твар чалавека, Хлюдзінскі сам спалохаўся і імгненна забыў, як толькі што кляў у думках няпрошанага наведніка.
Амаль з парога газетны наборшчык моўчкі сунуў у рукі музейшчыку яшчэ свежы нумар газеты, які пах друкарняй і пакідаў на руках чорныя сляды свінцовай фарбы. «Там», – толькі і змог выціснуць з сябе госць.
Газета была невялікай – чатыры старонкі. На першай, як заўжды, весткі з Масквы і Менску, заклікі рыхтавацца да дзесяцігоддзя рэвалюцыйнага Кастрычніка. Артыкулы на другой і трэцяй распавядалі пра гаспадарку Аршанскай акругі, пра падзеі грамадскага жыцця, важныя для аршанцаў, а на чацвёртай публікавалася розная драбяза, у тым ліку звесткі з крымінальнай хронікі, абвесткі пра чые-небудзь смерці ды іншыя аскепкі прыватнага жыцця, якога, як абяцаюць, у светлай камуністычнай будучыні не стане. На гэтай самай старонцы зрэдку друкаваліся нататкі самога Хлюдзінскага, прысвечаныя гістарычным знаходкам на Аршаншчыне.
Пакуль Камар піў гарбату, гаспадар двойчы перагледзеў усе матэрыялы газеты, але так і не зразумеў, што выклікала такі панічны прыступ страху ў хлопца, які прыбег да яго познім часам.
– Ну і? – запытаўся музейшчык, пабачыўшы, што госць крыху супакоіўся і перастаў калаціцца.
– На чацвёртай паласе, на апошняй, – Андрэй яшчэ ніяк не мог даць рады з голасам, таму гаварыў ён на высокіх, пісклявых тонах. – У аб’явах.
Хлюдзінскі зірнуў на патрэбную старонку, і мурзаты палец наборшчыка тыцнуў у адну з абвестак:
«12 кастрычніка 1927 года на 37-м годзе жыцця ад рукі зламысніка памерла Ганна Кавалёва, былая настаўніца Аршанскай жаночай настаўніцкай семінарыі. Просім усіх, хто валодае якой-небудзь інфармацыяй пра гэтае здарэнне, звярнуцца ў Акруговы аддзел АДПУ (вул. Зялёная, 17)».
– Мне патрэбныя тлумачэнні, бо я, шчыра сказаўшы, нічога не пабачыў такога ўжо надзвычайнага ў гэтай аб’яве, – Хлюдзінскі гаварыў спакойна, стараючыся перадаць гэты спакой свайму госцю, каб таго зноў не апанавала паніка.
Між тым у галаве ў музейшчыка міжволі мільганула думка: «Дай бог, каб гаворка ішла пра звычайную юнацкую закаханасць у старэйшую жанчыну – разумную і абаяльную. Калі я назіраю толькі трагічную гібель кахання, то гэта не так і блага – з гэтым можна справіцца. Абы толькі не штосьці горшае…»
– Кавалёва… Яна… Мы разам сустракаліся ў Грацыяна Пашкоўскага – памятаеце, я расказваў? – блытаючыся ў словах, пачаў распавядаць Андрэй. – Яна таксама хадзіла ў той гурток. Нас там было сем чалавек – разам з Пашкоўскім і ёй.
Ён шумна выдыхнуў і, гледзячы проста ў вочы Хлюдзінскаму, высокім, але цвёрдым голасам паведаміў:
– Яе забілі гэтак сама, як Пашкоўскага, – мне расказаў міліцыянер, які прынёс для набору гэтую аб’яву. І пакінулі на целе белую ружу.
Музейшчык доўгім уважлівым позіркам вывучыў твар госця, які ўжо страціў крэйдавую бель і наблізіўся да больш звыклых колераў.
– Здаецца, за ўсім гэтым хаваецца
