noodlottige gevolge kon verduur het, maar waarvoor ek die meeste bang is, is vir wat haar gees sal moet verduur wanneer sy haar bewussyn herwin.”
“Is jy dan seker dat sy … ?” vra die vrouestem aarselend, asof sy bang is om haar sin te voltooi, en die dokter knik sy kop.
“Ek kan dit eers met sekerheid vasstel wanneer sy bygekom het, maar ek is byna oortuig dat my vermoedens juis is. Bid jy maar, suster, dat ek hierdie keer verkeerd is … ter wille van haar.”
Deidre hoor die man se voetstappe wegsterf en sy weet dat die vrou by haar bed agtergebly het. Sy hou egter haar oë gesluit. Daar is ’n vreemde onwilligheid in haar om hierdie mense te laat agterkom dat sy wel al haar bewussyn herwin het. Dis of die swart newels wat haar al so lank omring, nie meer so skrikwekkend is as aan die begin nie. Inderdaad het dit ’n veilige sluier vir haar geword waaragter sy kan skuil, want iets diep binne-in haar vertel haar dat daar iets ontsettends op haar wag die oomblik wanneer sy van agter die donker newels te voorskyn sal tree. En sy deins daarvan weg. Sy wil nie, wíl nie na die werklikheid terugkeer nie. Dis so heerlik om sommer net so rond te dryf in ’n wêreld van niks. Sy voel so veilig, so beskerm. Dis of niks haar kan raak nie. Niks van die buitewêreld kan haar hier bereik nie. Niks kan haar seermaak nie. Aan die ander kant van hierdie newels, weet sy, is daar hartseer, is daar ’n stryd wat op haar wag. Maar solank sy aan hierdie kant bly, is daar niks te vrees nie.
Maar hoe graag die mens ook al aan die werklikheid wil ontsnap, kom daar noodgedwonge die oomblik dat jy teen wil en dank daarna moet terugkeer. Dit besef Deidre ná ’n rukkie. Sy sal nie vir ewig hierdie skynkoma kan handhaaf nie. Die een of ander tyd sal sy deur die digte newels móét stap.
Sy roer weer onrustig en onmiddellik voel sy ’n koel hand teen haar voorkop druk.
“Juffrou Retief?” sê-vra die vrouestem bokant haar kop, en stadig, teësinnig lig sy haar swaar ooglede op. Suster Basson slaak ’n suggie van dankbaarheid toe sy herkenning in die blou oë lees. Haar pasiënt is eindelik by haar volle bewussyn. Sy glimlag gerusstellend.
“Dokter Beneke sal baie bly wees om te hoor dat jy bygekom het. Hy het gesê ek moet hom dadelik laat weet sodra dit gebeur. Ek gaan hom dadelik soek. Ek is nou terug.”
Deidre sluit dadelik weer haar oë toe die witgeklede figuur uit haar gesigsveld verdwyn. Haar ooglede voel te swaar om oop te hou. Daar is ’n leegheid in haar verstand sodat sy aan niks lê en dink terwyl sy op dokter Beneke se verskyning wag nie. Sy het gedink dat sy die oomblik dat sy weer haar oë sluit, die donker, vriendelike newels na willekeur sal kan terugroep om weer agter hulle te skuil, maar hulle is nie daar toe haar ooglede toeval nie. Dis of daar net ’n vae mistigheid op die horison huiwer en sy weet die newels het vir goed verdwyn. Sy het eindelik na die ander kant oorgestap en daar is geen terugkeer meer nie.
“Juffrou Retief, Deidre …” hoor sy ’n bekende stem langs haar bed sê en weer dwing sy haar ooglede moeisaam oop. Sy herken die gesig wat oor haar buig. “Hoe gaan dit? Hoe voel jy?”
“Niks.” Net een woordjie, maar dokter Beneke en die suster wissel vinnig ’n dankbare blik. Sy kan nog praat!
“Niks seer nie?”
“Nee.”
“Deidre …” Hy lag verskonend. “Verskoon dat ek jou sommer so eiegeregtig op die voornaam noem, maar jy is al ’n hele tydjie hier by ons en het al soos een van ons geword. Wat ek wou sê …”
“Hoe lank?”
“Al langer as ’n week.” Hy sien die verbystering in haar oë en knik. “Ja, dit is so. Jy was baie siek, my kind. Jy het dubbele longontsteking opgedoen. Jy was die hele tyd bewusteloos en wou net-net uit ons hande glip. Maar nou is jy weer terug by ons en van nou af gaan jy gesond word. Dit sal ’n langsame proses wees en jy sal geduldig moet wees, maar een van hierdie mooi dae sal jy weer uit hierdie hospitaal stap.”
