sluis uit, en Leen skink. Nou is sy op bekende terrein en sy blom. “Dis bietjie afgekoel en swart, maar ons drink hom maar so, meneer.”
“Dis rêrig lekker.” Nelis bedoel dit. Hy het lank laas iets oor sy lippe so deeglik geniet. Die lou swart koffie is taamlik soet, maar dit gee hom genoeë, hier waar die aandkoelte insypel en die dag se hitte verplaas. Die geruis van die rivier kom tot hom soos ’n verre, vroeë wiegelied.
Leen Thirion ontspan. “Dit lyk darem meneer is nie vol fiemies nie.”
“Nida … u dogter, praat van ’n buitekamer. Neem ek nie dan jou kamer af nie, Arno?” waag hy die voornaam.
Sy ma spring hom voor. “Nee, glad nie, meneer moet maar net self help inrig.”
“Kan Ma dit dan ook nog op Ma vat?” vra Arno twyfelend. Hy trap die graaf goed weg in die ryk, klam grond. Die geur daarvan styg op na Nelis se neusgate sodat hy diep en milddadig inasem.
“Hoekom nie? En dis tog vir jou ook geselskap, my kind. Jy sluit jou so af van jongmense.”
Aan die manier waarop Arno ’n kluit met die agterkant van sy graaf platslaan, is dit duidelik dat hy nie juis met haar saamstem nie.
“Wat reg is vir Ma, is reg vir my,” gee hy bes, dalk omdat dit die minste moeite is. “Verskoon tog, ek moet afsit maak.” Arno begin grond wegspit en gorrelend loop die leiwater ’n nuwe akker binne. Dis kalmerend, besluit Nelis. Hy sal ure lank kan kyk na hierdie geseglike leiwater.
“Kom ons gaan huis toe, ons kan darem nie so hier in die oopte staan en praat nie.” Leen laat vir Arno agter en lei die pad huis toe.
Die ontwyking stel hom, snaaks genoeg, op sy gemak. Sy wil tyd wen, en hy verkies dit bo oorgretigheid. Hy dra vir haar die leë keteltjie, met die bekertjie se oor sommer ook deur sy wysvinger gehaak. Met die ander hand swaai hy liggies sy bril aan die oor rond. Hy voel hom nogal deel van die eg landelike toneeltjie. En hy het gevorder vanaf gister toe hy sy baadjie aan die vinger moes haak, vanaand darem ’n koffieketeltjie.
Sy gee deeglike treë, sodat hy sy pas moet versnel om by te bly, en dit terwyl hy graag langer in die koel groenigheid sou wou vertoef.
“Dit moet meneer weet,” sê sy, “dat Arno my stut en steun is. Veral vandat my man dood is.”
“Dit glo ek goed; dit lyk vir my hy is ’n harde werker. Maar u kan trots wees op u dogter ook.”
“Ek is, maar vir haar wys ’n mens dit nie. Hoe sal ek sê, sy loop haar eie pad, al is sy onder een dak met jou. Arno sal kom vra: ‘Ma, hoe nou hier en hier’, maar nie Nida nie.”
“Sy is ’n onafhanklike gees,” som hy op. Hy voel plotselinge deernis met die dogter van die huis. Haar miskende moontlikhede spreek so ’n duidelike taal dat hy hom haar verydeling kan indink.
“Sy is my slimste kind. Sy wou so graag verder leer, maar, nou ja, so ver van die huis af, en die koste …” Sy slaak ’n sug wat die res moet aanvul.
“Het u net die twee?” As onderwyser het hy lankal geleer dat daar geen vrugbaarder en veiliger onderwerp kan wees nie.
“Soos ’n korhaan, het my man altyd gesê. Hy wou graag ’n huis vol hê.” Sy versnel onwetend haar pas, sodat Nelis sy treë nog verder moet aanpas.
’n Tydjie later praat sy eerste, en haar stem is versigtig, formeel: “Nou, van die losies, meneer. Dalk moet ons praat solank Nida nie hoor nie, want sy staan op slaai elke dag. En nagereg kan ek ook nie …”
“Slaai en nagereg is nie vir my ’n probleem nie.” Is sy dalk bang dat hy haar met sy meerdere geslyptheid sal toetrap? ’n Soort droewe geamuseerdheid oorweldig hom: as sy maar weet dat dit die minste van sy behoeftes is. Wat hy soek, is die nabysyn van mense sonder dat hy hom voor hulle hoef oop te vlek.
