per dag, medikasie en die dokter se fooie uitgesluit.
Max en suster Doortjie stop voor die sjirurgiese saal.
Hy stoot die dubbeldeure oop en hulle trek die bed tot voor kamer sewe, draai die bed en stoot dit by die kamer in tot op sy plek in die hoek, 7C.
Suster Doortjie hang die drupsakkies aan hulle hake en gooi nog ’n kombers oor die bibberende pasiënt. Hy draai om, terug teater toe. Sy walkie-talkie roep skril na hom.
“Max! Bring gou ’n rolstoel ontvangs toe!”
“Ek kom,” sê hy dadelik en haas hom gangaf.
Daar is al weer nie ’n rolstoel by ontvangs nie en hulle gaan iemand daarvoor blameer. Maar toe hy vanoggend ingekom het werk toe, het hy seker gemaak daar is drie rolstoele.
Hy hardloop omtrent die gang af ongevalle toe, gryp ’n rolstoel en swaai dit om, loop hom amper in ’n verpleegster vas. Die ongevallesuster, Lorna de Leeuw, sien hom. Party dae Pretty Woman, party dae Take No Prisoners.
“Max! Jy moet my rolstoel terugbring, hoor jy!” Haar stemtoon sê Take No Prisoners.
“Ek sal, suster!” roep hy oor sy skouer.
Hy jaag die gang af, ingenome dat hy so vinnig weggekom het, hy weet hoe heilig sy oor haar rolstoele is. Gelukkig word sy net so gou weer goed, die sagtheid in haar oë getuig daarvan.
By ontvangs sien hy ’n man wat oor die toonbank leun, ’n vrou se arm besorg om sy skouers. Aan die man se bewende bene lyk dit of hy enige oomblik kan omval.
Max stoot die rolstoel agter die man se knakkende knieë in, lig sy hand op om aan die man te vat. Versteen ’n oomblik.
Jy moet soveel moontlik met mense omgaan, Max. Moenie bang wees om aan hulle te vat nie. As jy nie probeer nie, sal jy nooit jou vrese oorkom nie. Otto Sas se vermaning.
Dis maklik vir sy sielkundige om te praat. Otto het net te doen met mense wat ’n kopsiekte het, maar in ’n hospitaal is dit anders. Hier het mense etterende swere, braaksel wat oor alles spuit, stinkende liggame, urinesakkies wat ou ooms soos trofeë ronddra, kinders se snotneuse, hoesklonte wat oor jou spat.
Jy moet probéér, Max. Otto wat alewig aanmoedig.
Hy sluk hard, steek sy hand uit na die man. Vat hom saggies aan die arm en help hom om agtertoe te sit, buk af om sy voete op te lig. Sy blik vang die vuilheid aan die ou pantoffels, die gaatjie waardeur die groottoon se geel nael boor. Hy kyk vinnig weg.
Die man sug diep, skynbaar verlig.
“Meneer het nierstene, Max, jy kan sien hy is in baie pyn. Vat hom vinnig maar versigtig na die mediese saal, kamer vyf,” sê Martha Mofuloane.
Besorg soos gewoonlik, haar voorkop op ’n plooi getrek. Ontvangs se Black Beauty.
Hy glimlag mooi en vriendelik, want dis wat hy veronderstel is om te doen. Vriendelik en behulpsaam, simpatiek en ’n goeie luisteraar vir pasiënte se klagtes en vrese – dis hoe ’n hospitaalportier moet optree.
“Mevrou, gee vir my u mediesefondskaartjie en meneer se ID-boekie, asseblief. U kan saamgaan en sodra hy rustig is, kan u terugkom om die toelatingsvorm in te vul en te bel vir ’n magtigingsnommer.”
Martha sing dié rympie honderd maal per dag. Hy ken, sy ken, almal by ontvangs ken.
Mevrou belowe, krap naarstig in haar handsak op soek na die kaartjie en ID. Max wag geduldig, hy ken dié roetine ook: krap en soek.
