hou stil voor die woonstelblok en sy kyk hom dankbaar aan. “Ja, dit is so. Ek is baie dankbaar dat ek hierdie vonnis gekry het.” Haar oë word weer ernstig. “Maar daar is iets wat ek nie kan vergeet nie. Iemand wat ek die res van my lewe nooit sal kan vergeet nie. Iemand … ”
“Maar natuurlik sal en kan jy hom nie vergeet nie. ’n Mens hou mos nie sommer op om iemand lief te hê nie, al kry jy hoe seer.”
“Van wie praat jy?”
“Van jou man, natuurlik. Of was dit nie na hom wat jy verwys het nie?”
Haar ooglede val vinnig. Niel … Dis met ’n skok dat sy besef dat Niel net ’n vae skim in haar herinneringsveld is. Sy kyk onwillig op. Hy het gesê jy hou nie op met liefhê net omdat jy baie seergekry het nie. Het sy Niel nog lief? wonder sy half verdwaas. As jy iemand liefhet, vergeet jy daardie persoon tog nie. En sy het Niel amper vergeet … Hy sien die ontsteltenis in haar oë en frons, sê vinnig: “As jy my gaan nooi vir ’n koppie koffie sal ek beslis nie nee sê nie.”
Sy ruk haar gedagtes weg van die onaangename onderwerp en sê vinnig: “Dan kan jy kom koffie drink. Daar is nog iets wat ek wil vra, asseblief.”
In die kombuisie maak sy koffie terwyl hy teen die deurkosyn aanleun. Hy kyk haar peinsend aan en hoewel hy twyfel of hy op die regte spoor is, sê hy tog: “Ek het gewonder wanneer jy gaan vra. Ek kan dit vir jou reël. Hy is geregtig op besoeke.”
Sy hou haar besig met die koppies. Hy is op ’n dwaalspoor en sy weet nie hoe om hom reg te help nie. Sy voel skielik in ’n hoek gedryf.
Hy kom langs haar staan, kyk ondersoekend op haar af. “Dis tog wat jy wou vra, dan nie? Wanneer jy jou man kan gaan besoek.”
Haar keelspiere trek styf en sy sluk swaar. Dan kyk sy pleitend op. “Móét ek?”
Hy lyk ’n oomblik peinsend en antwoord versigtig: “Dit is nie ’n moet nie. Maar ek het gedink jy sal hom graag wil sien.”
Sy vee met haar hand oor haar oë. “Ek … weet nie … ”
Hy roer sy koffie om en om. “Dis jou keuse, Wanya, maar miskien sal dit goed wees as jy ’n slag gaan.”
Sy skud haar kop afwysend. “Ek is bang.”
Hy hou haar oë gevange. “Waarvoor?”
“Vir … om hom in daardie omstandighede te sien.”
“Is dit al rede?”
Sy aarsel, erken dan lamlendig: “Nee. Ek is bang … sommer net bang … ”
“Vir jouself? Eintlik vir jouself, nie waar nie?” Hy lees die antwoord in haar oë, sê bemoedigend: “Dan is dit juis noodsaaklik dat jy moet gaan. Jy is baie verward en die seer en ontnugtering lê nog vlak. Jy twyfel of jy jou man nog liefhet.” Hy sien sy wil protesteer. Maar hy bly beslis: “Dis waar, nie waar nie?” Haar kop sak en hy vervolg met ’n deernisvolle stemtoon: “Jy hoef nie sleg te voel daaroor nie, liewe vrou. Dis baie menslik dat jy nou sal twyfel. Hy het jou diep teleurgestel en jy het diep seergekry. Maar liefde sterf nie so maklik nie. Deur Niel te vermy, gaan jy nie sekerheid kry nie. Deur hom te gaan besoek, sal jy baie dinge opklaar.”
Sy kyk lank na hom, sug dan en tel haar koppie koffie op, stap deur na die sit-slaapkamer. “Goed dan. Jy kan maar reël wanneer ek moet of kan gaan.” Sy gee ’n kortaf laggie, maar hierdie keer gee dit hom geen vreugde nie. “Jy moet baie sleg van my dink.”
“Hoekom moet ek?”
