asbesverwarmer voor die lessenaar. “Fokkit, hierdie wind is te koud vir kroeks vang,” kla Mac, sy wange rooi geblaas deur die wind. Hy het ’n ligblou gebreide mus met ’n donkerblou rand laag oor sy oë pleks van die pet wat hy gewoonlik dra.
Jan skuif terug in die stoel, maak sy been reguit. Klak! Dis beter. Die verwarmer is ’n seën. ’n Skielike rukwind laat die vensterraam ratel; jaag plastieksakke, dooie grassnysels en ’n rolbos in ’n stofvlaag in die teerstraat af. Jan knik in die venster se rigting. “Jy kan altyd gaan spit, dan kan jy ook teen ’n lekker warm muur in die son gaan staan en bak. Wat’s julle so opgewonde?”
“Ons kom nou net van die bestuurder van die Mercedes af,” sê Mac, “en jy sal nooit raai nie.”
Jan beduie na die deurmekaar lessenaar voor hom. “Mac, sien jy hierdie papiere? Ek is besig, wat is jou storie?”
Mac gee ’n hoesie in sy vuis, beduie na die deurmekaar lessenaar. “Ons moet vir Boeries leer skryf,” sê hy, “dan kan hy die papierwerk doen en ek en jy kan die land se misdaad uitroei.”
“Mac, dit help nie hy kan net skryf nie. As jy hier sit, moet jy kan skryf én lees én dink ook nog.” Jan stoot die dossiere eenkant toe. “Kom sit, kêrels.” Hy beduie na die twee stoele voor die lessenaar. “Het julle darem met die bestuurder van die voertuig gepraat gekry?”
“Ja, en hy is niemand anders as onse eige Elliot Mabaso nie.”
“Elliot wié?” Jan se voorkop trek plooie. “Waarvan praat jy tog nou, Maccie?”
“Man, die plaaswerker wat oom Gys laat gaan het, sy trekkerbestuurder se seun, onthou jy?”
Jan Doep wys ongeduldig met ’n oop hand dat Mac moet voortgaan.
“Hy kon blykbaar nie werk op die myne kry nie, toe vat hy maar die job as drywer vir die plaasaanvallers.”
“Wat het hom dan daardie nag so skrikgemaak?”
“Jis, Jan, ja, dis ’n snaakse spul hierdie. As wat hy sê waar is, het ons met ’n soort Ku Klux Klan te doen. Kussingslope oor die kop, die lot.” Maar dan het die Levitikus-ding tog sin! dink Jan. ’n Sekte-moord is dalk nie so vergesog nie.
“Vertel, Mac, demmit!” snou Jan ongeduldig. “Wat sê hy?”
“Volgens hom het hy eintlik niks met die hele aanval te doen gehad nie.”
“Maar my magtag, dink hy ons is ’n klomp dom ape?” Jan steek ’n sigaret aan en hoes die rook uit. “Die spore, die vingerafdrukke in die bleddie Mercedes, alles verbind hom met die drie wat geswaai het.”
“Hy reken hy het nie geweet waarmee hulle besig was nie; het net die kar bestuur.”
Jan word deur ’n hoesbui oorval; kom rooi in die gesig regop, hyg.
“Super, my oupa …”
“Fok, Boeries, ken jy nie ander grappe nie?” knip Jan die jong polisieman kort. “Hierdie is ernstige sake.”
“Eintlik praat ek van my ander oupa. Hy het die taaisis gehad.”
“Dis oukei, solank dit net nie Aids was nie,” sê Jan, beduie dan ergerlik met die sigaret na Mac. “Mac, gaan aan. Wat sê hy?”
“Volgens hom het hy net daar gesit toe twee mans in swart klere hom uit die kar gepluk het en na die bos gesleep het.”
“Wit of swart mense?”
