontlike antwoorde byvoeg:
• Ek dink daar is sommige gereformeerdes wat so sou antwoord: “My vriend, as jy nie uitverkies is nie, kan jy in elk geval doen net wat jy wil, jy sal nie gered word nie, en dis nou maar jammer. Sit dus maar net en wag totdat jy begin agterkom of jy uitverkies is of nie.”
• Ander gereformeerdes sou antwoord: “As jy in die verbond gebore is en gedoop is, gaan jy eintlik outomaties salig word. Die verbond werk outomaties. Jy hoef nie eintlik tot geloof te kom en jou te bekeer nie.”2
• ’n Werkheilige se antwoord sou waarskynlik so geklink het: “Jy moet eers ’n nuwe blaadjie omslaan. Eers regmaak, eers skoonmaak, en dan kan jy na Christus toe gaan.”
• En laastens, ’n geestesdrywer sou waarskynlik gesê het: “Jy moet eers in vreemde tale praat voor jy gered sal word. As jy dit nog nie gedoen het nie of dit nog nie met jou gebeur het nie, is jy nog nie gered nie.”
In teenstelling met al hierdie antwoorde, sê die Bybel doodeenvoudig: “Glo in (op) die Here Jesus, en jy sal gered word, jy en jou huisgesin.”
Die tronkbewaarder het onmiddellik die antwoord gekry, en het ook onmiddellik daarop reageer. Daar was nie ’n lang gesoek en eindelose navorsing om by ’n soort mistieke of esoteriese antwoord uit te kom wat ook moeilik uitvoerbaar is nie.
“Geloof is nie om bloot te glo in die bestaan van God nie.”
Die Bybel se antwoord is verbasend eenvoudig. Maar ons moet ook deeglik besef dat hierdie antwoord nie al was wat Paulus en Silas aan die bewaarder gesê het nie. Hulle het daarna lank met hom en sy huisgesin gepraat en hulle baie dinge geleer. Ek dink dat die antwoord meer behels as net die antwoord wat hy gekry het, want die antwoord is ’n samevatting van alles wat Paulus en Silas later die aand aan die bewaarder en sy huismense gesê het.
Die bewaarder het dadelik geglo.
Geloof is nie om bloot te glo in die bestaan van God nie.
Hierdie geloof is iets anders as ’n Oosterse geloof. Baie Oosterlinge sê: “Jy moet glo.” Punt. Maar in wie jy glo en wat jy glo, is vir hulle minder belangrik. Jy kan glo in die bestaan van sekere afgode of in sekere godsdienste en godsdienstige handelinge – dan is alles in orde.
Geloof is nie om bloot te glo in die bestaan van God nie.
Bybelse geloof beteken ook nie bloot om te glo in die bestaansreg of geldigheid van die Christelike godsdiens of van ’n bepaalde