Hy probeer dit vir haar makliker maak: “In die koshuis het ek nie betaal nie, omdat ek diens gedoen het. Maar vorige kere het ek al loseer, en ons kan kyk of ons die prys daar naby rond kan laat draai.” Hy noem ’n bedrag, en sy lyk ingenome.
Toe hulle in die huis kom, word Nida sitkamer toe ontbied. Sy het intussen skynbaar gebad, want haar wange blink gesond en sy het ’n koel, wit rok aan. Haar hare is teruggekam om haar voorkop oop te laat. Sy is kaalvoet, wat hy op ’n vreemde manier prikkelend vind, so saam met die versorgde voorkoms.
“Meneer sal die bakkie moet kry om sy bagasie te gaan haal, Nida.”
“Hy kan dit mos maar vat. Arno sal niks sê nie.” Dan voeg sy effens moedswillig by: “Die hoenders kan dalk kla, want hulle verkies snags die bakkie bo hulle eie stellasie in die hok.”
Hy lag liewer nie. “Dit sal darem te eiegeregtig lyk,” kap hy teen.
“Nou goed, ek sal saamgaan; maar dit sal natuurlik ekstra wees,” willig sy in met ’n vonkel in die oog. “Ek het gedek en brood gesny en so. Die vleis in die pan is amper reg, Ma kan later net die eiers inbreek.” Niemand vra hoe hy daarvan hou nie, en dit geval hom.
“Ek het darem ’n motor,” sê Nelis toe hulle aanstap na die bakkie wat diep onder die kameelboom ingetrek is, wat seker vinniger en makliker is as die enkelmotorhuis eenkant. “Hoe ek dit hier sal kry, is nog ’n kwessie. Sal dit maar moet gaan haal.”
“Hoekom het jy nie self gery nie?”
“Ek het mos nie geweet of hier nog hiënas is wat snags aan die bande kom kou nie,” grap hy hom los. Die waarheid is dat Reinet half en half vir hom besluit het, en dat die besluit hom gepas het.
Sy gedagtes skiet maar kort-kort na haar. Toe Nida se ma oor slaai praat, moes hy onthou hoe oorheersend die slaai op die Eksteens se tafel is. Groenslaai, met ’n eie sousie van olyfolie en suurlemoensap en swartpeper en so al vort.
Nida is bykans vrolik toe sy voor in die bakkie oor haar ma se hoenders skinder. “Ons haan is geen atleet nie, en hy kom nie maklik saans op die stellasie nie. Hy is soos ’n vliegtuig op ’n aanloopbaan, en dan val hy terug met ’n gefladder en geskree.”
Hy vind dit werklik snaaks, totdat sy byvoeg: “Boel gaan dikwels spesiaal staan en kyk na ons ou beenbek, soos hy hom noem.”
“Om te lag vir die verloorder,” som hy op. Moes sy nou Boel se naam inbring? Wou sy maar net ’n tydige herinnering aan die man in haar lewe invleg?
“Boel is darem nie regtig naar nie. Diep in sy hart het hy ’n sagte plek.”
“Seker min of meer daar waar die vier kamers bymekaarkom. My biologie is nie meer so goed nie. Is dit ooit vier?” Hiermee ontlont hy die situasie.
En sy kom hom tegemoet: “Twee is te min, en drie maak nie sin nie, ’n ongelyke getal. Dalk moet ons liewers by hoenders bly.”
“Reg so, nie hartsake nie.”
Nida klim nie af terwyl hy sy tasse gaan haal en die voordeur weer toesluit nie. Die handeling sit sy gedagtes aan die gang: sal hy ooit voltyds hier woon? Waarskynlik nie, tensy sake iewers skeefloop in sy verhouding met sy nuwe hospita. Wat hy nie hoop of beplan nie. Hy is eerder teenspoed van Boel se kant te wagte.
Nida vat hom na die buitekamer aan die westekant van die huis, deeglik beskadu deur die groot kameeldoring. Daar is ’n deur na die grondpad
