Onverwacht in die Laeveld gaan wys, naby Badplaas en Barberton, langs die Komatirivier, waarheen die skape in die ou dae in die winter gejaag is.
Hulle ry verby Chrissiesmeer en Lake Banagher en kom by die grondpad waarop Dunedin, Misty, Lothian en Annendale aangedui word.
“Die bosbou neem toe hier,” merk Ferdie meteens op en verbreek die stilte.
Sy forseer haar om te praat. “Ja. Sylvia sê Annendale is tagtig persent of meer onder bloekom- en dennebome. SAPPI en MONDI het teen dié tyd al baie van die grond opgekoop vir kommersiële plantasiebedryf. Sylvia byt nog vas en beoog om een van die plaaslike saagmeuleienaars te kry om vir haar te kap.”
“Dalk moes sy al verkoop het aan een van die groot maatskappye, dan het sy nie nou met die probleem van die grondeis gesit nie.”
Erin kyk vlugtig na hom. “Maar jy weet tog dis haar erfgrond en sy wil nie daarvan ontslae raak nie.” Hy kan tog so gevoelloos wees. Sy hét mos die boere se sentimente aan hom verduidelik.
“Hierdie plase is ongemaklik naby die Oshoek-grenspos,” merk hy op. “Oupa Rob het juis al hoeveel keer vertel dis waarheen rowers, skaapdiewe en moordenaars vlug nadat hulle klaar hulle misdade gepleeg het. Oorkant die grens raak hulle tjop-tjop weg in Swaziland se berge en valleie.”
Erin bly stil totdat hulle die afdraaipad bereik: Dunedin. JR Bell.
“Hier’s ons by die Bell-tuisland,” kondig Ferdie spottend aan.
Erin kyk met liefde na die groot ou plaashuis, die groot tuin en hoë bome. Hierdie is ook haar hartland. By die buitegeboue anderkant die draad staan ’n skaapvragmotor geparkeer. Die werkers is daar besig. Sy waai vir hulle.
Drie groot boerboele kom aangehardloop toe Ferdie se nuwe Pajero na die oop motorhuis aangery kom. In die motorhuis is haar pa se Mercedes en ’n ouerige Land Rover. Erin spring uit toe Ferdie onder die prieel stilhou.
Die voorste hond dans blaffend om haar en probeer opspring, maar sy keer. Sy praat met hulle en streel hul koppe. Iemand roep en raas met die honde. Dit is haar pa, glimlaggend, in kakieklere en ’n skaapvelbaadjie, met ’n pet op die kop, wat van die huis af aangestap kom.
Erin omhels hom. “Paps, hoe gaan dit?”
“Nee, ons hou. Bly om julle te sien.”
Jock soen haar en gaan skud blad met Ferdie. Erin let die kontras op tussen Ferdie se koordferweelbroek, rolkraagtrui, parka en nuwe stewels en haar pa se ou, ingeleefde klere. Al dra Ferdie ontspanningsdrag, lyk hy altyd asof hy spesiaal uitgerus is. Hy lyk glad nie soos ’n plattelander nie.
“Dit lyk darem nog rustig hier, Pa,” sê hy.
Jock skud sy kop. “Ja, dit lyk seker vir julle stadsjapies so, maar deesdae is dit nie so rustig nie. Ons het heelwat vee- en ander diefstal.”
Erin sien haar ma by die deur uitkom. Sy lyk vir Erin maerder, haar grys krulhare plek-plek wit.
Erin gaan soen haar. “Ons is so bly julle is hier,” sê Susan. “Almal is so omgekrap oor die grondeise.”
“Is Oupa nog oukei?” vra Erin.
“Oud en vol skete, maar ja, hy hou uit,” sê haar pa. “Hy sit daar op die sonstoep en dut.”
Ferdie soen sy skoonma, neem die tasse en loop die huis binne na die gastekamer wat hy en Erin altyd gebruik. Sy dink nog heeltyd daaraan dat sy die kamer en dubbelbed met hom sal moet deel asof niks verkeerd is nie. Dit gaan swaar wees, dink sy met ’n rilling.
