getroos. Sy het diep in Elmien se oë gekyk. “Moenie alles wat ’n romantiese, sentimentele, ou vrou oor die liefde kwytraak as evangelie aanneem nie.” Sy het skielik regop gesit en die erns van hulle gesprek weggelag. “Genoeg oor die liefde … hoe vorder die kweek van jou nuwe orgidee?”
Haar ouma se profetiese woorde het waar geword. Aan die begin van Elmien se graadtienjaar. Een Maandagoggend, net nadat die derde periode begin het. En nes Annabel gesê het, het sy dadelik gewéét: Hy is die een.
Die lang, stewig geboude skoolseun het die klas selfversekerd binnegekom, ondanks die feit dat hy twee periodes laat was. Klaarblyklik onbewus van die feit dat sy ongekamde hare, die skoolhemp wat halfpad uithang, stowwerige skoene en ou skooltas ’n totaal teenstrydige prentjie geskets het.
Hy het hom met ’n ferm handdruk en ’n sterk stem – wat haar dadelik laat dink het aan die donker bier wat haar pa af en toe geniet – aan die onderwyser voorgestel. Hy was laat omdat hy moes ryloop, het hy verduidelik, na die klas gedraai, verskoning gemaak vir die onderbreking, en toe in ’n oop bank reg voor in die klas gaan sit.
Hy het nie rondgekyk en nie probeer maats maak nie. Maar hy het hom ook nie onttrek nie. Hy het dadelik ingeskakel, aandagtig geluister na die les en vrae gevra wanneer hy onseker was.
En vir die eerste keer in haar skoolloopbaan het Elmien deur ’n hele periode gesit sonder om ’n enkele ding in te neem. Haar oë was heeltyd op die lenige rug voor haar, haar gedagtes by die manier waarop die nuwe seun sy klasmaats vlugtig deurgekyk het. Het sy haar verbeel of het sy oë vir ’n sekonde of twee by háár getalm?
Sy houding, sy stem, sy handdruk; die manier waarop hy dadelik meegedoen het aan die les; die gemak waarmee hy sy leesbril opgesit het toe hy ’n stuk uit die teksboek moes voorlees; die lui glimlag wanneer die ander seuns die meisies met allerhande kwinkslae en slim grappies probeer beïndruk het; het gespreek van selfvertroue.
Elmien het haar direk na afloop van die periode aan hom gaan voorstel. Ook met selfvertroue. Haar handdruk net so ferm. Haar houding ook trots. Maar nadat sy in die ernstige paar grysblou oë gekyk het, was dit sy wat eerste oogkontak verbreek en weggedraai het. Kastig om haar maats wat intussen om hulle saamgedrom het, aan hom voor te stel.
Daardie aand het sy in haar bed gelê en dink aan die amper-man wat haar lewe so ongeërg binnegeslenter het. En vir die eerste keer in haar jongmeisiebestaan geweet hoe dit voel om verlief te wees. Dit was tegelykertyd mooi en opwindend, intens en angswekkend. Presiés nes Annabel gesê het dit sou wees.
Elmien het saans met ’n lied in haar hart gaan slaap en soggens met die einste lied in haar hart wakker geword. Sy was jonk en die lewe was mooi. Sy het gevind waarna sy gesoek het. Sy was verlief. Op die wonderlikste, mees sonderlinge tienerskepsel wat God nog gemaak het: Riekert Rossouw.
Haar gevoelens vir Riek, soos sy hom begin noem het, het sy egter goed weggesteek. Niemand behalwe haar geliefde ouma het geweet dat sy gereed was om haar hart weg te gee nie.
Riekert het uit die staanspoor van Elmien gehou. Hy het dadelik aanklank gevind by haar spontane en interessante geaardheid. Of soos hy eenkeer gesê het: die interessante meisiekind met die lewendige groen oë en die wispelturige bos rooibruin krulhare. Haar natuurlike onopgesmukte ingesteldheid teenoor almal en alles in die lewe het hom glo totaal en al oorrompel. Dit was verfrissend om hom in die geselskap te bevind van ’n meisie vir wie die eerste prioriteit nie haar haarstyl, verglansde lippies, gelakte naels of die lengte van haar rompie was nie. Boonop was sy een van net ’n handvol meisies wat met ’n fiets skool toe gery het. Dit, het hy gedink, is superkoel.
By haar kon hy totaal en al op sy gemak wees.
Anders as baie van die ander meisies, het sy nie van hom verwag om die ene bravade te wees en macho op te tree nie. Of om allerhande ligsinnige kopspeletjies te speel nie. Hulle vriendskap was van tienerdrif en -ego ontdaan.
