kan nie. Ek het belowe om vir tant Bettie uit die koerant voor te lees. Later miskien.”
Tant Bettie lê versonke in haar gedagtes terwyl sy met onsiende oë na buite staar. Lydia stap na haar toe en neem een van die sterk, breë hande in hare. “Dokter sê tant Bettie kan een van die dae ’n bietjie in die stoel sit. Is dit nie gaaf nie?”
Tant Bettie kyk na haar, maar die somber uitdrukking op haar gesig verander nie. “Is Frans weer weg?”
“Hy moes dadelik weer teruggaan. Hoe lyk dit my tant Bettie is nie eens bly oor die goeie nuus nie?”
“Ek is dankbaar, my kind. Dis heerlik om vir ’n verandering geen pyn te hê nie. Verder as dit wil ek liewer nie dink nie.”
“Ag, kom, tant Bettie mag nie nou neerslagtig word nie. Sal ek nog ’n bietjie uit die koerant voorlees of wil u liewer na ’n mooi storie luister?”
“Bring maar die koerant, my kind. Jy kan daardie hoofartikel klaarmaak.”
Lydia neem die koerant en begin lees, maar dis vir haar gou duidelik dat tant Bettie se aandag nie by die koerant is nie en na ’n rukkie sit sy dit neer. Sy tel haar naaldwerk op wat altyd byderhand lê en begin daaraan werk. Dit is ’n teekleedjie wat in kruissteek uitgewerk word wat sy maande gelede vir haar bruidsuitset gekoop het. Met alles wat gebeur het, het dit onder in een van haar tasse bly lê totdat sy dit ’n paar weke gelede uitgehaal het om vir een van haar verpleegstervriendinne te gee wat gaan trou. Maar die mooi patroon het haar belangstelling geprikkel en sy het besluit om die kleedjie eers klaar te maak voor sy dit gee.
Sy en Elsie het omtrent dieselfde tyd verloof geraak, dink sy nou terwyl sy werk. Maar Elsie het dit gelukkiger as sy getref. Vir Elsie wag daar ’n gelukkige toekoms saam met die man van haar hart, en van haar eie drome het daar niks oorgebly nie.
Sy kyk skielik op en vind tant Bettie se oë peinsend op haar gerig. “Dis ’n mooi kleedjie. Dis seker deel van jou uitset.”
“Nee, tant Bettie. Ek maak dit vir ’n vriendin wat aan die einde van die maand gaan trou.”
Na ’n rukkie sê tant Bettie weer: “As ’n meisie vier-en-twintig is, is dit tyd dat sy aan haar eie uitset begin dink.”
“Daar is geen haas nie, tante,” antwoord Lydia so kalm as wat sy kan. “Ek het nie trouplanne nie.”
“Miskien nie nou dadelik nie, maar dit sal kom – so seker as wat ek hier lê.”
“Ek dink nie so nie. Ek het geen begeerte om te trou nie.”
“As ’n meisie so praat, is sy teleurgesteld in die lewe.”
“En aangesien ek nie meer so danig jonk is nie, moet ek natuurlik teleurgesteld in die lewe wees,” probeer Lydia skertsend sê. “Tant Bettie, ek dink nie dis goed dat u so baie gesels nie – netnou begin die hart weer met sy kaperjolle. Probeer liewer om ’n bietjie te slaap.”
Tant Bettie glimlag. “Ek is nie nou lus om te slaap nie, my kind. Wil jy nie vir my iets van jouself en jou ouers vertel nie? Ek belowe om doodstil te lê en luister.”
Lydia kyk haar verbaas aan, maar tant Bettie is blykbaar heeltemal ernstig.
Nadat sy aan die gedagte gewoond geraak het, begin Lydia gesels, eers aarselend en onseker, maar later gaan dit makliker. Toe sy eers begin praat, is dit asof sy nie weer kan ophou nie. Sy vertel tant Bettie alles: die bietjie wat sy van haar ma onthou, hoe lief en goed haar pa vir haar was, wat ’n verskriklike skok sy skielike dood vir haar was, en van die trustgeld hy gebruik het om mee te spekuleer. Nadat sy haar dit alles vertel het, was dit nie so swaar om haar ook van Tertius te vertel nie.
