was sowat ’n week op die plaas toe die dokter weer op ’n oggend onverwags daar aankom. Tant Bettie het regop teen die kussings gesit en Lydia was besig om vir haar uit die koerant voor te lees. Haar kleur was beter en haar asemhaling makliker, en die dokter het goedkeurend geglimlag. Terwyl hy tant Bettie ondersoek, het Lydia gou uitgeglip kombuis toe om vir hom ’n koppie koffie te gaan maak en toe sy terugkom, sit hy en tant Bettie oor landsake en gesels.
“Sy is beslis beter,” sê hy later aan Lydia toe sy saam met hom motor toe stap. “Maar dit kan net ’n tydelike opflikkering wees. Julle sal haar nog ’n tyd lank baie mooi moet oppas. Sy mag haarself glad nie vermoei nie, maar sodra sy sterker voel, wil ek hê sy moet elke dag ’n uur of twee in die stoel sit, anders word sy te swak. Jou ander pasiënt kan môre ’n bietjie opstaan en behoort binne ’n paar dae weer op die been te wees.”
Hy kyk ondersoekend na haar en vervolg effens besorg: “Jy lyk self nie te goed nie. My broer het vir my gesê jy was siek. Hy het gedink die rus en verandering sal jou goed doen, maar ek is bevrees as dit so aangaan …”
Sy glimlag effens.
“Dit hét die week ’n bietjie dol gegaan, maar as Mercia eers weer op die been is en my af en toe kan aflos, sal dit heeltemal ’n ander storie wees. My siekte is in elk geval iets van die verlede. U hoef u nie oor my te bekommer nie, dokter.”
“Ek bekommer my tog ’n bietjie. Ek het so half vir Piet belowe dat ek ’n ogie oor jou sal hou.”
Sy vriendelikheid bring ’n knop in haar keel en sy kyk weg. Dan sê sy sag: “Ek sal nooit dokter Theron se goedheid tydens my pa se dood en daarna vergeet nie. Maar dis tyd dat ek weer op my eie voete staan. As ’n mens besig is, het jy nie tyd om aan jou eie moeilikhede te dink nie. U is verniet bekommerd. Ek is seker dit sal nou heelwat rustiger gaan.”
Hy kyk af na haar asof hy nog nie heeltemal tevrede is nie, en Lydia glimlag. Die dokter sien egter dat die mooi groenbruin oë nie saamlag nie en hy probeer onthou wat sy broer vir hom gesê het: dat sy haar pa in tragiese omstandighede verloor het en self siek was, en hy verbeel hom dat sy broer ook van ’n liefdesteleurstelling gepraat het. Nou ja, dié dinge gebeur heeldag en as ’n verpleegster het sy al geleer dat daar in die meeste mense se lewens donker dae ook kom, maar dat die lewe voortgaan ten spyte daarvan. En sy lyk soos iemand wat haar nie maklik van stryk sal laat bring nie.
Hy glimlag onverwags en steek sy hand uit om haar te groet.
“Nou ja, sterkte dan, en moenie aarsel om my te laat roep as julle my nodig het nie. Oor ’n paar dae kom kyk ek weer hoe jou pasiënt vorder. Intussen weet jy wat om te doen.”
Lydia staan die dokter se motor peinsend en agternakyk. Die somerson brand warm op haar neer en op die horison sien sy haelwit donderwolke wat stadig in die blou lug klim. Miskien reën dit nog vanmiddag. Die weer was die afgelope dae besonder drukkend en sy het gehoor Frans sê aan tant Bettie dat die mielies al weer reën nodig het. Al lê sy hulpeloos in die bed, stel tant Bettie nog net so intens belang in die boerdery en Frans moet haar gereeld op hoogte van sake hou.
Lydia draai om en stap stadig terug huis toe. Dis of daar skielik ’n skaduwee oor die helder somerdag geval het. Net die noem van dokter Theron se naam was genoeg om weer die ou herinneringe wakker te maak. Sy besef opnuut dat die gebeure van die afgelope jaar diep spore gelaat het, dieper as wat sy aan die begin gedink het. Effens radeloos wonder sy of Tertius se harteloosheid ’n skaduwee oor die res van haar lewe sal werp. Daar is tye wat sy daarin slaag om te vergeet, en dan kan die noem van ’n naam, die geur van ’n blom of die hoor van ’n bekende wysie weer al die ou pyn en hartseer terugbring. Dis nie dat sy hom wíl onthou nie, dis net dat dit so bitter swaar is om te vergeet.