Sonder die gesogte kaartjie en boekie gaan die pasiënt nêrens heen nie. Dit is ’n privaat hospitaal dié – geen staatsubsidies, geen beloftes van geld. Dis jou mediesefondskaart of jou harde kontant. Of ’n trippie na die naaste staatshospitaal. Die keuse is joune.
Martha maak eers weer simpatieke geluidjies in die pasiënt se rigting, maak dan haastig fotostate van alles.
“Die dokter het gesê hulle reël alles. Het hulle nie vir julle die magtigingsnommer gegee nie?” protesteer Mevrou effe.
Nóg ’n ou storie, sug hy in sy binneste. Mense wil nie hul mediese fonds bel vir magtiging nie, netnou word hulle iets gevra wat hulle nie weet nie. Asof daar nie ontvangsdames is om hulle te help nie.
Die mans is die ergste. Hulle wil nie eens die vorm invul nie, dis altyd: My vrou kom nou, dan sal sy . . . Martha knip hulle kort: Ja-ja, begin solank, meneer. Jy ken mos jou naam en adres?
Mevrou belowe om dadelik terug te kom, sy gaan net gou saam saal toe. Nou kan die pasiënt ingestoot word.
“Sterkte, meneer. Siestog, ek hoop jy voel gou beter.” Martha buk af, haal iets onder die toonbank uit. “Hier is ’n geskenkie vir meneer.” Sy sit ’n pakkie in sy vrou se hand.
Dankie tog, sy het nie die waslappie vergeet nie, dink Max, anders is die susters weer op haar case. Asof Martha sy gedagtes kan lees, knik sy haar kop in sy rigting.
Sonya, die ander ontvangsdame, staan vinnig op om die hospitaal se tydskrif in die pasiënt se hande te druk. Weer die knikkie in Max se rigting.
Die man is groot en swaar; Max moet vasskop en uithaal om hom saal toe te stoot. Mevrou volg op sy hakke.
’n Ou sweetwalm hang om die pasiënt en Max voel hoe sy maag draai. Hy kyk af na die man se yl hare, vuil en onversorg, sy klere gekreukel. Boem-boemelaar. Die man begin bulk van die pyn en hy stoot die rolstoel al vinniger, terwyl Mevrou langs hom trippel-trippel om by te hou.
Die walkie-talkie roep: “Max! Gaan gou ongevalle toe!”
Boem-boemelaar word in sy kamer afgelaai en hy is weer op pad. Hy moet net eers sy hande gaan was.
Hy steek vas toe iets buite sy oog vang. Hy loop stadiger, nog stadiger, gaan staan en kyk deur die gang se een venster.
Beulah Gelderblom staan in die parkeerarea langs haar kar. Sommer Blommie-Bek agter haar rug, omdat sy altyd iets te sê het oor almal – en gewoonlik niks goeds nie.
Die gesette vrou tel haar handsak van die agtersitplek op, maak die kardeur met ’n windmakerige swaai van haar arm toe. Sy kan nie op ’n kantoorstoel inpas nie en maintenance moes ’n groter een loop soek, die armleunings afhaal, en steeds hang die vet alkante toe. Pakke slaptjips en blokke sjokolade, maar Blommie is altyd op soek na die régte dieet.
Sy staan langs meneer Siegfried, die hospitaalbestuurder. Hulle bekyk die nuwe kar wat sy so liefies streel. Haar lag is spontaan, kop agteroorgegooi, dubbele kenne soos golfies wat ingerol kom, hare wat woes skud en goue armbande wat blink in die son. Haar heldergeel-en-groen kaftan hang wyd oor die graansilolyf tot op haar tone, die oorbelle raak aan haar skouers.
Oorgewig maar altyd netjies, dink Max.
Vir ’n oomblik staan hy die twee en bekyk: die bestuurder en sy witbroodjie. Sy boekhouer wat ’n gordyn pleks van ’n rok dra. Die een wat sorg dat hulle boeke klop, rekeninge betyds betaal word, kontrakte nagesien word, bestellings gedoen en dagloners betaal word. Inderdaad ’n groot verantwoordelikheid vir enige mens, en sy is nog nie eens veertig nie.
Daar word ’n bietjie teen ’n band geskop, op die bakwerk geklop en oor die logo gevryf. Laas maand was
