dat haar wange nat is en dat haar oë vol trane is. “Rista!” roep hy sag en besorg uit. “My dierbaarste, wat makeer jou tog?”
“Ag, Johan,” sê sy snikkend. “Hoe moet ek jou tog vertel wat my makeer? Nee, ek kan nie … Ek kan jou nie so seermaak nie. Jy verdien dit nie. Jy wat nog net altyd goed was vir my,” snik sy voort.
“Toe maar, my liefste, ek begryp volkome,” fluister hy bemoedigend. “Jy kan dit tog immers nie help as jou liefde nie aan my behoort nie.”
“O, Johan, ek voel so selfsugtig dat ek jou edel liefde nie kan aanvaar nie. Dat ek al die jare net van jou geneem het en jou niks kon bied nie. Al die jare het jy my oorlaai met jou onselfsugtige liefde en nou staan ek voor jou met leë hande – niks om jou mee te vergoed nie. Ag, my vriend, ek is jou liefde nie werd …”
“Nee, my liefste,” val hy haar sag in die rede. “Dit moet jy nooit weer sê nie. Ons Almagtige Vader beskik oor alles. Sonder sy wil sal daar nie ’n haar van ons hoof val nie.” Dan swyg hy weer. “Dit is natuurlik vir my bitter, die wete dat jy nooit aan my sal behoort nie. Maar ek moet daarin berus. Ek verlang dit veel eerder so as dat jy ’n huwelik moet sluit sonder liefde. Jou geluk beteken vir my veel meer as my eie geluk, Ristatjie. En ek hoop dat ons altyd sulke goeie vriende sal bly soos voorheen. Ek moet môre al weer vertrek en ons sal mekaar nie gou weer sien nie. Maar onthou, maatjie, indien jy my dalk eendag mag nodig kry, moet nooit skroom om my te nader nie. Ek sal altyd bereid wees om jou van hulp te wees, want jy is vir my dierbaarder as wat jy ooit kan besef. Jou geluk is ook my geluk. Ek wil graag hê jy moet altyd gelukkig wees.”
“Johan, jy is so goed vir my. Hoe kan ek jou ooit bedank vir jou onselfsugtige liefde en sorgsaamheid?”
Liggies plaas hy sy arm om haar skouers en sê teer: “Deur nou nie meer een traan te stort nie, my liefling.” Hy droog haar trane met sy sakdoek af en kyk diep in haar donker oë wat nog steeds in trane swem. “So, nou nie meer een traan nie, hoor,” maan hy moedig. Toe sy flou deur haar trane glimlag, sê hy: “Dis beter. Dis hoe ek jou graag wil onthou, my skat. Vir my sal jy altyd ’n glimlaggende wesentjie bly. Net jammer dat die glimlaggie vanaand so flou is.”
“Ek sal jou nooit vergeet nie, Johan,” sê sy sag en probeer haar stem kalm hou terwyl sy weemoedig opkyk in sy oë wat self ook van weemoed getuig.
4
Na ete, terwyl Brenda en Rista sit en briewe skryf, sit Jurie op die stoep en rook. Sy koerant lê vergete langs hom op die bank. Hy luister na die uitbundige stemme van die kinders op sy bure se grasperk. Een van die dae sal hy en Brenda ook die skril stemmetjie van ’n eie kindjie in hulle huis hoor.
Jurie glimlag toe hy weer dink aan die môre toe die spesialis hulle verwittig het dat Brenda gaan ma word. Daardie dag was hulle net so uitbundig van vreugde soos die spelende kinders van sy buurman.
Jurie se pyp lê lankal dood, maar bloot uit gewoonte sit hy nog daaraan en suig. Ineens word die opgewekte stemme van die kinders stil en ’n byna tasbare stilte sak om hom toe.
Die horlosie het pas agtuur geslaan toe Jurie ’n motor by die groot hek hoor inry. Die volgende oomblik hou die luukse roomkleurige motor van Pieter Myburgh, prokureur en huisvriend van die Van Zyls, voor die deur stil.
Jurie stap nader en groet hom vriendelik. “Dis aangenaam om jou weer te sien, Pieter,” sê hy vir die skraal kêrel toe hy sy hand hartlik skud. Jurie nooi hom binne, maar Pieter stel voor dat hulle sommer op die stoep sit.
“Hoe gaan dit met Brenda?” vra Pieter.
“Nee, man, onder omstandighede nogal goed. Sy het nou ’n vriendin wat hier kuier.”
