тулалаан турар саллааттары кэриччи көрүтэлээтэ.
Кини эдэр уолаттар хайдах эрэ дьик-дьах тутталларыттан сабыс-саҥа формаларын уста охсон биэрэллэрин ыарырҕатталларын тута сэрэйдэ:
– Ясно, правильно делаете. Ничего, мы у «дедов» попросим, они нас поймут. Дембелей не обидят, иначе по-другому поговорим… Ребятки, никому не давайте спуску! Мы же родом из гордого народа «урааҥхай!» Помните об этом! – Титигиирэп, этэрбин эттим диэбиттии, киһитин санныга «лап» гына охсоот, аргыый аҕай эргиллэн, бара турда…
Уолаттар «приемникка» олорбуттара хайыы-үйэҕэ ый кэриҥэ буола оҕуста. Кинилэр «Эдэр байыас» кууруһун ааһан, бирисээгэ ылбыттарын кэннэ, бары сулууспалыыр сирдэригэр бараары оҥосто сылдьаллар. Радиотехническэй чаастар Чукотка былаһын тухары киэҥ сиринэн тарҕанан олохсуйбуттар этэ. Сүрүн сыаллара – Берингов силбэһик нөҥүө өттүгэр баар Эмиэрикэ кыраныыссатын халлаанынан кэтээһин. Кырдьаҕас саллааттар этэллэринэн, «Воздушные пограничники» диэн үрдүк ааты сүгэллэрэ. Ол курдук, кинилэр «Урелики», «Марс», «Останец», «Нунлингран», «Уэлькаль», «Пупок», «Угольные копи», «Шахтерская», «Берингово», «Красная Яранга», Хотугу Муустаах муора өттүгэр «Лаврентия», «Уэлен» туочукаларга тарҕаһан, сулууспалыахтаахтар. Бирисээгэ ылыахтарын иннинэ, Дьокуускайтан кинилэри аҕалтаабыт полковой кулууп начаалынньыга капитан Прозоров кэлэ сырытта.
– Рядовой Эрчим Быганов, после «Военной присяги» сразу подойдете ко мне в клуб. Вас назначили художником полка и служить будете под моим чутким руководством, – капитан Эрчими эрдэттэн билэр киһи быһыытынан, күлэ-күлэ, эттэ.
Ол кэнниттэн управление ротатыгар олоруохтааҕын, онно командирдары кытта кэпсэппитин иһитиннэрдэ.
Инньэ гынан, Эрчим Петров Колялыын аҕыйах хоноот, биир бастакынан чугас турар управление хаһаарыматыгар таҕыстылар. Өрдөөҥҥү баҕайы, киһи кутун-сүрүн баттыыр уһун субурҕа бараах курдук тутуулаах, намыһах мас хаһаарыма эбит. Иһирдьэ киирбиттэригэр, дневальнай нуучча уола: «Молодойдар кэллилэр!» – диэн үөрэ-көтө көрүстэ.
Хаһаарымаҕа сорох уолаттар, түүҥҥү дьуһуурустуба кэнниттэн, утуйа сыталлар. Атыттар ким сибиитэрэлээх, ким тельняшкалаах хаамса сылдьаллар. Эрчимнээҕи рота старшинатыгар прапорщик Барсуковка киллэрдилэр. Прапорщик бэйэтин кыараҕас хоһугар, остуол нөҥүө олорон, улахан «амбарнай кинигэҕэ» кинилэр ааттарын-суолларын, хантан сылдьалларын бэлиэтэннэ, күннээҕи бэрээдэги тутуһарга кытаанах «инструктаж» биэрдэ уонна батыһыннаран илдьэн, бастаан «каптеркаҕа» сорох малларын уурдарда, ол кэнниттэн ороннорун көрдөрдө. Киэһэ «отбой» кэнниттэн «фазаннар» кинилэр иннинээҕи сыл аҥаардаахтары уонна Эрчимнээҕи балачча уһуннук «отбивайдаатылар». Ону таһынан сарсыарда муоста сууйуутугар уонна киэһэ «отбой» кэнниттэн остолобуойга баран, хортуоппуй хастааһыныгар дьуһуурустубаҕа туруордулар.
Уолаттар сарсыарда «Подъем» кэмигэр турбуттара, арай олоппоско уурбут сабыс-саҥа формаларын оннугар
