staan van die res van God se skepping nie, dat ek nie verhewe of geïsoleerd is nie, dat ek met my halfhartige hart en my bewerige knieë en my honger na reg en soms na verkeerd en my ewige dors aan God verbind is, en aan alles wat is.
My verbondenheid beteken dat ek nie bloot roekeloos kan verbruik nie, sover moontlik nie mag mors nie, myself nie mag uitlig en verhef bo die res nie, maar ook nie myself minder mag maak as die ander in die kring nie.
Waar ek my ook al bevind op enige moontlike spektrum (ryk-arm, lank-kort, man-vrou), bepaal nie wie ek ten diepste is nie. Ek is nie my geld, my goed, my vernuf, my plek nie.
Ek is veel meer my potensiaal, my bewustelikheid; ek is my ware identiteit in verbondenheid met God, geënt op ’n goddelike wynstok.
Ek is bekwaam genoeg vir wat ek moet doen.
Ek is geliefd.
Ek is in staat om lief te hê.
Ek is groot genoeg om te kan vergewe.
Ek is sterk, sterker as wat ek dink.
Ek is ’n komplekse, wonderlike lyf wat op ontelbare maniere funksioneer en verwerk en produseer.
Ek is elektrone en neurone en elektrisiteit en neuroses en sensasies.
Ek is die draer van herinneringe en gevoelens en drome.
Ek is meer as my slegste oomblik en minder as my beste.
Ek is.
Ek.4
Tafels is praatplekke. Tafels is ook luisterplekke.
Tafels is woordplekke.
Die eerste woord aan elke tafel is: “Welkom.” Jy, jou lyf, jou storie, jou emosie, jou mening is welkom.
Jou woorde is welkom.
My ore en my hart gaan jou woorde ontvang, my hande is oop.
My woorde aan jou gaan nie oordeel nie. En ek gaan nie net my ore oopmaak, vir ’n rukkie luister en dan uit die heup uit reageer nie; jou woorde kan bý my, ín my stowe soos ’n bredie byna moeiteloos sou doen.
Vir ons woorde om gevorm te word, het ons tyd nodig. En ruimte.
Ons woorde kry tyd, ons tafels maak plek vir woorde. By ons tafels werk ons woorde nie soos op Twitter nie; daar is nie beperkings nie, niemand sensor ons nie, dis nie oop vir die wêreld om te sien en te hoor nie.
Ons woorde is vir ons, deur ons, tussen ons.
Jou woorde, en my woorde. Ons woorde.
Hier, waar ons mekaar in die oë kyk en aan mekaar kan raak, gaan ons ons woorde goed gebruik. Ons gaan eerlik wees; en omdat ons eerlikheid ons weerloos gaan maak, gaan ons mooi op alles let. Ons gaan versigtigheid aan die dag lê, ons gaan nie toelaat dat ons woorde afbreek nie.
En wanneer ons woorde seermaak, gaan ons regmaak. Maar voordat ons gaan regmaak, gaan ons glo dat regmaak móóntlik is, dat seermaak (wanneer dit gebeur) nie die einde is nie, maar ’n spoedhobbel in die pad.
Ons gaan weer versoen raak.
Die tafel maak die waarskynlikheid vir versoening groter, want ek weet ons gaan weer hier moet sit. En ons albei weet dat dit niks lekker gaan wees as ’n woedende toestand gaan aankom en aanhou nie.
Ons het mos ooreengekom dat ons altyd weer by die tafel gaan bymekaarkom, nie waar nie? Dis tog deel van die verbond wat ons met mekaar het.
’n Huwelik is ’n voorbeeld van ’n verbond tussen twee mense. Daar staan julle by julle troue: uitgevat, opgewonde en dalk ook bang. Nou praat julle agter die predikant aan: Ek, met dié stel name (wat ek nie kon kies nie), kies jou, met jou name (wat jy nie kon kies nie), ons kies nou om saam te wees. Ons sê met ons woorde voor dié klomp (of paar) getuies – almal daar met hulle eie agendas en persoonlikhede en geite, sommige gereed om die reëls te oortree en ’n foto van die bruidspaar met die wye wêreld te deel – dat ons ons aan mekaar verbind.
Ons wil nie langer alleen wees nie, ons wil saam wees, saam iets bou, saam skep.
Ons het by mekaar uitgekom en nou wil ons by mekaar bly.
Om by mekaar te bly, belowe ons dat ons sal. Ons beloftes is so diep en so kosbaar en so ernstig dat dit ’n verbond is.
Ons het mekaar om ’n tafel leer ken: ’n studietafel, operasietafel, etenstafel.
Ons gaan mekaar by nog meer tafels beter leer ken en by daardie tafels onthou dat en wat ons belowe het.
Ons verbond maak dat ons in onsself, in mekaar en in ons verhouding glo. Ons verbond maak dat ons in versoening glo: die voortdurende geloof in die moontlikheid dat mense mekaar kan vind.
En weer kan vind.
Om aan mekaar verbind te bly, moet ’n mens kan luister. Luister en hoor. Hoor en luister. Jy moet kan plek maak, plek vir goed wat jy nie weet nie, vir idees wat jy nog nie bedink het nie en vir menings wat jy nie verwag het nie.
Om aan mekaar verbind te bly, moet jy nie die wêreld (en ander mense) na jou beeld wil vervorm nie; jy moet weet en onthou dat jy een van baie is, en so geldig soos wat jou wêreld is, so geldig is die volgende persoon s’n.
Om aan mekaar verbind te bly, moet ’n mens aandagtig en fyn kan luister.
Een van my mentors het dit so ontroerend mooi gestel: “’n Mens luister waarlik wanneer jy jou gedagtes en menings tydelik buite aksie stel ter wille van ’n ander.” Die Engelse woord vir dié “buite aksie stel” is suspend. Jy suspend jou ter wille van ’n ander. Dis luister, diep luister. Dis hoor, dis verstaan.
Om te kan luister het ’n mens tyd nodig. Maar ons het nie altyd tyd nie. Juis omdat ons nie altyd tyd het nie, moet ons tyd maak om tyd te hê. Ons moet besluit vir tyd – tyd om te luister.
Wanneer jy in verbondenheid met die mense om jou lewe, kan jy tyd opsy sit om te praat en te luister. Jy kan vir die mens by jou sê: “Dit gaan dalk nou moeilik wees om te gesels, maar kan ons vanaand?”
Dan kan jy jou belofte hou; jy kan onthou dat daai mens in jou lewe iets wou deel of bespreek of hoor. Wanneer jy opdaag omdat jy jou belofte gehou het, opdaag met jou ore en jou hart en jou hande oop, dan wys jy met alles wat jy het en op miljoene onuitspreeklike maniere dat jy omgee, dat die ander persoon belangrik is, dat hy of sy genoeg saak maak om tyd en aandag te kry.
Koffie of tee of kos, maar by ’n tafel.
Om gehoor te word is by uitstek ’n bindende ding. En om in verbondenheid te leef beteken ’n mens voel jy het ’n plek, jy behoort iewers.
In talle antieke kulture en gemeenskappe het mense
