Cokolwiek powiesz, nic nie mów. Группа авторов

506

Case of Ireland v. The United Kingdom, Application no. 5310/71, Europejski Trybunał Praw Człowieka, 18 stycznia 1978. W 2018 roku Trybunał podtrzymał to orzeczenie – zob. Case of Ireland v. The United Kingdom, Application no. 5310/71, Europejski Trybunał Praw Człowieka, 20 marca 2018; zob. także: Hooded Men Torture Ruling is “Very Disappointing”, Amnesty International, 20 marca 2018.

507

Memorandum Jaya Bybee, Biuro Prawne Departamentu Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych dla Alberta Gonzaleza, doradcy prezydenta, R. E. Standards of Conduct for Interrogation under 18 U.S.C. §§ 2340–2340A, 1 sierpnia 2002, s. 28.

508

Wewnątrz armii używano wówczas nazwy Mobile Reacton Force – zob. list generała majora W.H.G. Beacha do generała brygady M. E. Tickella, 17 lutego 1972, National Archives, Kew.

509

Taylor, Brits, dz. cyt., s. 128–130. W tajnych dokumentach brytyjskiego rządu pojawiają się wzmianki o Mobile Reaction Force – zob. np.: Northern Ireland Visit, major P. H. Courtney, 19 lutego 1972, National Archives, Kew.

510

Undercover Soldiers “Killed Unarmed Civilians in Belfast”, BBC, 21 listopada 2013.

511

Tamże.

512

Mark Urban, Big Boys’ Rules. The SAS and the Secret Struggle against the IRA, London: Faber, 1992, s. 36.

513

Tamże, s. 36.

514

Undercover Soldiers…, dz. cyt.

515

Dillon, The Dirty War, dz. cyt., s. 30.

516

Urban, Big Boys’ Rules, dz. cyt., s. 36.

517

Frank Kitson, Future Developments in Belfast by Commander 39 Airportable Brigade, grudzień 1971.

518

Dillon, The Dirty War, dz. cyt., s. 42.

519

Tamże, s. 42.

520

Były członek MRF mówił w 1978 roku: „Polecono nam wykorzystywać radzieckie kałasznikowy, karabinki Armalite i pistolety maszynowe Thompson, bo właśnie tą bronią posługiwała się Provos. Sami się domyślcie, dlaczego generał Kitson uznał, że tak należy postępować. W każdym razie nie była to standardowa broń brytyjskiej armii” – Margaret Urwin, Counter-Gangs. A History of Undercover Military Units in Northern Ireland, 1971–1976, Public Interest Investigations, listopad 2012, s. 9.

521

Britain’s Secret Terror Force, Panorama, BBC, 2013.

522

Woman, 24, Shot Dead, „Guardian”, 9 czerwca 1972.

523

Undercover Army Unit Linked to Killing Previously Blamed on IRA, „Irish News”, 9 czerwca 2015.

524

Simon Winchester, wywiad udzielony autorowi; Journalist Believes Army Used Him to Feed Stories, „Irish Times”, 22 maja 2001; My Tainted Days, „Guardian”, 22 maja 2001.

525

Dillon, The Dirty War, dz. cyt., s. 26.

526

War School, dz. cyt.

527

Dillon, The Dirty War, dz. cyt., s. 26.

528

The Kidnap Target, „Daily Mail”, 11 sierpnia 1973.

529

War School, dz. cyt.

530

Exposed. The Army Black Ops Squad Ordered to Murder IRA’s Top “Players”, „Daily Mail”, 16 listopada 2013.

531

J. J. Colledge, Ships of the Royal Navy, Newbury: Casemate, 2010, s. 244.

532

Seven IRA Suspects Swim to Freedom, „Guardian”, 18 stycznia 1972.

533

Mac Stíofáin Tells Why Escapers Were Chosen, „Irish Times”, 25 stycznia 1972.

534

Tamże.

535

Gerry Adams, Before the Dawn. An Autobiography, Dingle: Brandon, 2001, s. 192.

536

Tenże, Cage Eleven, New York: Sheridan Square Press, 1993, s. 2.

537

Tenże, Before the Dawn, dz. cyt., s. 192.

538

Tamże, s. 189.

539

Tamże, s. 191, 192.

540

Tamże, s. 192.

541

Tommy Gorman, wywiad udzielony autorowi; 7 At Large after Maidstone Swim, „Irish Times”, 18 stycznia 1972; Seven IRA Suspects Swim to Freedom, dz. cyt.; 7 Maidstone Escapers Cross Border to Freedom, „Irish Times”, 24 stycznia 1972.

542

Tommy Gorman, wywiad udzielony autorowi; Tim Pat Coogan, The IRA, New York: St. Martin’s Press, 2002, s. 403; 7 IRA Guerrillas Tell of Prison Escape, „Globe and Mail”, 25 stycznia 1972.

543

Thirty Years On – the Maidstone, „Andersonstown News”, 9 września 2000.

544

Tommy Gorman, wywiad udzielony autorowi.

545

Thirty Years On…, dz. cyt.

546

7 At Large…, dz. cyt.

547

Mac Stíofáin Tells…, dz. cyt.

548

Adams, Before the Dawn, dz. cyt., s. 196.

549

Później przemianowano je na Maze Prison, ale większość opisywanych przeze mnie osób zawsze posługiwała się nazwą „Long Kesh”, wolałem więc uniknąć zamieszania i przy niej pozostać.

550

Adams, Before the Dawn, dz. cyt., s. 197.

551

Tamże, s. 198.

552

H-BC.

553

Tamże.

554

IRA Ceasefire Follows MP’s Peace Moves, „Guardian”, 23 czerwca 1972.

555

IRA Threatens to Kill Ceasefire Breakers, „Guardian”, 24 czerwca 1972.

556

IRA Provisionals, British Agree to Indefinite Truce, „Boston Globe”, 23 czerwca 1972.

557

Truce by Provisional IRA Opens Way to Peace, „Irish Times”, 23 czerwca 1972.

558

Seán Mac Stíofáin, Revolutionary in Ireland, Edinburgh: R.&R. Clark, 1975, s. 281; David McKittrick, David McVea, Making Sense of the Troubles. The

Скачать книгу