Haar ooglede val weer toe. Sy was baie siek, sê dokter Beneke. Meer as ’n week bewusteloos. Dubbele longontsteking … Wat het dan gebeur? Iets roer in haar gedagtes, maar sy is te moeg om te konsentreer. Die een of ander tyd sal dit haar wel byval …
Die eerste keer in baie dae sink sy in ’n natuurlike slaap weg en dokter Beneke kom orent.
“Die krisis is verby. Nou moet ons haar liggaam so sterk moontlik kry vir die volgende krisis.”
Die suster kyk hom ontsteld aan.
“Maar … ek verstaan nie, dokter. Jou vrese behoort nou besweer te wees. Sy kan praat, en dis waarvoor jy bevrees was, nie waar nie, dat sy haar stem heeltemal verloor het?”
“Ja, ek was daarvoor bang en dank die goeie Vader dat dit nie gebeur het nie. Die oomblik toe ek haar daardie aand buite die stadsaal opgetel het in die dun aandrok, die snerpende koue wind op haar ontblote keel en bors, was ek seker dat sy nie anders kan as om haar stem geheel en al te verloor nie. Haar stembande was juis al so kwaai aangetas en is toe nog met die singery ooreis. Sy kan nog praat … maar ek is bevrees dis al wat sy in die toekoms sal kan doen.”
“Dokter! Jy … jy bedoel sy sal nooit weer kan sing nie? O, nee!” roep suster Basson geskok uit.
“Jou eerste gebed is verhoor, suster. Bid weer. Miskien sal hierdie een ook verhoor word. Miskien is ek sommer net pessimisties. Op die oomblik is daar egter niks anders te doen as om te wag nie. Dis nog te gou om te sê.”
Die volgende oggend, in die vroeë ure van die môre, word Deidre met ’n helder verstand uit haar diep slaap wakker. Sy is onmiddellik bewus van haar omgewing en hoekom sy hier is. Herinneringe aan daardie folterende oomblikke op die verhoog toe haar eie ore haar vertel het dat daar wanklanke uit haar mond kom en nie die helder note waaraan sy gewoond is nie, spoel deur haar. En toe die klimaks … en haar stembande wat geweier het om ’n enkele geluidjie voort te bring. Sy weet dat sy van die verhoog af gestrompel het. Sy onthou daar was op daardie oomblik net een drang in haar, en dit was om weg te kom, weg van die starende oë van die groot gehoor, weg van die simpatie in die dirigent se blik en … weg van Norman. Sy onthou dat sy na buite gevlug het … en die wind was yskoud teen haar kaal keel. Toe het iemand haar aan die arm gegryp … ’n man … en toe het die genadige, vriendelike swart newels haar omring.
Maar sy is nog te swak om ontsteld te wees oor hierdie herinneringe. Dis of sy op ’n episode in iemand anders se lewe terugkyk en nie haar eie nie. Dis of dit haar koud laat. Selfs by die gedagte aan Norman kom daar geen warmte in haar hart nie. Waar is hy? wonder sy sonder belangstelling. Waar was hy hierdie tien dae toe sy tussen hemel en aarde in die hospitaal gehang het? Was hy al hier of … is hy nou so kwaad en teleurgesteld in haar omdat sy hom gefaal het dat hy sommer sonder ’n woord uit haar lewe gestap het? Maar ook hierdie gedagte wek geen emosie in haar op nie.
Wat Deidre op hierdie oomblik nog nie weet nie, is dat sy nie net dubbele longontsteking gehad het nie, maar dat gepaard daarmee ’n totale ineenstorting gevolg het. Eindelik het haar brose liggaampie teësinnig begin reageer op dokter Beneke se desperate pogings om haar na die lewe terug te dwing, maar geen behandeling van hom kon lewe in haar dooie gees bring nie. Dis of alle gevoel binne-in haar met ’n mes afgesny is, of sy net uit ’n liggaam bestaan wat sy biologiese funksies verrig en dis al. ’n Leë dop. Dis wat sy geraak het.
En dis heerlik om so te voel, dink sy. Dis heerlik om geen gevoel in jou te hê nie, niks om jou oor te bekommer nie, niks om te vrees nie, niks om oor bly te wees nie. Jy haal net asem, dis al. Daar word niks meer van jou verwag nie. Aan die ander kant van die deur, in die lang hospitaalgange en buitekant haar venster, gaan die lewe by haar verby. Dis ekstaties om daarna te lê en luister