“Maar dis gaaf. Ken ek haar miskien? Ek bedoel natuurlik, die vriendin van haar wat hier kuier,” kom dit nuuskierig van die vrygesel wat daarop roem dat geen vrou nog ooit sy hart kon verower nie.
“Ek glo nie, Pieter. Sy is eintlik ’n vriendin uit my vrou se jeugjare. Maar sy is ’n oulike meisie, ou Pieter. Haar soort is maar yl gesaai.”
“Ja-nee, as sy só deur jou opgehemel word, moet sy bepaald iets wees. Ek sal haar nogal graag wil ontmoet. Is sy darem iets vir die oog?” vra hy weer tergerig.
“Jy kan self besluit nadat jy haar ontmoet het. Kom, dan gaan stel ek jou aan haar voor.”
Hulle tref die twee vroue in die eetkamer aan, elk met ’n skryfblok voor haar. Rista is egter al klaar en net besig om haar brief op te vou.
Brenda staak onmiddellik haar ywerige skrywery en neem Pieter se uitgestrekte hand. “Goeienaand, vreemdeling.”
“Gits, ek kan jou dieselfde toevoeg, Brenda,” werp hy in dieselfde luim toe. “Ek kom besoek julle darem nog, maar julle, nooit!”
Jurie stel Pieter aan Rista bekend.
Verras tree Pieter vorentoe, neem Rista se sagte handjie in syne en prewel ’n “aangename kennis, juffrou”. Die verrassing van die oomblik is vir hom te skielik. Haar voorkoms oortref sy verwagtinge heeltemal. In stille bewondering staar hy na haar. Vir hom voel dit asof hy droom, asof die meisie voor hom maar net ’n droombeeld is en weer enige oomblik voor sy oë kan verdwyn.
In een vlugtige oomblik neem Rista Pieter se gesig waar. ’n Vriendelike gesig wat van ’n goeie karakter getuig, dink sy.
Dan los Pieter haar hand en vra effens ontwrig, skynbaar net om iets te sê, want op die oomblik kan hy aan niks oorspronkliks dink om te sê nie: “Waar kom jy vandaan, juffrou?”
“Wel, ek is eintlik ’n Kaaplandse meisie,” glimlag sy hom vriendelik toe.
“Hoe lank gaan jy nog by ons kuier?” vra hy effens nuuskierig. Hy sal graag meer van haar wil sien. Sy lyk glad nie vir hom na die soort meisie wat soos ’n oorryp peer in ’n man se skoot sal val nie. Van daardie soort het hy nou net mooi oorgenoeg gehad. Hulle is ’n las om ’n man se nek en verder goed vir niks. Hulle hele, nuttelose lewe bestaan feitlik net uit skemerpartytjies en dans. Dit wil natuurlik sê wanneer hulle nie besig is om hulle vinger- en toonnaels rooi te verf nie.
Dan hoor hy Rista sê: “My plan is om nog ’n maand te vertoef. Dis natuurlik te sê as my gasvrou nie voor daardie tyd vir my moeg word nie.” Die laaste sin uiter sy plaend in Brenda se rigting.
“Haai, Rista, jou klein vabond!” roep Brenda gemaak verontwaardig uit. Aan Pieter en Jurie sê sy kamma uiters gekrenk: “Verbeel julle, na ek my byna dood moes soebat om haar hier te kry, maak sy waarlik sulke gevolgtrekkings omtrent my. Is dit nou nie genoeg om enige goeie mens die joos in te maak nie?”
“Toe maar, Brenda,” paai Rista laggend. “Ek het dit werklik nie so erg bedoel nie, maatjie. Ek belowe om dit nie weer te sê nie, hoor. As dit jou sal pas, sal ek selfs by jou loseer ook. Ek het juis verlede week al besluit om hier in julle stad vir my werk te soek,” glimlag sy.
“O, Rista, maar sal dit nie gaaf wees nie!” roep Brenda spontaan uit en val haar vriendin byna met geweld om die hals van blydskap. “O, ek kan dit skaars glo!” hyg sy opgewonde. Nog steeds oorstelp oor Rista se goeie nuus, merk Brenda weer op, met haar arm nog steeds om haar vriendin se skouers geslaan: “Dis werklik te goed om waar te wees, Rista! En hoe het Oumatjie jou besluit aanvaar?”
“Wel, sy is baie teleurgesteld, soos jy self kan begryp. Sy dring daarop aan dat ek net vir ses maande werk en dan teruggaan.”
“Jou