“Ag, Roelof, toe jy my leer ken het, was ek ’n ledige rykmansvrou wat nie eens geweet het van watter kant af ’n mens ’n ui begin skil nie. ’n Vrou wat geld gemors het op onbenullighede en … ”
“Wanya … ”
Maar sy gaan opgewonde voort: “Moenie probeer om my te troos nie, Roelof. Ek weet presies wat ek was. ’n Dronk vrou wat ’n jong lewe kortgeknip het … Dis na hóm wat ek netnou verwys het … die jong seun wat ek doodgery het. Ek weet nie eens hoe hy gelyk het nie. Maar ek is die oorsaak van sy dood … en ek sal dit nooit vergeet nie.”
Hy neem haar aan die skouers, draai haar na hom, kyk af in die traannat oë. “Natuurlik sal jy nie. Die feit dat hy ’n straatkind was met ’n onbenydenswaardige lewe en dat sy dood miskien ’n groot verlossing uit die diepste ellende was, maak geen verskil nie. Nee, jy sal nie vergeet nie. Maar daar is ander kindertjies wat nog lewe, Wanya. Kindertjies soos Pikkie van Jan Hofmeyr. Teenoor wie jy kan vergoed.”
“Ek sal nooit kan vergoed nie, Roelof. Mense soos ek en Niel … O, ek het geen reg om Niel vandag te verwyt of ’n vinger na hom te wys nie. Ek was niks beter as hy nie. Hy was die steler, ek die deler. Ons is albei skuldig. Ek het maar net te graag ontvang, gegryp na alles wat ek wou hê en kon kry.” Sy wys na die kartondose wat opgestapel rondstaan. “Duisende rande se klere, handgemaakte skoene … pelse … Gekoop met die hardwerkende mense van hierdie land se spaargeld … ’n nuttelose spul goed. En ek weet nie wat om daarmee te maak nie!” Sy sluk. “Dís wat ek jou wou vra. Ek het geen nut vir hierdie goed meer nie. Ek weet van ’n winkel in die stad waar hulle tweedehandse klere inkoop. Kan jy my asseblief help om die spul goed daar te kry?”
“Natuurlik. Ek sal jou môremiddag vroeër by tant Bes kry en dan kan ons dit neem.”
“Dankie.” Sy skud haar kop. “Jy en tant Bes … Julle is goeie mense. Die sout van die aarde. As ek vir my en Niel met julle vergelyk … ”
“Niemand is goed nie, Wanya. Selfs Jesus het die persoon aangespreek wat hom ‘goeie meester’ genoem het en gesê daar is niemand op hierdie aarde wat goed is nie. Net die Vader in die hemel is goed. Ek en tant Bes het ook ons foute en tekortkominge. Hoeveel weet net ons.” Hy glimlag skeefweg. “So is dit, Wanya. Omdat elke mens homself die beste ken, weet hy ook hoeveel foute en tekortkominge hy het.”
Sy moet protesteer. “Ek weet geen mens is volmaak nie, maar as ek na jou en tant Bes kyk … Julle het dit jul roeping in die lewe gemaak om ander te help. Maar ek en Niel … Vir ons het die lewe bestaan uit hebsug en geldsug … en selfsug. Ek was al die jare toegespin in die goue kokon van rykdom, maar dit was gesteelde rykdom … uit die beurse van ander. En toe moet ek nog iemand doodmaak ook. Geen mens kan hom ooit losmaak van so ’n verlede nie. Mense soos ek en Niel dien geen doel in die lewe nie. Die wêreld is ’n beter plek sonder ons.”
Hy stap vinnig na haar toe, neem haar aan die skouers. Sy oë is stip, sy stem intens. “Jy dink jy is die enigste mens met ’n verlede waarvan jy jou nooit sal kan losmaak nie. Maar jy is verkeerd, Wanya. Daar is niks op hierdie aarde, hoe erg ook al, waarvan jy jou nie kan losmaak deur die genade van Bo nie. En dit is nie ydel woorde nie. Ek sê dit nie maar net nie. Ek weet waarvan ek praat.”
Sy kyk hom vertwyfeld aan. “Ek kan nie glo dat jý … ”
“Jy kan dit maar glo, Wanya, want dit is so. Eendag … miskien … sal ek jou die bewyse gee.” Hy laat val sy hande terug na sy sye. “Ek kry jou môremiddag by tant Bes.”
Hy ry nie huis toe nie, maar stuur sy motor terug na Jan Hofmeyr. Toe hy ’n rukkie later ’n studeerkamer binnestap, is die man agter die lessenaar duidelik bly om hom te sien.
“Kom sit, Roelof. Ek sal vir Ria sê jy is hier, dan eet jy sommer vanaand saam met ons.”
“Nee,
