het.
“Ja, sus, dan sal jy jou boetie nie weer gou sien nie, tensy julle natuurlik vir my kom kuier.” Dan sê hy weer plaend en met ’n ondeunde blik op Rista gerig: “Maar ek dink tog ek moet Ristatjie saamkarwei om vir my te gaan huishou. Wie gaan vir my knope aan my hemde werk, vir my kos kook, vir my … nou ja … wel, dit nou daar gelaat, wie gaan vir my al hierdie ou werkies doen?”
Rista sê laggend: “Ja-nee, jy is nou werklik in ’n nare verknorsing.”
“Hoe lyk dit, meisie?” gaan Johan in dieselfde luim voort. “Is jy darem al in staat tot sulke ou werkies, of sal ek jou dit eers moet leer?”
“Johan, jy is baie snaaks, nè? En astrant,” lag sy. “Jy sal my eers moet leer. En dan moet jy goed begryp dat ek nie vir ’n paar rand per maand sal werk nie. O nee, jy sal my darem ’n ordentlike bedrag moet betaal.”
“Wel, ek gee nou nie juis om om jou ’n ordentlike salaris te betaal nie, maar dan wil ek natuurlik uitstekende werk hê. Jy moet goed begryp dat jy vir die onderrig ook sal moet betaal indien ek jou eers die werk moet leer.”
“H’m, ek moet sê dit klink heel redelik,” lag sy.
“Nou goed, dan is dit so afgespreek. Die eerste drie maande betaal ek jou niks, omdat dit die tydperk sal wees waarin ek jou moet touwys maak. En die eerste ding wat jy natuurlik sal moet aanleer, is dat wanneer jy vir my ’n knoop aanwerk, jy asseblief ’n knewel van ’n knoop aan die punt van die garing moet maak. Anders sien ek gevaar dat die hele knoopaanwerkery telkens herhaal sal moet word.”
“Nee, maar ek wil dit so hê,” glimlag sy spottend. “Ek gee nogal glad nie om om selfs ’n rots aan die end van die garing vas te maak in plaas van net ’n knoop nie.”
“Gaaf, dan verstaan ons mekaar op daardie gebied. Maar ek moet sê dat daar nog heelwat vir jou te leer is. Ek wonder selfs of jy alles in drie maande sal leer, want ek is nogal ’n besonder kieskeurige ou. Dit mag jou straks nog ’n leeftyd neem om alles te leer.”
“Wel, ek hoop nie so nie, dominee. Ek is nogal ’n doring met ’n kospot, indien ek vir my dienste betaal word, natuurlik.”
Gesellig sit die drietal die middag onder die bome en skerts. Al drie besef dat hulle so ’n aangename middag nie weer gou saam sal beleef nie. Die middag gaan vir hulle egter heeltemal te gou verby.
Buite skyn die maan helder. In die huis is dit warm en bedompig. Jurie het sy koerant geneem en op die voorstoep gaan sit, en Brenda het sy voorbeeld gevolg met ’n stukkie breiwerk.
Rista sit op die rusbank en blaai deur Brenda se fotoalbum terwyl Johan weggesak in ’n gemaklike leunstoel aan sy pyp sit en suig.
Hy sit Rista en betrag waar sy soos ’n skooldogter met haar een been onder haar ingevou sit. In sy gedagtes is hy besig om dit te oorweeg of hy haar vanaand al sal nader in verband met die sakie waaroor hy hom spesiaal na Pretoria gehaas het, en of hy dit maar liewer moet uitstel tot ’n later geleentheid.
Nee, dink hy effens ongeduldig, hierdie onsekerheid gaan hy nie meer ’n dag langer duld nie. Hy moet vanaand nog weet hoe sy teenoor hom voel. Ja, niks langer as vanaand gaan hy meer wag nie.
Langsaam wikkel hy hom uit die stoel, krap sy pyp tydsaam in die asbakkie op die tafel uit en plaas dit terug in sy baadjiesak. Dan stap hy na die rusbank en gaan swyend met sy hande in sy broeksakke voor Rista staan.
Toe sy skaduwee op die oop album val, kyk Rista op, reg in sy oë. Sy merk dat sy oë verlangend in hare kyk. Verleë laat sy haar blik sak. Sy voel haar gesig word effens rooi. Sy kan nie begryp waarom Johan haar so aanstaar nie … so asof hy haar iets vertrouliks wil vertel.