Sy het nog altyd ’n heerlike gevoel van tuiskoms gehad wanneer sy die bekende swaar houtmeubels, skilderye en ornamente en potte sien, die kos- en gebakgeure uit die kombuis ruik. Die vae reuke van honde, politoer en lugverfrisser hang ook in die lug. Dit is soos altyd, asof niks hier verander nie. Dis net sy wat verander het, met haar huwelik wat uitmekaarval.
“Miskien wil julle opvars en uitpak,” sê haar ma. “Kom dan na die sonstoep waar Oupa sit.”
Erin en Ferdie pak hul goed uit in die kas waar hulle dit altyd langs mekaar gedoen het. Dan nou seker die laaste keer, dink Erin. Hulle praat styf en formeel met mekaar. Dan loop hulle deur die huis na die sonstoep. Erin se ouers sit reeds daar met ’n skinkbord. Langs die teepot onder ’n gehekelde teemus is koppies en pierings en groot goue beskuite op ’n bord opgestapel. Dit laat Erin se mond water. By hulle is haar oupa, wat oud en broos lyk. Sy vel is verrimpel, sy wit haartjies yl en sy blou oë waterig. Hy glimlag egter bly toe hy hulle sien.
“So … die slim advokaat is hier om ons te help,” terg Oupa.
“Ek sal probeer, oupa Rob,” sê Ferdie met ’n glimlag.
“Bob en Marianne kom vanaand, en dalk die kinders ook,” sê Erin se ma. “Hulle kan nie wag om met jou te praat nie, Ferdie. Bob is vreeslik ontsteld.”
Ná ’n swaar middagete van wildspastei, verskeie groentes en gebakte nagereg, pleit Ferdie moegheid en sê hy wil gaan dut.
“Ek het tot die vroeë oggendure nog gewerk aan ’n saak,” vertel hy.
“Alte seker,” sê Jock. “Erin, wil jy saamkom om na my nuwe kampioenram te kyk?”
“O ja, graag.” Sy vermoed Ferdie het nie lus om heeldag die goeie front voor te hou nie. Dalk wil hy sy minnares gaan bel, dink sy bitter.
“Nou kom,” sê haar pa en kry sy motorsleutels wat op die kassie langs die telefoon in die portaal lê.
Erin klim voor in die ou Land Rover wat vuil en vol allerhande losgoed is – baadjie, pet, gereedskap, leë koeldrankblikkies. Die stof sit dig op die paneelbord en verslete matte.
“Verskoon maar die gemors,” sê haar pa. “Jy weet mos ek is nie te puntenerig oor my vervoer nie. Solank dit my nie in die steek laat nie, en dit op die grondpaaie kan ry sonder om te gly, is ek doodtevrede. Dié ding gly nie sommer nie, al is die paaie sleg. Daar is maar min onderhoud van owerheidskant deesdae. Oral gaan dinge agteruit en ons moet self sorg. Ek moet deesdae my grondpad self laat skraap.”
Hulle ry na die buitegeboue by die krale en hou aan die voorkant stil. Jock neem Erin dadelik na waar die ramme is.
“Jason is die nuwe ram se naam. Dis nou vir jou ’n teelram dáárdie.”
Die dier is alleen in sy eie afskorting en kyk hovaardig na hulle.
“Hemel, maar hy’s wragtig ’n bielie,” lag Erin.
“Ek is al vyftigduisend rand vir dié teelram aangebied, maar ek wou nie verkoop nie. Hy’s my eerste-prys-ram en ek gaan nog geld uit hom maak.”
“Pryk sy foto al by die binnebraai?” vra Erin.
“O ja, dis geneem by vanjaar se skaapdag in Bloemfontein. Dit was net pryse en rosette waar jy kyk. Jy moet gaan kyk na die foto.”
Sy glimlag vir haar pa se trots.
Hulle loop eers rond en kyk na die ander ramme, toe sê Jock: “Kom ons gaan huis toe, Bob-hulle is nou-nou hier. Hy en Ferdie moet dringend praat.”
Toe hulle die werf binnery, sien Erin Ferdie