Haar sogenaamde eienaardighede het hy gesien as besonderse eienskappe wat eendag van haar ’n besonderse vrou sou maak. Hy het haar egter nooit anders behandel as enige ander meisie in die skool nie. Vriendelik en met die nodige respek, maar niks meer nie. Hy was immers nog nie gereed om sý hart weg te gee nie.
En indien hy vermoed het dat sy baie van hom gehou het, sou die amper-man met die mooi hande nooit kon raai presies hóé verlief sy was nie.
Hy het vir hom ook ’n fiets gekry en saam met haar skool toe begin ry. Die halfuur wat hulle soggens en smiddae saam deurgebring het, het gou vir hulle albei onontbeerlik geword. Hulle het met mekaar leer praat en na mekaar leer luister. En hulle verlustig in die wete dat albei, in die ander, uiteindelik iemand gevind het wat verstáán.
Hulle het boeke en musiek begin uitruil en toe hulle hul gedeelde versameling deurgedraf het, besluit om wyer te lees en na ander musiek te luister. En elke oomblik daarvan geniet. Hoewel hulle aan ander skoolverwante aktiwiteite deelgeneem het, was dít hulle stokperdjie. Altyd saam, meestal net hulle twee.
Riekert het nie in sport belanggestel nie en slegs meegedoen aan atletiek en swem ter wille van die pret en spangees. Die onderwysers het natuurlik vas geglo dat hy sy sporttalent vermors en hom dikwels probeer oorreed om sport ernstiger op te neem. Totdat hulle gehoor het hoe hard die eiesinnige jong man tydens naweke en skoolvakansies gewerk het.
In sy matriekjaar – kort nadat hy agttien geword het – het hy sy spaargeld onttrek en ’n deel van sy eerste studiejaar se geld vooruit betaal, ’n tweedehandse karretjie aangeskaf en wat oorgebly het, gebruik om Elmien met vakansie te neem.
Net die twee van hulle. In sy rooi Mazdatjie. Kaap toe. Sodat sy die Kaapse fynbos en veral Kirstenbosch kon sien.
Haar ouers het hulle, in die volgepakte kar, sonder ’n sweem van onrus afgesien. Hulle het Riekert vertrou soos hulle hul eie seun vertrou het. Hulle dogter was veilig by die seun wat die vorige drie jaar tydens naweke en skoolvakansies vir Hendrik op sy boupersele gehelp het. Die seun wat so alleen deur sy pa grootgemaak is nadat sy ma jonk en tragies in ’n motorongeluk gesterf het. Die seun wat só diep in almal se harte gekruip het met sy innemende persoonlikheid en natuurlike sjarme dat Annabel weer skoon na haar jong dae verlang het.
Daardie twee weke was die mooiste van Elmien se jong lewe. Net sy en hy. En ’n lang pad vol sonskyn en lag en gesels. En hoewel sy heimlik gehoop het dat ’n romantiese vonk tussen hulle sou ontstaan, was sy nie teleurgesteld toe dit nie gebeur het nie. Sy het sy onverdeelde aandag geniet. Elke oomblik nét vir haar bedoel. Sy glimlag, die ligte stoppelbaard op sy ken, sy windverwaaide kuif, die lig in sy oë – op film, en in haar geheue, vasgebrand.
Vir altyd, hare.
Vir haar ouers het sy gesê dat die vakansie haar finaal laat besluit het om plantkunde te gaan studeer. Vir haar ouma, dat sy ’n blik op die hemel gekry het. Die nagte om hulle vuurtjie, in hulle tent, onder ’n sterbelaaide uitspansel.
Niemand het ooit weer aan Riekert oor sport gekarring nie. En die maats, wat soms na hom verwys het as ’n boekwurm of ’n bleeksiel, het hulle woorde gou gesluk. En skielik was Riekert en Elmien se vriendskap ook glad nie meer so eienaardig nie.
Hulle het so goed oor die weg gekom omdat hulle soveel gemeen gehad het, het almal saamgestem.
Die vriendskap het hegter geraak. Op universiteit was hulle eenvoudig onafskeidbaar. Ander studente was altyd verbaas om te hoor dat die twee nie vas uitgegaan het nie. En ewe verbaas om te hoor dat hulle ook nie met ander mense uitgegaan het nie. Elmien en Riekert. Riekert en Elmien. Oral saam, en saam in alles. Mienkie en Riek. Beste vriende. Sielsgenote.
“Dit sal ons glad nie verbaas