Johan, wat haar verleentheid sien, stel haar gou gerus deur te sê: “Ek het nou net gewonder of jy nie saam met my deur die tuin wil gaan wandel nie, Ristatjie. Dis verstikkend warm hier binne en die koel aandlug buite is so aanloklik.”
“Noudat jy daarvan praat, ek het lankal lus om buitentoe te gaan,” sê sy kalm noudat sy haar selfvertroue herwin het. Sy weet nie wat haar in die laaste tyd makeer dat sy vir die geringste ou dingetjie staan en bloos nie. Johan is tog geen vreemdeling vir haar nie. Maar daar is iets in sy blik … iets wat sy nie begryp nie. Dis al vir haar of hy met sy oë tot in haar diepste wese wil deurdring, asof hy al haar gevoelens en gedagtes wil ontbloot.
Sy gaan sit op haar hurke voor die boekrak en plaas die album terug in die opening waar sy dit uitgehaal het. Dan strek Johan sy hand uit en help haar galant orent. Nonchalant trek hy haar arm deur syne asof dit vir hom ’n alledaagse ding is om te doen.
Ingehaak stap hulle stadig met die paadjie af wat deur die tuin kronkel. ’n Entjie van die huis af gaan hulle in die skadu van ’n boom staan en met lang teue adem hulle die verfrissende aandlug in.
“O, maar dis heerlik buite, Johan,” sê sy sag, fluisterend, asof sy bang is dat haar stem die heerlikheid daarvan sal bederf.
“Dis regtig aangenaam. Maar kom ons gaan sit êrens, dan kan ons mos beter gesels.”
“Kom ons sit sommer hier op die gras.”
Sy sak op die koel, vogtige gras neer en vou haar een been weer gemaklik onder haar in. Johan volg haar voorbeeld en gaan sit skuins agter haar met sy bene uitgestrek en sy rug teen die boomstam. Versigtig trek hy haar agteroor sodat sy liggies in sy arms rus.
Etlike sekondes staar hy af in haar fyn, hartvormige gesiggie wat effens bleek vertoon in die maanlig. Die begeerte om haar styf teen sy bors vas te druk en haar sagte rooi lippe te soen, kan hy byna nie weerstaan nie. Al die emosies wat hy jare lank al onderdruk, wil nou met alle geweld te voorskyn tree.
Rista, wat totaal onbewus is van Johan se innerlike begeertes, laat haar kop behaaglik, onskuldig in sy sterk arm rus. By hom voel sy altyd so veilig. Sy sterk persoonlikheid werk so kalmerend op ’n mens in dat jy nie anders kan as om beskermd te voel in sy nabyheid nie.
“Luister, nooientjie,” begin hy na etlike minute se stille oorweging bieg. “Ek het natuurlik vanmiddag ’n noodleuentjie vertel toe ek gesê het dat ek hierheen gekom het vir sake. Die eintlike rede waarom ek hier is … wel … die verlange na jou … om jou weer te sien voor my vertrek, kon ek eenvoudig nie langer uithou nie, Ristatjie. Ek het jou lief. Ek het jou nog altyd liefgehad.” Dan swyg hy ’n wyle.
“Toe ons nog kinders was, het ek jou liefgehad as my klein maatjie wat altyd my beskerming nodig gehad het. Jy was altyd my ou krulkopmaatjie vir wie ek alles sou doen. Dit het my altyd so verheug om jou gelukkig te sien, Ristatjie. Maar ons het ouer geword en op hoërskool het my liefde vir jou saam met die jare gegroei. Toe het ek jou weer liefgehad as ’n jeugvriendin. Jou vriendskap was vir my van onskatbare waarde. Dit het die beste wat in my was te voorskyn gebring. Dit het my gemaak wat ek vandag is en ek kon later nie meer daarsonder nie, dit het by my ’n onsterflike behoefte geword. Vandag is jy egter ’n volwasse nooientjie en bemin ek jou met die liefde van ’n minnaar, soos ’n mens maar een maal in ’n leeftyd kan bemin. Sal jy my vrou word, Rista, my liefling?”
Sy kom stadig orent. Op dié oomblik weet sy nie wat om te sê nie. Johan se liefdesverklaring het haar skielik, te onverwags, so onvoorbereid oorval. Hy verwag ’n antwoord op sy vraag, maar sy weet nie wat om aan hom te sê nie. Hý wat al soveel jare lank haar trouste vriend is … Waarom moet dit nou juis sý wees wat hom so seermaak?
Swyend staar Rista in die duister ver voor haar uit met oë wat dof is van pyn, terwyl die trane stilweg oor haar wange begin
