pod adresem mojej cudownej, dobrej i mądrej menedżerki i przyjaciółki Claire Leadbitter oraz utalentowanej artystki Ruth Evans, która fantastycznie zilustrowała tę książkę. Cieszę się, że prace Ruth, z których promieniuje łagodna, pełna magii energia ziemi, udało się wpleść w ten papierowy ogród. To prawdziwy zaszczyt, że swoją pisarską podróż mogłam odbyć w towarzystwie dwóch równie silnych kobiet.
Za troskę i zachętę z całego serca dziękuję Larry’emu Kornowi, mojemu wydawcy i długoletniemu mądremu przewodnikowi. Larry, jesteś królem! Prawdziwym wojownikiem zielonej armii.
Wielkie podziękowania należą się Niallowi, Lisie, Lindsey, Megan i wszystkim w Green Books, którzy przyczynili się do posłania tego dzieła w świat. Wyrazy wdzięczności kieruję zwłaszcza pod adresem Glyn Bridgewater za piękny i przemyślany skład.
Dziękuję wszystkim dobrym ludziom, którzy stanowią integralną część tej opowieści. Mojemu najstarszemu bratu Paulowi Reynoldsowi, jego żonie Susannie i Declanowi Owensowi, jego wspólnikowi z Seattle, za to, że zawsze otwierali przed moim pisarstwem drzwi – zarówno te wewnątrz, jak i na zewnątrz mojej głowy. Dziękuję obu moim wspaniałym siostrom – Mairéad i Áine, oraz Joemu, mężowi tej ostatniej. Dziękuję moim braciom Eoinowi i Gerowi Reynoldsom, a także ich żonom – Kevinie i Martinie.
Pat O’Connor z Rathmore w hrabstwie Kerry. Pat, czasem trudno ubrać wdzięczność w słowa, ale to dzięki Tobie żyję i mam się dobrze, więc myślę, że „dziękuję” to dobry początek. Z całego serca dziękuję też Marii i Johnowi Rawlinsom za ich nieustającą opiekę.
Za lekturę fragmentów i wieloletnie wsparcie dziękuję moim drogim przyjaciołom: Markecie Irglovej, Karen Allison, Eileen Kelliher, Edel O’Brien, Pauli i Tony’emu Haydenom, Sheili MacNally, Yvonne McGuinness. Szczególne podziękowania kieruję pod adresem Bredy Enright, Lauren Williams i Séamusa Kinga za ich fachowe wskazówki i mądrość. Colmowi Mac Con Iomaire dziękuję za wsparcie i biegły irlandzki. Wyrazy wdzięczności i miłości niech zechcą ponadto przyjąć wszyscy ci, którzy towarzyszyli mi przez całą drogę, czyli: Tor Cotton, Áine Berry, Siobán O’Leary, Rachel Ward, Gráinne i Paddy Fentonowie, Martin Cuthbertson, Bruce Allison, Deirdre Teahan, Eilish McVeigh, Della O’Donoghue, Lesley Devane, Michelle Flannery, Áine i John O’Connor, Joe, Izzy i Ellie Doyle’owie z bandy Claire’s, Jenn Halter Prenda, Christy Collard, Libby i Paddy Meeganowie, James Alexander-Sinclair, Maria Manuel Stocker, Catherine de Courcey, Joyce McGreevy, Joe Mullally, Gaby Smyth, Andrew Smith za zachętę, Vivienne de Courcy – za odwagę. Dziękuję drużynie z Wexford: Lindzie i Jake’owi Garnettom, Janice O’Regan Conroy, Carmel i Patrickowi Nolanom, Johnowi Pettitowi, Claudii O’Brien i całej reszcie akuszerów. Jane Powers dziękuję za to, że zachęciła nas, byśmy zwrócili się do Green Books. Gilliesowi Mackinnonowi za naszą „tycią korespondencję”, którą bardzo sobie cenię i dzięki której odkryłam miłość do pisania. Matce i ojcu, którzy dali mi wszystko, czym jestem – dziękuję Wam obojgu bez końca i zawsze. Amen.
A przede wszystkim ogromnie dziękuję mojej zielonej rodzinie, tej widzialnej i niewidzialnej. Jesteście moim sercem, moimi marzeniami i snami, powodem, dla którego istnieję.
Grá agus Ómós.
Miłość i szacunek.
Przedmowa
Ogrody Mary Reynolds nie tylko są piękne, gdy się na nie spogląda, ale też w szczególny sposób się je o d c z u w a. Wystarczy krótka przechadzka, żeby przenieść się do epoki, kiedy ludzie i natura żyli razem niczym jedna rodzina. Wciąż zresztą pamiętamy te czasy, choć jest to pamięć uśpiona, zagrzebana w nieświadomości. W swojej książce Mary w cudowny sposób prowadzi nas w to miejsce „starą, zarośniętą i zapomnianą ścieżką”. Łączy magię staroirlandzkich praktyk, święte wzory i symbole, potęgę intencji i rozsądne, ekologiczne metody gospodarowania ziemią, by tworzyć przestrzenie, w których natura może się w sposób swobodny wyrażać i wypełniać swoje przeznaczenie. W trakcie tego twórczego procesu ogrodnik czy ogrodniczka, opiekunowie ziemi, przechodzą osobistą przemianę, która pozwala im uleczyć ból związany z oddzieleniem od świata przyrody.
Niniejsza książka ma wymiar zarazem praktyczny, filozoficzny i duchowy. To poradnik, który krok po kroku pokazuje, w jaki sposób możemy przywrócić ziemi zdrowie, odkrywając jednocześnie prawdę o tym, kim jesteśmy. Mimo że Mary mieszka w klimacie umiarkowanym i czerpie z dziedzictwa irlandzkich przodków, jej podejście do projektowania ogrodów ma charakter uniwersalny i można je przenieść na każdy grunt – sprawdzi się zarówno w wielkich posiadłościach, jak i małych miejskich ogródkach. Opiera się na uważnym słuchaniu tego, czego potrzebuje i życzy sobie ziemia, i łączeniu jej pragnień z tym, czego potrzebujemy i życzymy sobie my.
Książka Mary niesie ze sobą wizję i nadzieję. Pokazuje, jak stworzyć jaśniejszą przyszłość – przyszłość, w której ludzie, natura i wszystkie inne formy życia będą współistnieć w pokoju w zdrowym i dostatnim świecie.
Larry Korn, 2016
Wprowadzenie
A mimo to właśnie tracimy tych kilka ostatnich dzikich miejsc, które nam zostały, skrawki terenu, gdzie krążą swobodnie duchy ziemi, gdzie wciąż istnieją harmonia i równowaga, gdzie czujemy się akceptowani tacy, jacy jesteśmy. Zboczyliśmy z drogi i musimy znów ją odnaleźć.
Stara ścieżka, zarośnięta i zapomniana, niecierpliwie czeka, by zaprowadzić nas z powrotem do domu.
Natura trzyma za nas kciuki.
Przywracanie
dobrostanu
Ní féidir an dubh a chur ina gheal, ach seal.
Prawda wyjdzie na jaw.
.
Pewien sen przypomniał mi o dniach, kiedy jako dziecko spędzałam czas na łonie natury. Dzięki niemu po wielu latach pracy przy kształtowaniu krajobrazu uświadomiłam sobie, że dłużej tak nie mogę. Że