Toe sy met die stoeptrap opklim, kom Frans haastig aangestap. “Is dokter al weg?” vra hy dadelik. “Ek wou graag ’n bietjie met hom gesels het.”
“Hy is nou net weg. Ek het jou nie so vroeg terug verwag nie.”
“Ek het net gou teruggekom om na ’n siek koei te kyk. Wat sê dokter van tant Bettie?”
Sy vertel hom en hy luister aandagtig. “Dit sal gaaf wees as sy elke dag ’n bietjie kan opstaan – sy is al baie moeg vir die bed,” is sy enigste kommentaar. “En wat sê dokter van Mercia?”
“Sy kan môre opstaan.”
Hy kyk haar ondersoekend aan, getref deur haar bleekheid en die donker skaduwees onder haar oë. Effens verskonend sê hy: “Ek is bevrees die afgelope week was ’n bietjie kwaai. Ek hoop dit sal nou beter gaan. Ongelukkig was ek self so besig …”
“Dis nie nodig om verskoning te maak nie,” val sy hom effens ongeduldig in die rede. “Ek weet nie waarom almal so bekommerd oor my is nie. Ek het onlangs kwaai griep gehad, maar kan nie onthou wanneer ek voor dit laas siek was nie. Buitendien hou ek daarvan om te werk: as ’n mens besig is, het jy nie tyd om aan allerhande dinge te dink nie.”
“Ek sien,” sê hy. “Ek sal nie verder beswaar maak nie. Sê asseblief vir tant Bettie ek moes dadelik teruggaan. En moet niks oor die koei sê nie: sy sal haar onnodig ontstel. As ek nie betyds terug is vir middagete nie, kan julle maar vir my kos bêre.”
Lydia stap die huis binne, haar gedagtes nou by die man wat haar so pas verlaat het. Na ’n week saam op Poortjie weet sy nog nie veel meer van hom as die dag toe sy hier aangekom het nie. In die siekekamer is hy ’n steunpilaar, altyd kalm en onverstoord, selfs wanneer dinge verkeerd loop. Dit is vir Lydia of sy blote teenwoordigheid tant Bettie rustiger maak. Hoewel hy bedags van vroeg tot laat op die lande besig is, bly hy gewoonlik saans tot twaalfuur, eenuur by tant Bettie sodat sy – Lydia – rus kan kry. En al kla hy nooit dat hy moeg is nie, is die tekens van spanning en vermoeienis op sy gesig tog merkbaar vir Lydia se geoefende oog.
In die gang kom tant Susie haar fladderend tegemoet. Sy het ’n blou rok aan – sy dra graag blou, miskien omdat dit die mooi blou van haar oë beklemtoon – met ’n wit voorskoot daaroor, en die wit mussie sit so ’n bietjie skeef oor die een oor. “Wat sê die dokter?” vra sy effens onrustig.
Lydia stoot die kantmussie reg en klop haar gerusstellend op die skouer. “Hy sê dit gaan beter, maar sy moet nog baie stil gehou word. Oor ’n dag of twee kan sy miskien ’n bietjie in die stoel sit.”
Tant Susie se gesig verhelder. “Die Vader het my gebede verhoor!”
“Sy is nog glad nie buite gevaar nie,” waarsku Lydia. “Maar daar is hoop dat sy weer beter sal word.”
In die verbygaan loer Lydia by Mercia se kamer in. “Dokter sê jy kan môre opstaan,” glimlag sy. Mercia glimlag terug. Sy is nog ’n bietjie bleek en moeg, maar in die blou bedjakkie en met die blou lint in haar hare lyk sy soos ’n prentjie.
“Dis tyd dat ek opstaan en jou kom help. Is Frans hier? Ek verbeel my ek het sy stem gehoor.”
“Hy was vir ’n oomblik hier – hy wou die dokter sien, maar dié was reeds weg en hy is toe dadelik weer terug land toe.”
Mercia lyk teleurgesteld. “Hy is ook altyd so besig. Sal hy terug wees vir middagete?”
“Ek glo nie. Hy het gesê ons moet sy kos bêre as hy laat is. Is daar miskien iets wat ek vir jou kan doen, Mercia?”
“Niks nie, dankie. Ek is net moeg en verveeld.”
“Sal ek tant Susie vra om ’n rukkie by jou te kom sit?”
“Nee,