“Hy het nie ’n clue nie.” Mac sit met sy enkel op sy knie en speel met sy skoenveter. “Hulle het iets soos swart kussingslope oor hulle koppe gehad met gate om deur te sien. O ja, hy sê hulle het elkeen ook ’n riem om die nek gehad met ’n kruis aan.”
Jan se wenkbroue maak vraagtekens. “Kruise?”
“Ja, houtkruise.”
“Mmm … die Hof onder die Kruis. Kon hy nie iets van hulle pratery aflei nie?”
“Hy sê hulle het nie juis gedurende die hele episode gepraat nie. Nie een van die twee wat hom uitgepluk het, of die ander twee in die bos nie. Net een het gepraat, seker die leier.”
“So, daar wás vier van hulle. En toe?”
“Soos ek gesê het, hulle het hom bos toe gesleep waar die ander drie reeds vasgemaak en met toue om hulle nekke gestaan het.”
“Klaar gehang?”
“Aikona, dit moes nog begin! Hy is staan gemaak soos die uniformtak hom gekry het, met die tou om sy nek. Toe het hulle ’n soort van ’n hofsaak gehou, die ander drie die doodstraf gegee en toe een vir een opgetrek.”
Jan vee met sy hand oor sy gesig. “Blikskottel! G’n wonder hy het koekoes geword nie. Seker gedink sy beurt kom nog.”
“Die vraag is, hoekom het hulle hom nie ook gehang nie,” merk Boeries op.
“Miskien om die boodskap uit te dra, ek weet nie,” sê Mac. “Vrees is sulke mense se beste wapen, maar ek het ook ’n ander teorie.”
“Mac reken die ouens is dalk onderbreek,” sê Boeries. “Miskien het iemand in die pad verbygekom en moes hulle spore maak.”
Jan druk die halfgerookte sigaret dood, haal weer die pakkie sigarette uit sy hemp se sak, besluit daarteen en gooi dit op die lessenaar neer. “Dit is ’n moontlikheid, maar ek dink nie hierdie perde skrik sommer nie.” Hy krap tussen die papiere rond en haal ’n forensiese verslag uit en gee dit vir die twee speurders aan. “Die ballistiese toetse van die plaasaanvallers se wapens het gekom. Dit is dieselfde wapens wat gebruik is in die ander aanvalle wat in die gebied plaasgevind het.”
Mac blaai deur die verslag. “Daar is drie mense dood in daardie aanvalle.” Hy gee die verslag aan vir Boeries. “So, wat dink jy het gebeur?” vra hy vir Jan.
“Dié Elliot-kêrel, die ou wat die kar bestuur het, hy het nie, soos die ander, een van daardie klagstate by die manne met die kruise gekry nie. Ek dink dit beteken ons kan hom glo dat hy nog nie gemoor het nie, dat dit sy eerste keer was. Die pêre het ’n simpel sin vir regverdigheid en hulle maak hom toe net skrik.”
“Hel, Jan, as dit so is, het ons hier met ’n soort boendoehof te make.” Mac haal sy voet van sy knie af, sit vooroor en vryf opgewonde oor sy dye, kyk eers na Boeries en dan na Jan terwyl hy praat. “Lyk my dis ’n klomp selfaangestelde laksmanne wat hulle slagoffers eers verhoor, vonnis en dan ophang. ’n Ou kan maar sê ’n vigilantebende met klas. ’n Oog vir ’n oog, daai tipe ding.”
“In hierdie stadium kan dit enigiets wees,” sê Jan met min uiterlike tekens dat hy Mac se opgewondenheid deel. “Miskien is dit net botsende belange tussen twee bendes …”
“Ma …”
“Maar ek twyfel.” Jan laat Boeries gapend sy woorde sluk. “Die woord ‘Levitikus’ maak vir my ’n verskil. Ek het ’n nare voorgevoel hieroor.”
“Jy bedoel jy like nie die idee dat daar ouens is wat hierdie helsems op hulle moer gee nie?”
“Mac,”