“Miskien was dit lafhartig van my,” eindig sy, “maar daar was ’n tyd toe ek so siek was dat ek gevoel het daar is niks meer om voor te lewe nie, dat ek gewens het dat ek saam met my pa in daardie motorongeluk gesterf het. As dit nie vir dokter Theron was nie, weet ek nie wat van my sou geword het nie. Hy het twee, drie maal per dag in die hospitaal vir my kom kuier en vir my blomme en boeke gebring – my eie pa kon nie meer vir my gedoen het nie. En dit was hy wat later aangedring het dat ek Poortjie toe moet kom om u te verpleeg sodat ek kan wegkom uit die omgewing waar ek soveel deurgemaak het.”
Tant Bettie, wat stilswyend geluister het, knik begrypend. “Arme kind! Jy het dit inderdaad ongelukkig getref. Is dit waarom jy sê jy wil nooit trou nie?”
“Hoe kan ek ooit weer ’n man vertrou?”
“Omdat een man jou gemeen en harteloos behandel het, wil dit nie sê alle ander mans is noodwendig ook soos hy nie.”
“Ek weet. Maar as ’n mens een keer ontnugter is, glo jy nie die volgende keer weer so maklik nie.”
Tant Bettie is ’n rukkie stil, dan sê sy sag: “As ’n mens so oud soos ek is, my kind, en jy kyk terug op die pad waarlangs jy gekom het, besef jy dat baie van die dinge wat vir jou onbegryplik was, tog maar vir die beste gebeur het. Die feit dat daardie man jou so gruwelik in die steek gelaat het, juis op die tydstip toe jy sy liefde en bystand die nodigste gehad het, wys maar net dat daar nie veel in hom steek nie. Jy sal miskien nog eendag dankbaar wees dat jy hom betyds gesien het soos hy werklik is.”
“My verstand sê ook vir my so,” sê Lydia met ’n skewe glimlaggie. “Dit gaan net so moeilik om my hart te oortuig.”
“Waar is hy nou? Het jy hom onlangs weer gesien?”
“Ek het hom een of twee keer in die hospitaal raakgeloop – hy was verlede jaar huisdokter daar. Waar hy nou is en wat sy planne is, weet ek nie.”
“Het jy hom nog lief?” vra tant Bettie sag en die donker oë is skerp en deurdringend.
Lydia aarsel, dan sê sy eerlik: “Ek weet nie. Ek dink nie so nie. Hy het in elk geval ’n ander meisie en ek het gehoor dat hulle verloof is, of binnekort verloof gaan raak.”
Sy tel die kleedjie van haar skoot af op en hou dit omhoog. “Dié kleedjie was deel van my uitset,” sê sy vir tant Bettie. “Ons sou aan die einde van die jaar trou. Tertius was ’n goeie student en baie ambisieus. Ek het dikwels gewonder waarom hy nou juis op my verlief geraak het. Daar was so baie ander meisies wat mooier en slimmer as ek was. Miskien het hy gedink dat my pa ryker is as wat hy in werklikheid was en dat ek as die enigste dogter later alles sou erf. Hy wou baie graag oorsee gaan om verder te studeer – dalk het hy gedink my pa sou kon help. Maar toe die rampe my tref …”
Sy byt op haar onderlip in ’n poging om haar selfbeheer te herwin en na ’n rukkie vervolg sy kalmer, sonder bitterheid: “Miskien oordeel ek hom verkeerd. In elk geval, ons het nou lank genoeg oor hom en my moeilikhede gesels. Nou gaan ek vir tant Bettie ’n pilletjie gee en dan moet u probeer slaap. Dit het my goed gedoen om my hart ’n slag uit te praat. Ek hoop net ek het u nie te veel vermoei nie.”
“Ek is glad nie moeg nie,” sê tant Bettie. Sy sluk die pil egter gehoorsaam, en Lydia help haar om gemakliker te lê. Dan tel Lydia die kleedjie op en gaan sit weer in die stoel voor die bed.
’n Rukkie is dit stil in die kamer. Tant Bettie lê met geslote oë, en effens onrustig wonder Lydia of die vertelling haar nie onnodig vermoei het nie. Sy behoort van beter te weet. Onverwags maak tant Bettie haar oë oop, en dis vir Lydia of daar ’n glimlag in die donker dieptes skuil. Haar stem is sag toe sy sê: “Ek is bly jy het na Poortjie toe gekom, my kind. Hier sal jy weer sterk en
